เรื่องโดย ปัญจวรา บุญสร้างสม Team content  www.thaihealth.or.th

ข้อมูลบางส่วนจาก หนังสือ "ชีวิตดี เริ่มที่เรา"  

ให้สัมภาษณ์โดย นิ้วกลม สราวุธ เฮ้งสวัสดิ์ นักเขียน และนักสร้างแรงบันดาลใจ

ภาพโดย นัฐพร ชุ่มลือ Team Content www.thaihealth.or.th และแฟ้มภาพ

“สวัสดีปีใหม่แล้ว ขอไทยจงแคล้วปวงภัย ช่วยกันรับขวัญปีใหม่ เถลิงฤทัยไว้มั่น”

เข้าสู่ศักราชใหม่อย่างเป็นทางการแล้ว สสส.ขอต้อนรับปีใหม่ ด้วยการนำเรื่องราวดีๆ และวิธีการมีความสุขแบบง่ายๆ ที่จะทำให้หัวใจอิ่มเอมมากขึ้นมาฝากทุกๆท่าน

"ความสุขจะเกิดขึ้นได้เมื่อเรามีจิตใจที่มั่นคง และจิตใจที่มั่นคงนั้นเกิดขึ้นได้จากการฝึกฝน" นี่เป็นประโยคเกริ่นนำก่อนเข้าสู่วิธีการฝึกฝนจิตใจ เพื่อที่จะมองโลกอย่างเข้าใจด้วยหัวใจที่เป็นสุขมากขึ้น ของคุณสราวุธ เฮ้งสวัสดิ์ หรือ "นิ้วกลม" นักเขียนที่มีผลงานสร้างแรงบันดาลใจให้ใครหลายๆคนมาแล้วเป็นจำนวนมาก

"ชีวิต มันคือ ส่วนผสมระหว่างเรื่องที่เราชอบ หรือไม่ชอบ เเละเราก็ไม่สามารถควบคุมได้ สิ่งที่เราทำได้คือ การฝึกฝนจิตใจให้มั่นคง โดยที่เรามีความเชื่อ ความศรัทธาในชีวิต เชื่อในสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นว่าทุกสิ่งล้วนมีสาเหตุของมัน ไม่ต้องเปรียบเทียบชีวิตตัวเองกับชีวิตของคนอื่น เพียงแค่ยอมรับ และอยู่กับมันให้ดีที่สุด มีความอดทนต่อสภาวะต่างๆที่ผ่านเข้ามาในชีวิต หากเรามีจิตใจที่มั่นคง แข็งแกร่ง เราจะสามารถมีชีวิตอยู่ได้โดยไม่ทุกข์จนเกินไป ไม่ว่าจะต้องเผชิญกับเรื่องใดก็ตาม” นิ้วกลมกล่าว

นอกจากนี้นิ้วกลมยังให้เคล็ดลับง่ายๆ ที่จะช่วยให้เราสำรวจจิตใจของตัวเอง และมีความสุขมากขึ้น เรียกว่า

“ทฤษฎี 4 สุข” ได้แก่

1.ความสุขเกิดขึ้นเมื่อเราได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์

2.ความสุขเกิดขึ้นเมื่อชีวิตเรามีอุปสรรคที่มีคุณค่ามากพอ

3.ความสุขเกิดขึ้นเมื่อได้เรียนรู้สิ่งใหม่

4.ความสุขเกิดขึ้นเมื่อตระหนักว่าสิ่งที่ทำอยู่มีความหมาย

ปีใหม่นี้หลายๆ คนคงถือโอกาสตั้งเป้าหมายในชีวิต เพื่อต้อนรับช่วงเวลาเริ่มต้นศักราชใหม่ นิ้วกลมก็มีเป้าหมายที่ตั้งไว้ในใจเช่นเดียวกัน คือ การเข้าร่วมรายการวิ่งอัลตรามาราธอน 100 กิโลเมตรให้จบได้สัก 1 ครั้ง และทำเวลาในการวิ่งมาราธอนให้ได้ภายในเวลา 3 ชั่วโมง 40 นาที และในช่วงปีใหม่นี้ หากมอบของขวัญสักชิ้นให้ทุกคนได้ สิ่งที่นิ้วกลมอยากให้ คือ ให้ทุกคนเปิดกล่องของขวัญออกมา แล้วเจอความเมตตากรุณา และสามารถหยิบความเมตตากรุณาเข้ามาใส่ในใจของตัวเองได้ด้วย เพราะเมื่อเราเมตตากับคนอื่น เราจะสามารถอยู่กับสิ่งที่ไม่ได้ดั่งใจ หรือไม่เป็นไปตามที่คาดหวังได้ดีขึ้น และเมื่อเราเมตตากับตัวเอง ให้อภัยในสิ่งที่ตัวเองทำผิดพลาดหรือล้มเหลว ยอมรับในความไม่สมบูรณ์แบบของตัวเอง ชีวิตของเราก็จะเบาลง และมีความสุขได้ง่ายขึ้น

ความสุขจากการต้องมีต้องได้ ต้องซื้อต้องหา หรือต้องทำเพื่อตัวเอง อาจไม่ใช่ความสุขที่แท้จริงเสมอไป ขณะที่ความสุข จากการทำเพื่อผู้อื่น เช่น การทำงานอาสา การให้ความช่วยเหลือโดยไม่หวังผลตอบแทนกลับเป็นความสุขที่ยั่งยืนมากกว่า

จากการทดลอง “Spending Money on Other Promotes Happiness” ซึ่งเป็นการทดลองที่ใช้คนเข้าร่วม 46 คน   โดยเมื่อทุกคนมารวมตัวกันในตอนเช้า นักวิจัยจะให้ผู้เข้าร่วมทดลองให้คะแนนความสุขของตัวเอง ก่อนแบ่งคนเหล่านี้ ออกเป็น 2 กลุ่ม และแต่ละคนจะได้รับเงินคนละ 5 หรือ 20 USD เพื่อเอาไปใช้ตามเงื่อนไขที่กำหนด กลุ่มแรกใช้จ่ายส่วนตัว จ่ายบิลซื้อของขวัญให้ตัวเอง ส่วนกลุ่มที่สอง ซื้อของขวัญให้คนอื่นบริจาคเพื่อการกุศล เมื่อถึงตอนเย็นจะให้ทุกคน กลับมาให้คะแนนความสุขอีกครั้ง

“ผลการวิจัยพบว่า เมื่อครบ 5 วัน คนที่ใช้เงินเพื่อคนอื่นจะมีความสุขจากการได้เงินเท่าวันแรก ขณะที่คนที่ใช้เงินเพื่อตนเอง จะมีความสุขจากการได้เงินลดน้อยลง”   

นิ้วกลมได้ฝากข้อความทิ้งท้ายไว้ว่า “เราทุกคนต่างรู้ดีว่า อะไร คือสิ่งที่ดี หรือไม่ดีในชีวิต แต่เมื่อเราอยู่ในช่วงเวลาที่ไม่มีสติ  เรามักจะประมาท และตัดสินใจทำในสิ่งที่ไม่ถูกต้อง เราจะต้องตั้งมั่นให้แน่วแน่ เช่น ถ้าจะไปสังสรรค์  ก็ควรแน่ใจว่าจะมีคนมารับ เรียกรถสาธารณะไว้ หรือเตรียมสถานที่ไว้สำหรับพักผ่อน ซึ่งสิ่งเหล่านี้ควรทำในช่วงเวลาที่ยังมีสติอยู่ เพราะการตัดสินใจในช่วงเวลาที่ยังมีสติ จะช่วยให้ตัดสินใจผิดพลาดน้อยลง และลดการเกิดอุบัติเหตุได้มากขึ้น”

“ปีใหม่” เป็นช่วงเวลาที่หลายๆ คนมักจะเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการไปท่องเที่ยว หรือกลับบ้านไปเยี่ยมญาติพี่น้อง สสส. และภาคีเครือข่าย ได้ร่วมกันจัดกิจกรรมรณรงค์อย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างความตระหนัก ปลุกจิตสำนึกขับขี่ปลอดภัย และเตรียมพร้อมก่อนการเดินทาง เพื่อลดอุบัติเหตุทางถนนช่วงเทศกาลปีใหม่ ให้การกลับบ้านปลอดภัย คือของขวัญที่ดีที่สุด ที่ทุกคนสามารถมอบให้คนที่ตนเองรักได้ในช่วงเทศกาลปีใหม่ และทุกช่วงเวลาต่อจากนี้ เช่นเดียวกัน ช่วงปีใหม่ เป็นช่วงเวลาที่หลายๆคน ตั้งเป้าหมาย ในการเริ่มต้นทำอะไรดีๆ ในชีวิต สสส. เชื่อว่าการเริ่มต้นที่ดีที่สุด คือ การเริ่มต้นจากตัวเราเอง  โดยเริ่มจากการคิด มีเป้าหมาย ลงมือทำ ทำชีวิตตัวเองให้ดี ตลอดจนไปสู่การช่วยทำสังคมให้ดี  และ สสส.จะคอยสนับสนุนทุกความพยายามของคนไทย ที่จะมีสุขภาวะที่ดีไปด้วยกัน