โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง “ผล” ของพฤติกรรมการใช้ชีวิต

          จากสภาพการดำเนินชีวิตที่เร่งรีบในยุคปัจจุบัน ส่งผลให้พฤติกรรมการใช้ชีวิตของผู้คนทั่วทุกมุมโลกเปลี่ยนไปจากเดิม นิยมรับประทานอาหารจานด่วน อาหารสำเร็จรูป ไร้เวลาพักผ่อน ออกกำลังกาย แต่มีเวลาดื่มสังสรรค์ และสูบบุหรี่เพื่อเข้าสังคม สิ่งต่างๆ เหล่านี้ ล้วนนำมาซึ่งการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-Communicable Diseases : NCDs) ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็น โรคเบาหวาน ความดัน มะเร็ง อ้วนลงพุง หลอดเลือดสมอง และหัวใจ

          ทั้งนี้ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขรายงานว่า สถานการณ์ผู้ป่วยเบาหวานในไทยเพิ่มจำนวนผู้ป่วยขึ้นเป็น 3.5 ล้านคนในปี 2556 ส่งผลให้มีมูลค่าการรักษาโรคเบาหวานสูงถึง 47,596 ล้านบาทต่อปี ขณะเดียวกัน โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 1 ของคนไทยมาตลอด 13 ปีซ้อน โดยที่ปัจจุบันพบว่า คนไทยอ้วน และมีน้ำหนักเกินมาตรฐานเป็นอันดับ 5 ของเอเชีย-แปซิฟิก

         ขณะที่องค์การอนามัยโลก หรือ WHO ประมาณการว่าทุกปีจะมีผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองมากกว่า 15 ล้านคนทั่วโลก โดยที่ในปี 2573 และจะโรคถุงลมโป่งพองจะขยับขึ้นมาเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของประชากรโลกเป็นอันดับที่ 4 

        ดังนั้นเพื่อเป็นการกระตุ้นเตือนถึงความสำคัญของสถานการณ์การป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ปัญหาสุขภาพที่ประชากรทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่คนไทยเองก็มีจำนวนเพิ่มสูงขึ้นอย่างน่าใจหาย ฝ่ายสนับสนุนการตลาดเพื่อสังคม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงหาแนวทางในการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรังแก่ประชาชน เพื่อสร้างความเข้าใจถึง สาเหตุที่แท้จริงของการเกิดโรค พร้อมทั้งส่งเสริมให้เกิดความตระหนักในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้กินถูกหลัก รู้จักผ่อนคลายอารมณ์ และออกกำลังกายเป็นประจำ อันเป็นปัจจัยสำคัญของการป้องกันการกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง

         ทุกวันเสาร์ตั้งแต่เดือนเมษายนเป็นต้นมา รายการโทรทัศน์ อย่าง ชีวิต|ลิขิต|โรค และ NCDs Reality เพราะรักจึงยอมเปลี่ยนแปลง ทางช่องไทยพีบีเอส จึงเริ่มออกอากาศเพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ของโรคไม่ติดต่อเรื้อรังสู่สังคมไทยอย่างเป็นรูปธรรม

        โดย ชีวิต|ลิขิต|โรค เป็นรายการสารคดีเข้มข้นที่บริษัท ทีวีบูรพา จำกัด ร่วมถ่ายทอดมิติของการใช้ชีวิตผ่านประสบการณ์จริงของบุคคลตัวอย่าง ที่ป่วยอยู่ในกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จากการเคยมีพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสม ไม่ว่าจะเป็นการดื่มเหล้า สูบบุหรี่ กินอาหารหวาน มัน เค็มจัด ขาดการออกกำลังกาย รวมถึงไม่รู้วิธีผ่อนคลายความเครียด ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นพฤติกรรมที่ผู้ร่วมรายการเป็นคนสร้างเอง รายการนี้จึงสะท้อนผลของการมีพฤติกรรมการใช้ชีวิตแบบผิดๆ ในแง่มุมต่างๆ เพื่อเป็นอุทาหรณ์เตือนใจ พร้อมชักชวนให้หันกลับมาสำรวจพฤติกรรมของตัวเอง รวมถึงตระหนักถึงผลที่จะกำลังจะเกิดขึ้น หากไม่ลด ละ เลิก หรือเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่จะนำไปสู่โรคเรื้อรังดังกล่าว

        ด้าน NCDs Reality เพราะรักจึงยอมเปลี่ยนแปลง เป็นรายการที่ชวนให้ผู้ชมติดตามการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการใช้ชีวิต ของอาสาสมัคร 5 ท่าน และอีก 1 ครอบครัว ที่ล้วนแล้วแต่ประสบกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง จากการมีความสุขกับการกินจนอ้วนขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่รู้ตัว ความชอบในการดื่มสังสรรค์เฮฮากับเพื่อนฝูง รวมถึงรู้สึกว่าการสูบบุหรี่เป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน  จึงได้เวลาที่พวกเขาต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อคนที่เขารัก เพื่องานที่เธอฝัน เพื่อความก้าวหน้า เพื่อครอบครัว และที่สำคัญ คือ เพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น

        ถามว่า 2 รายการนี้ให้อะไรกับคนดู ทีมงานผู้ผลิตบอกว่า ความรู้ แรงบันดาลใจ และเพื่อนร่วมทางในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสู่การมีสุขภาพดีไปด้วยกัน ซึ่งเป็นเป้าประสงค์หลักของการทำงานของ สสส.

       ดังนั้น หากคุณเป็นคนหนึ่งที่รักในสุขภาพของตัวเอง คนในครอบครัว รวมถึงคนใกล้ตัวแล้วล่ะก็ ทุกวันเสาร์ สามารถติดตามชมรายการ ชีวิต|ลิขิต|โรค เวลา 17.30 น. – 18.00 น. และรายการ NCDs Reality เพราะรักจึงยอมเปลี่ยนแปลง เวลา 18.00 น.  – 18.30 น. ได้ทางช่องไทยพีบีเอส

       เพราะการป้องกันโรคภัยไข้เจ็บที่ดีที่สุด มีแต่ตัวของเราเองเท่านั้นที่ “ทำได้” หากเริ่มต้นลงมือเปลี่ยนแปลงตัวเองเสียตั้งแต่วันนี้ เป้าหมายของการมีสุขภาพดี ก็อยู่ไม่ไกลเกินกว่าที่ทุกคนจะเป็นเจ้าของ!

       เรื่องโดย อาภาวรรณ  โสภณธรรมรักษ์ Team content  www.thaihealth.or.th