มัน เล็ก มาก” มอบศิลปะสร้างสรรค์ให้เด็กสลัม

แม้หนึ่งวันของการจัดงานถนนเด็กเดินนางเลิ้ง ตอน “มัน เล็ก มาก” จะผ่านไปอย่างรวดเร็ว แต่สำหรับเด็กและเยาวชนในพื้นที่ชุมชนนางเลิ้งมันเปรียบได้กับช่วงเวลาที่พิเศษและน่าจดจำเพราะนี่เป็นงานครั้งแรกที่เยาวชนได้ลุกขึ้นเป็นตัวตั้งตัวตี มีส่วนร่วมในการสืบสานศิลปวัฒนธรรมพื้นถิ่นอันเก่าแก่เอาไว้อีกทั้งยังเกิดการแลกเปลี่ยนกันระหว่างชุมชนขึ้นด้วยกระบวนการดึงเอาศิลปวัฒนธรรมมาใส่ความคิดสร้างสรรค์ใส่ประเด็นเนื้อหาสาระดึงคน 3 วัยในชุมชนมาทำงานร่วมกัน

งานนี้มีกลุ่มเด็กและเยาวชนชุมชนนางเลิ้งภายใต้ชื่อกลุ่ม “อีเลิ้ง” และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกันจัดงานขึ้นที่ถนนพะเนียงหลังวัดสุนทรธรรมทาน (วัดแคนางเลิ้ง) “น้ำมนต์” หรือ น.ส.นวรัตน์ แววพลอยงาม เป็นหนึ่งในเยาวชนชุมชนนางเลิ้ง ผู้คลุกคลีกับงานพัฒนาชุมชนบ้านเกิดและมีส่วนปลุกปั้นให้ย่านนางเลิ้งกลายเป็นชุมชนน่าอยู่ของกรุงเทพฯ เล่าว่า ถนนเด็กเดินนางเลิ้ง ตอน “มัน เล็ก มาก” เกิดจากกลุ่มคนเล็ก ๆ ที่เป็นเด็กในสลัมแล้วได้เข้าทำงานร่วมกันบนพื้นที่เล็ก ๆ ซึ่งกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่รายล้อมไปด้วยปัญหาสังคม อาทิ ปัญหายาเสพติด การพนัน การติดเหล้า-บุหรี่ ความก้าวร้าว การมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร และโรคเอดส์ การทำงานบนพื้นฐานของปัญหาจึงเป็นโจทย์ใหญ่ที่ทำให้การนำเอา “ศิลปวัฒนธรรมที่มีในชุมชน มากล่อมเกลาให้คนในชุมชนมีค่าขึ้น”ถนนเด็กเดินนางเลิ้ง จึงเกิดเป็น ถนนสายศิลปะ ที่พูดถึงเรื่องดี ๆ ของวัฒนธรรมพื้นถิ่นอย่างบ้านเต้นรำสามัคคีลีลาศ ละครชาตรี บ้านลำตัด บ้านกลองยาว บ้านศิลปะ หลวงปู่ธูปสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำวัดแคนางเลิ้ง ซึ่งเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนในชุมชน การทำหัวโขน การตัดชุดละคร การทำหัวโต (เป็นการทำเพื่อใช้ในงานบวชขณะแห่นาค) พวงมโหตร การทอผ้า รวมไปถึงอาหารและขนมหวานรสเลิศ

“กิจกรรมในครั้งนี้เป็นกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้เยาวชนได้แสดงพลัง ได้เปิดความคิดสร้างสรรค์และสร้างภูมิคุ้มกันจากภัยที่มีอยู่หลากหลายในสังคม ซึ่งสิ่งที่น่าจับตามองนอกจากการเขียนสาส์นถึงเทวดา (Message to the skys) เพื่อบอกความในใจของเยาวชนที่มีต่อสังคมแล้วยังมีการแสดงละครชาตรี, การแสดงละครใบ้, ภาพยนตร์สารคดีโดยเยาวชนชุมชนนางเลิ้ง เรื่อง “ไอ้ก็อตตายแน่” ในอนาคตตั้งใจจะจัดงานลักษณะนี้อีกปีละ 4 ครั้ง โดยครั้งต่อไปจะมีประมาณช่วงปลายเดือนเมษายน-เดือนพฤษภาคม ตามด้วยเดือนกันยายน-เดือนตุลาคม และเดือนธันวาคม” นางสาวนวรัตน์ เล่า          เด็กชายปราโมทย์ ภิรมย์ เยาวชนในชุมชนหลังวัดสุนทรธรรมทาน และมัคคุเทศก์น้อยภายในงาน ถนนเด็กเดินนางเลิ้ง ตอน “มัน เล็ก มาก”ครั้งนี้บอกว่า ถึงแม้ว่าบ้านของพวกเราจะเป็นชุมชนแออัด มีสภาพทรุดโทรมก็ตาม แต่สิ่งที่ซ่อนตัวอยู่ในชุมชนแห่งนี้ก็คือ ความรัก สามัคคี สนิทสนมกลมเกลียวกันของคนในชุมชน ซึ่งวิถีชีวิตแบบนี้อาจจะหาได้ยากแล้วในสังคมปัจจุบัน

ด้าน นายดนัย หวังบุญชัย ผู้จัดการแผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกเพื่อสื่อศิลปวัฒนธรรมและกิจกรรมสร้างสรรค์ สสส.กล่าวว่า ถนนเด็กเดินนางเลิ้ง ตอน “มัน เล็ก มาก” ครั้งนี้เป็นกิจกรรมและกระบวนการที่ออกแบบโดยเยาวชน สอดคล้องกับทิศทางที่ สสส. และแผนงานทุนอุปถัมภ์เชิงรุกฯ ต้องการสนับสนุนเพื่อก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาเยาวชนในชุมชน ที่นี่จึงเป็นพื้นที่ชุมชนต้นแบบที่จะมีการพัฒนาอีกไม่น้อยกว่า 15 พื้นที่ทั่วประเทศ โดยทุกชุมชนนั้นมีบริบท สภาพปัญหา และอัตลักษณ์ในเรื่องของศิลปวัฒนธรรมปัญหาปัจจัยเสี่ยงของชุมชนแตกต่างกันออกไป อาทิ กลุ่มเด็กด้อยโอกาสในแบบต่าง ๆ และกลุ่มเด็กชาติพันธุ์ ครั้งนี้นอกจากเป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้แสดงพลัง ได้เปิดความคิดสร้างสรรค์แล้วยังเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันสร้างการรู้เท่าทันและทำให้เด็กมีพัฒนาการ การเปลี่ยนแปลงที่ใฝ่มุ่งอนาคตมุ่งเห็นความสำเร็จ และสร้างการยอมรับให้ประจักษ์แก่สังคมในวงกว้างมากขึ้น

ไม่บ่อยครั้งนักที่เราจะเห็น ถนนสายศิลปะ เกิดขึ้นในเมืองใหญ่ ๆ แต่ ถนนเด็กเดินนางเลิ้ง ตอน “มัน เล็ก มาก” ครั้งนี้สามารถทำให้สังคมยอมรับได้เลยว่า “ศิลปะ สามารถดึงจิตสำนึกของคนออกมาได้”.

          ที่มา: หนังสือพิมพ์เดลินิวส์