‘เลิก’ บุหรี่ให้เห็นผล ‘อาหาร’ ช่วยได้
ใช่เพียงแต่ว่าการเลือกกินอาหารดี จะช่วยให้มีสุขภาพแข็งแรงเท่านั้น รู้หรือไม่ว่า การเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่จะช่วยให้คุณสามารถ “เลิกสูบบุหรี่” ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ทั้งนี้ ผลวิจัยเมื่อปี พ.ศ. 2550 ในวารสารงานวิจัยนิโคตินและยาสูบระบุว่า การกินผักและผลไม้จะช่วยให้รสชาติของบุหรี่แย่ลง ส่งผลให้ผู้สูบไม่ติดใจในรสของการสูบบุหรี่เช่นเดิม และในปี 2554 นักวิจัยสาขาสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยบัฟฟาโล มหาวิทยาลัยของรัฐชื่อดังในระบบมหานครนิวยอร์ก ได้เผยผลวิจัยใหม่เพิ่มเติมจากการสุ่มสำรวจสิงห์อมควันทางโทรศัพท์ 1,000 คน อายุ 25 ปีขึ้นไปทั่วประเทศสหรัฐอเมริกาว่า หากคุณเป็นคนหนึ่งที่พยายามจะเลิกสูบบุหรี่ การกินผลไม้และผักเพิ่มมากขึ้น จะช่วยให้คุณเลิกสูบบุหรี่ได้นานขึ้น โดยงานวิจัยชิ้นนี้ให้ข้อมูลว่า คนที่สามารถเลิกสูบบุหรี่ได้อย่างน้อย 6 เดือน พวกเขามีพฤติกรรมการกินผักและผลไม้ในแต่ละมื้อมากขึ้นกว่าคนที่ยังสูบบุหรี่
โอกาสเนื่องในวันงดสูบบุหรี่โลก 31 พฤษภาคม นี้ ผศ.ดร.ชนิดา ปโชติการ อาจารย์ประจำภาควิชาโภชนาการเพื่อการป้องกันและบำบัด สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล จึงมีคำแนะนำถึงการเลือกรับประทานอาหารมาฝากให้สำหรับผู้ที่ต้องการเลิกสูบบุหรี่ได้นำไปใช้กัน
โดยอาจารย์ให้ความเห็นว่า การควบคุมอาหารมีความจำเป็นมากในผู้สูบบุหรี่ เนื่องจากนิสัยของผู้สูบ จะมีความรู้สึกอยากเคี้ยว หรืออยากให้ในปากมีอะไรตลอดเวลา ฉะนั้นหากไม่ดูแลอาหารการกินให้ดี ไม่เพียงแต่จะไม่ทำให้ผู้สูบ ไม่สามารถเลิกสูบบุหรี่ได้ ยังทำให้ผู้สูบมีภาวะอ้วนจากน้ำหนักตัวที่เพิ่มมากขึ้นด้วย
“อาหารจะช่วยให้ผู้สูบ มีต่อมรับรสต่อรสชาติของบุหรี่เสียไป สูบแล้วไม่รู้สึกอร่อยเหมือนเคย ดังนั้นการเลือกกินอาหารที่เอื้อต่อการเลิกบุหรี่ จึงมีส่วนสำคัญที่ช่วยให้ผู้สูบสามารถเลิกสูบบุหรี่ได้มากกว่าคนที่ไม่คุมอาหารการกิน” ผศ.ดร.ชนิดา เกริ่นถึงความสำคัญของอาหาร พร้อมยกตัวอย่างประกอบให้ฟังว่า “แม้ในใบขี้เหล็กจะมีสารที่ช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น แต่หากกินมากเกินไป อันตรายจากกะทิและความหวานของแกงขี้เหล็กก็รอทำร้ายสุขภาพให้ผู้สูบอ้วนขึ้น ฉะนั้น ผู้สูบบุหรี่ที่ต้องการจะเลิกสูบ จึงควรออกกำลังกายควบคู่ไปด้วย เพราะไม่เพียงแต่จะช่วยให้ผู้สูบนอนหลับดีขึ้นเท่านั้น ยังช่วยให้ร่างกายหลั่งสารดีๆ อย่างเอนโดฟินส์ ที่ช่วยให้รู้สึกมีความสุขออกมาด้วย ซึ่งแตกต่างจากการได้รับสารที่ช่วยให้รู้สึกมีความสุข จากการกระตุ้นของ “นิโคติน” สารพิษที่มีแต่ให้โทษแก่ร่างกาย”
ผักผลไม้ ลดความอยากบุหรี่
อาจารย์ประจำภาควิชาโภชนาการเพื่อการป้องกันและบำบัด ให้ความรู้เพิ่มเติมว่า ขณะเลิกสูบบุหรี่ผักผลไม้เป็นอันดับหนึ่งที่ควรจะเลือกกิน เพราะผักและไม้จะทำให้ผู้สูบบุหรี่ รู้สึกขมปาก ฉะนั้นในช่วงอดบุหรี่แต่ละมื้อ 1 จานข้าว ควรจะมีผักประมาณครึ่งหนึ่งของจาน จากนั้นมีผลไม้จานเล็กสักประมาณ 7-8 ชิ้นคำ หรือผลไม้ลูกเล็กสักประมาณ 4-5 ลูก เลือกกินข้าวซ้อมมือที่มีใยอาหารมาก น้ำตาลน้อย ก็จะช่วยให้อิ่มท้องนาน ไม่อยากสูบบุหรี่
หวาน มัน เค็ม และเนื้อแดง ตัดทิ้ง
ไม่เพียงรสชาติหวาน มัน เค็ม ของผู้สูบจะไปกระตุ้นการสูบบุหรี่มากขึ้น แต่ “เนื้อสัตว์สีแดง” ทั้งหลาย ก็เคยมีงานวิจัยออกมาแล้วว่า หากเลือกกินมากไป ก็จะไปกระตุ้นให้ร่างกายมีความอยากสูบบุหรี่มากขึ้น ขณะที่เนื้อปลา เนื้อไก่สีขาว จะไม่เพิ่มความอยากในการสูบบุหรี่ จึงเหมาะสมในการเลือกรับประทานในช่วงเลิกสูบบุหรี่มากกว่า
ชา/กาแฟ เลิกบุหรี่ไม่ควรดื่ม
เพราะคาเฟอีนจากทั้งในชาสีเข้มและกาแฟ จะส่งผลให้การสูบบุหรี่มีรสชาติดีขึ้น อร่อยขึ้น ยิ่งดื่มมาก จึงมีโอกาสที่จะทำให้ผู้สูบ สูบบุหรี่ได้ง่ายมากขึ้น ช่วงเวลานี้ จึงควรดื่มหรือน้ำเย็น และเลือกดื่มน้ำผลไม้ทดแทนจะดีกว่า
วิตามินซี ลดความหงุดหงิด เสริมภูมิคุ้มกัน
อ.นักโภชนาการผู้เอื้ออารี ยังบอกด้วยอีกว่า การกินอาหารที่มีรสเปรี้ยวแทนจะช่วยให้ไม่อยากสูบบุหรี่ ฉะนั้นเวลาที่ต้องการจะสูบ จึงควรมีมะนาวตัดเป็นชิ้นเล็กๆ ไว้ผลัดกันอมกับกานพลู ที่มีสารช่วยลดอาการหงุดหงิดและความอยากสูบบุหรี่ในผู้สูบลง โดยเฉพาะการเคี้ยวกานพลู มีงานวิจัยพบว่า จะช่วยให้สามารถเลิกบุหรี่ได้ถึงร้อยละ 38 เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่เคี้ยวกานพลู ที่สามารถเลิกบุหรี่ได้เพียงร้อยละ 12
นอกจากเรื่องของอาหารการกินแล้ว ความตั้งใจจริงและกำลังใจจากคนรักคนรอบข้างของผู้สูบก็มีส่วนสำคัญไม่น้อย ดังนั้น หากคนใกล้ตัวคุณกำลังเลิกสูบบุหรี่ แล้วมีอาการหงุดหงิดใส่บ้างเป็นครั้งคราว อย่าลืมใจเย็น และสร้างบรรยากาศของความสบายใจที่จะเอื้อให้ผู้สูบ “เลิกสูบบุหรี่” ได้จริงนะคะ
เรื่องโดย : ชัชวรรณ ปัญญาพยัตจาติ Team Content www.thaihealth.or.th
ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต