เปลี่ยนเด็ก ‘เจเนอเรชั่นมี’ ด้วยศิลปะ

ในยุคสมัยที่เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทกับชีวิตประจำวันของคนทุกเพศทุกวัย จนทำให้เด็กรุ่นใหม่ละเลยการเล่นซุกซน หันไปอยู่แต่หน้าจอคอมพิวเตอร์ จนถูกเรียกว่า “เด็กเจเนอเรชั่นมี” ที่ให้สนใจเฉพาะเรื่องของตัวเอง จนลืมหันมองสังคมรอบข้าง

“ศิลปะ” จึงถูกนำมาใช้เป็นตัวช่วยเบื้องต้น เพื่อฝึกให้เด็กๆ เหล่านี้หันกลับมาสนใจสิ่งที่อยู่รอบตัว และสอนให้เห็นความสำคัญของคนรอบข้างมากขึ้น ผ่านกิจกรรม “สอนศิลป์ ปั้นดิน ระบาย วาดลายเส้น” ที่ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สสส. จัดขึ้นเมื่อเร็ว ๆ นี้

กิจกรรมสอนศิลป์ฯ พาเด็ก ๆ อายุ 8-12 ขวบ เปิดโลกจินตนาการไปกับการทำศิลปะ โดยเริ่มต้นจากการฝึกวาดเส้น “ฟาง” พรไพลิน ตันเจริญ นักศิลปะบำบัดจากสถาบันศิลปะบำบัดในแนวทางมนุษยปรัชญา อธิบายถึงความสำคัญของการฝึกวาดเส้นว่า “การวาดเส้นตรง” เพื่อ สังเกตพฤติกรรมเด็กในเบื้องต้นว่า เด็กมีความมั่นคง แน่วแน่ หรืออยู่นิ่งได้หรือไม่ ซึ่งจากการสังเกตจะเห็นได้ว่าเด็กบางคนวาดเส้นเล็ก ๆ บางคนเริ่มวาดจากมุมกระดาษ บางคนก็วาดเส้นใหญ่มาก สิ่งเหล่านี้ก็จะทำให้เราเห็นว่าเด็กคนนั้นเป็นยังไง และสามารถเลือกปรับกิจกรรมอื่น ๆ ให้เข้ากับเด็กในลำดับถัดไป

“ส่วนเส้นโค้งจะอยู่มีหลายแบบ เราเลือกเส้นโค้งที่เป็นการวาดเพื่อฝึกลมหายใจ เพราะเด็กวัยนี้ค่อนข้างไม่อยู่นิ่ง และยังหายใจสั้น วิธีการก็คือให้เขาลากเส้นไปพร้อมกับการหายใจ จากนั้นก็ดูว่าลักษณะการหายใจของเขาเป็นยังไง แล้วจึงค่อย ๆ ปรับ ฝึกให้เขาวาดช้าลงและวาดใหญ่ขึ้น”

ถัดมาที่การวาดสีน้ำบนกระดาษเปียก โดยให้โจทย์เป็นนิทานเพื่อให้เด็กค่อย ๆ วาด และค่อย ๆ คิดตาม โดยกำหนดให้สีแต่ละสีเป็นตัวละคร เมื่อสีน้ำละลายเข้าหากันก็จะทำให้เด็กเกิดจินตนาการ โดยที่เราไม่ต้องบอกว่า สีที่ผสมจะเกิดสีอะไรขึ้น แต่เขาจะสามารถเรียนรู้ได้เองจากกระบวนการที่เกิดขึ้นด้วยตัวเอง

ปิดท้ายที่การปั้นดินเหนียวซึ่งได้รับความสนใจจากเด็ก ๆ อย่างมาก โดยมีหลักการว่า ดินที่มีความเย็นจะต้องการความอุ่นจากร่างกาย โจทย์คือการปั้นวงกลม เพื่อเติมพลังงานลงไปในก้อนดิน ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับเด็ก การปั้นดินและหลับตาทำให้เขาเกิดสมาธิ เขาจะรู้สึกว่าดินมีชีวิต การสังเกตคือ ลองจับดินที่เด็กปั้น หากดินยังมีความเย็นอยู่ก็จะรู้ว่าควรฝึกเพิ่ม

นักศิลปะบำบัดทิ้งท้ายว่า การทำงานศิลปะของเด็ก ๆ จะเน้นที่กระบวนการมากกว่าผลงาน เพราะสิ่งสำคัญคือ เราไม่ได้ดูว่าเด็กวาดสวยหรือเปล่า แต่จะดูว่าเด็กมีท่าทียังไงเวลาทำงานศิลปะ การที่เราให้เขาทำงานศิลปะจะทำให้เขาสนใจตัวเอง สนใจคนอื่นมากขึ้น เราปล่อยให้เด็กได้ทำงานด้วยตัวเอง เก็บอุปกรณ์เอง ทุก ๆ ขั้นตอนกระบวนการสำคัญมาก มันสอนเขาได้ เด็กชอบศิลปะเพราะเขามีพลังเยอะ มีชีวิตชีวา เขาจะแสดงออกมาผ่านผลงานศิลปะ ได้ดี

น้องฟรังก์-ศุภวิชญ์ ลิ้มวิภาวีอนันต์ อายุ 8 ขวบ บอกว่า วันนี้ได้ทำหลายอย่าง ทั้งปั้นดินเหนียว วาดสีน้ำ และวาดเส้นต่าง ๆ รู้สึกสนุกมาก พร้อมกับโชว์ผลงาน และบอกว่านั่นเป็นรถถังฝีมือของเขาเอง

ส่วนคุณแม่น้องฟรังก์ “เพชรรัตน์ ชัยบำรุง” เล่าว่า ปกติวันหยุดเด็ก ๆ ก็จะทำการบ้านและเล่นเกม อยากส่งเสริมให้เขาได้ทำงานด้านศิลปะเพราะเชื่อว่า นอกจากได้ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ เขาน่าจะนิ่งขึ้น และอยู่กับสิ่งที่ทำตรงหน้าให้ได้มากขึ้น และมีสมาธิมากขึ้นด้วย

“ถ้าอยู่บ้านในวันเสาร์ก็จะทำการบ้านเสร็จแล้วก็เล่นเกม ส่วนวันอาทิตย์เขาขอไปเรียนปั้นดิน คุณแม่ก็เห็นเขาสนุกดี เพิ่งเรียนได้ 3 เดือน ส่วนการฝึกสมาธิน่าจะทำระยะยาว ดีกว่าเล่นเกมที่บ้าน ได้เจอเพื่อน พอมีผลงานเขาก็ภูมิใจ นอกจากนั้นก็มีเรียนว่ายน้ำด้วย” คุณแม่น้องฟรังก์ เล่า

ในขณะที่ น้องมุก-เปมิกา ปฏิวงศ์ไพศาล อายุ 8 ขวบ ก็เห็นด้วยว่า การทำงานศิลปะในวันนี้สนุกมาก ส่วนตัวชอบวาดรูป เวลาอยู่ที่บ้านก็จะวาดรูปเล่น การฝึกวาดเส้นทีละเส้นทำให้เรามีสมาธิ ส่วนตอนหลับตาปั้นดินรู้สึกสบาย แถมยังบอกด้วยว่า จะไม่พลาดหากมีกิจกรรมแบบนี้อีก

เด็กวัยนี้ยังเป็นเสมือนแก้วเปล่าที่พร้อมจะรับทุกอย่าง ดังนั้นคนที่อยู่รอบข้างต้องให้สิ่งที่ดีสำหรับพวกเขา การทำศิลปะจะช่วยให้เด็กที่ยังไม่มีคำที่จะใช้สื่อสาร ได้แสดงออกผ่านผลงานที่พวกเขาลงมือทำ ผู้ใหญ่ควรฟังเขาให้มากขึ้น เมื่อเขาได้รับสิ่งที่ดี เขาก็จะทำสิ่งดีให้คนอื่นเช่นกัน 

สนใจกิจกรรมดีเพื่อลูกและครอบครัวเข้าไปติดตามความเคลื่อนไหวได้ที่เว็บไซต์ http://www.thaihealthcenter.org

 

 

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์

Shares:
QR Code :
QR Code