แนะผู้ประสบภัย ใส่กางเกงใน–กางเกงขายาว ป้องกันปลิงเข้าทวาร

กระทรวงสาธารณสุข แนะผู้ประสบภัยน้ำท่วม หากจำเป็นต้องลงลุยน้ำในจุดที่มีน้ำท่วมขังสูงระดับเอว ขอให้แต่งกายให้มิดชิด สวมกางเกงใน ใส่กางเกงขายาวและรัดข้อเท้า เพื่อป้องกันปลิงไชเข้ารูทวารหนัก อวัยวะเพศ แนะหลังถูกปลิงกัดให้ใช้ยาฉุน หรือยาเส้นชุบน้ำเปล่าพอหมาดๆ ปิดที่แผล จะช่วยห้ามเลือดได้

จากกรณีที่มีข่าวผู้ประสบภัยน้ำท่วมที่ตำบลลำลูกกา ต.บึงคำพร้อย อ.ลำลูกกา จ.ปทุมธานี ถูกปลิงควายขนาดเล็กใหญ่จำนวนมากในนาข้าวกัดและดูดเลือดที่ขา ขณะเดินลุยน้ำท่วม นั้น

นายแพทย์สุพรรณ ศรีธรรมมา หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ว่า ในช่วงที่มีน้ำท่วม มักพบปลิงได้บ่อยๆ ซึ่งตามปกติแล้ว ปลิงมักจะอาศัยอยู่ในน้ำนิ่งๆ เช่นตามหนองน้ำ ลำธารทั่วๆ ไป แต่พอมีน้ำท่วม ปลิงก็จะไหลไปตามน้ำท่วมได้ จึงขอเตือนประชาชนทุกพื้นที่ประสบภัยน้ำท่วม โดยเฉพาะเด็กๆไม่ควรลงเล่นน้ำท่วม เพราะอาจถูกปลิงไชเข้าอวัยวะต่างๆ เช่นรูทวารหนัก ช่องคลอด และรูปัสสาวะได้

นายแพทย์สุพรรณ กล่าวต่อว่า ในการป้องกันปลิงที่มากับน้ำท่วม หากเป็นไปได้ ขอให้ผู้ประสบภัยเดินทางโดยเรือ แต่หากไม่มีเรือและจำเป็นต้องเดินลุยน้ำ โดยเฉพาะในจุดที่มีน้ำท่วมสูงระดับเอวขึ้นไป ขอให้แต่งตัวให้มิดชิด ควรใส่กางเกงใน สวมกางเกงขายาว สวมถุงพลาสติกหุ้มเท้าและหุ้มที่ปลายขากางเกงทั้ง 2 ข้าง แล้วรัดด้วยเชือกหรือยางเพื่อป้องกันไม่ให้ปลิงเข้าไปในกางเกงได้

ทั้งนี้ ปลิงเป็นสัตว์ที่ดูดเลือดสัตว์อื่นรวมทั้งเลือดคนเป็นอาหาร โดยจะจับแรงสั่นสะเทือนของสิ่งที่อยู่ในน้ำ แล้วตามไปเกาะที่ผิวหนัง แล้วค่อยๆไต่หาที่ซ่อนตัว จากนั้นจะกัดและดูดเลือด พร้อมปล่อยสาร 2 ชนิด ได้แก่ สารฮีสตามีน (histamine) ช่วยกระตุ้นให้หลอดเลือดขยายตัว และสารฮีรูดิน (hirudin) มีคุณสมบัติต้านทานการแข็งตัวของเลือด ทำให้คนที่ถูกกัด เลือดไหลไม่หยุด และเสียเลือดเรื่อยๆ

นายแพทย์สุพรรณ กล่าวต่อไปว่า หากประชาชนที่ถูกปลิงกัดแล้ว มีคำแนะนำวิธีการเอาปลิงออกและห้ามเลือดง่ายๆ ซึ่งได้ผลดีที่สุด โดยให้ใช้ยาฉุนในบุหรี่มวน หรือยาเส้น ชุบน้ำเปล่าแล้วบีบน้ำใส่ปากปลิงกัด และใช้กากยาเส้นที่หมาดๆ ปิดปากแผลที่ปลิงดูด วิธีนี้เป็นภูมิปัญญาไทยพื้นบ้านที่ใช้ได้ผลดี

ที่มา : หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ