สสส. หนุนงดเหล้า-เล่นพนันในงานศพดึงผู้สูงวัยร่วมสร้างวัฒนธรรม
หวังพัฒนาคุณภาพชีวิตคนในชุมชน
วันนี้จะไปกับ สสส.กับการณรงค์ เกี่ยวกับการ ดื่มเหล้า ที่เป็นปัญหาสำคัญที่แฝงอยู่กับวัฒนธรรมไทยมาเนิ่นนาน จนก่อให้เกิดค่านิยม ดื่ม ในโอกาสต่างๆ เช่นงานบุญ งานบวช แม้กระทั่งงานศพ จนแทบจะเป็นเรื่องปกติในวิถีชีวิตประจำวัน มีเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ชนิดต่างๆ วางจำหน่ายอยู่โดยทั่วไปและหาซื้อได้ง่าย โดยไม่รู้สึกว่าเป็นภัยคุกคามต่อสุขภาพ ชีวิต และทรัพย์สิน
จังหวัดแพร่เอง ก็ประสบปัญหาเหล่านี้ จากข้อมูลการเก็บภาษีเหล้าขององค์การบริหารส่วนจังหวัดแพร่ในปี 2549 พบว่าสามารถเก็บภาษีเหล้าได้ถึงเดือนละ 230,000 บาท ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงปริมาณเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่คนแพร่ดื่มเป็นจำนวนมากในแต่ละเดือน
เมื่อศึกษาลึกลงไป พบว่าปริมาณการขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ส่วนใหญ่จะมาจากงานเลี้ยงและงานเทศกาลต่างๆ ซึ่งตรงกับข้อมูลการสำรวจปริมาณการดื่มแอลกอฮอล์ของสตรีวัย 15-45 ปี ในพื้นที่ ต.ไทรย้อย อ.เด่นชัย ที่พบว่าดื่มเหล้าถึงร้อยละ 69.5 และมักดื่มเมื่อมีการเข้าสังคม เช่นงานบุญ งานวัด พบปะเพื่อนฝูงถึงร้อยละ 46.5
สะท้อนให้เห็นว่าวัฒนธรรมและบริบทของสังคมเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ประชาชนในจังหวัดแพร่รู้สึกว่าการดื่มเหล้าเป็นเรื่องปกติ ไม่ได้ฉุกคิดถึงพิษภัย ที่กระทบต่อสุขภาพ สร้างปัญหาด้านเศรษฐกิจให้กับครอบครัว ยังก่อให้เกิดการเล่นการพนัน และนำพาไปสู่การเกิดอุบัติเหตุจราจรในเวลาต่อมา
ด้วยเหตุนี้ทาง ศูนย์ส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุไทรฟัก จึงได้ร่วมกับ องค์กรศาสนา, สภาวัฒนธรรมตำบล และ องค์การส่วนบริหารส่วนตำบลทุ่งกวาว จัดทำโครงการ “วัฒนธรรมนำสุข งานศพงดเหล้าและการพนัน ตำบลทุ่งกวาว” ขึ้นเพื่อให้ประชาชนตระหนักถึงพิษภัยของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และสร้างวัฒนธรรมอันดีงามให้เกิดขึ้นในชุมชน โดยได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส.
นางสาวธาดา เจริญกุศล หัวหน้าโครงการวัฒนธรรมนำสุขฯ เปิดเผยว่า ทางโครงการฯ ได้ร่วมกับศูนย์ส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุไทรฝัก และองค์กรส่วนท้องถิ่นจัดการประชุมแกนนำชาวบ้านเพื่อสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน โดยร่วมกันกำหนดมาตรการงดเหล้าและการพนันในงานศพ รวมถึงปลุกกระแสให้คนในชุมชนเกิดความตระหนักถึงพิษภัยจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
“เราได้กำหนดข้อตกลงร่วมกันของชุมชนและร่างเป็นพันธะสัญญาขึ้นมาว่า เราจะไม่ดื่มสุราและไม่เล่นการพนันในงานศพ ถ้าบ้านไหนทำตามกฎระเบียบที่ชุมชนร่วมกันกำหนดขึ้นมาจะได้รับเงินสนับสนุนจากสภาวัฒนธรรมตำบล ซึ่งมาจากการทำผ้าป่าของกลุ่มแม่บ้านในชุมชน ให้เป็นกำลังใจให้ครอบครัวละ 1,000 บาท ได้เน้นการทำงานไปที่กลุ่มผู้สูงอายุ เพราะเป็นหลักชัยของครอบครัว เป็นบุคคลที่คนในชุมชนให้ความเคารพนับถือ และมักจะเชื่อฟังคำแนะนำตักเตือนต่างๆ จึงต้องอาศัยผู้สูงอายุในการช่วยกระตุ้นและบอกกล่าว
เจ้าภาพที่จัดงานศพโดยไม่มีการดื่มเหล้าและเล่นการพนัน จะลดค่าใช้จ่ายไปได้ไม่ต่ำกว่า 3,000 บาท
คุณยายจำปา ตนาวรรณ วัย 70 ปี รองประธานสภาวัฒนธรรมตำบลทุ่งกวาว บอกว่าหลังจากที่ชุมชนได้มีการร่วมลงนามในพันธะสัญญาตั้งแต่วันที่ 1 พ.ย. 51 เป็นต้นมา เท่าที่สังเกตดูในงานศพต่างๆ ที่จัดขึ้นก็แทบจะไม่เห็นภาพของการดื่มเหล้าหรือการเล่นการพนันของชาวบ้าน ทุกอย่างเป็นผลดีทั้งสิ้น ไม่สิ้นเปลือง เหมาะสมกับงานศพที่มีแต่ความเศร้าโศกเสียใจ
อย่างไรก็ตามนับตั้งแต่ชาวตำบลทุ่งกวาวได้เริ่มทำพันธะสัญญาขึ้นมา จนถึงเดือนธันวาคม 51 มีงานศพ 7 ครั้งจัดเป็นงดเหล้าได้ 3 งาน เพราะยังมีญาติมาจากที่อื่น ที่ยังไม่เข้าใจ
ซึ่งแก้ปัญหาพฤติกรรมและค่านิยมที่ผิดๆ ของประชาชนในงานศพด้วยการใช้กระบวนการทางประชาสังคม โดยคนในชุมชนได้มีส่วนร่วมในการกำหนดรูปแบบและแนวทางในการที่จะลด ละ เลิกเหล้าและการพนันในชุมชน จึงเป็นอีกแนวทางหนึ่งในการที่จะพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนให้ดีขึ้นต่อไปในอนาคต
ที่มา : หนังสือพิมพ์ พิมพ์ไทย
update 20-04-52