เตรียมตัวให้พร้อม ก่อนเที่ยวหน้าหนาว
ลมหนาวพัดโชยมา…หลายท่านคงกำลังวางแผนเดินทางท่องเที่ยวเพื่อสัมผัสอากาศหนาวเย็นตามสถานที่ต่างๆ อยู่ใช่ไหมค่ะ วันนี้เรามีข้อมูลดีๆ ในการเตรียมความพร้อมก่อนการเดินทางจาก "สำนักโรคติดต่อทั่วไป กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข" มาฝากค่ะ
เตรียมสุขภาพร่างกายให้พร้อม
สิ่งสำคัญอันดับแรกสำหรับผู้ที่จะเดินทางท่องเที่ยวในหน้าหนาวนี้ คือต้องดูรักษาสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง และไม่ควรเดินทางขณะมีอาการป่วย หากมีโรคประจำตัวต้องเตรียมยาประจำตัว และเอกสารทางการแพทย์ที่จำเป็นติดตัวไปด้วยเสมอค่ะ
นอกจากนี้ยังต้องระวังโรคที่อาจเกิดจากการท่องเที่ยว เช่น โรคที่ติดต่อทางอาหารและน้ำ โดยเฉพาะโรคอุจจาระร่วง โรคอาหารเป็นพิษ ไทฟอยด์ โรคพิษสุนัขบ้า หรือโรคตับอักเสบ เป็นต้น
ศึกษาข้อมูล เพื่อป้องกันโรค และภัยสุขภาพ
เนื่องจากสภาพอากาศที่หนาวเย็นทำให้มีการแพร่กระจายของเชื้อโรคได้ง่าย ดังนั้นในการเดินทางไปยังสถานที่ต่างๆ นอกจากข้อมูลด้านสภาพภูมิประเทศ สภาพภูมิอากาศแล้ว ผู้เดินทางยังจำเป็นต้องหาข้อมูลเกี่ยวกับโรคประจำถิ่นและภัยสุขภาพต่างๆ เพื่อหาแนวทางการป้องกันด้วยนะคะ เพราะสิ่งเหล่านี้เองที่ทำให้เกิดปัจจัยเสี่ยงด้านสุขภาพตามมา และควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับประวัติการเจ็บป่วยที่เคยเป็นมาก่อน การตั้งครรภ์ อาการภูมิแพ้ต่างๆ รวมถึงประวัติการใช้ยา และวัคซีนที่ควรได้รับเพื่อป้องกันโรคก่อนเดินทางด้วยค่ะ
ข้อควรระวังหากเดินป่า – ปีนเขา
แน่นอนว่าอากาศหนาวแบบนี้ นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่นิยมเดินทางไปสัมผัสบรรยากาศบนภูเขา หรือเดินป่า เที่ยวน้ำตก และกางเต็นท์นอนบนลานหญ้า ดังนั้นอย่าลืมสวมเสื้อปิดคอ เสื้อแขนยาว และกางเกงขายาว ทายาป้องกันแมลงต่างๆ รวมไปถึงตัวไรอ่อนด้วยนะคะ
ทั้งนี้เนื่องจาก 'ไรอ่อน' มีขนาดเล็กมาก อาศัยอยู่ตามใบไม้ ใบหญ้า และสามารถกระโดดเกาะตามเสื้อผ้า จึงอาจทำให้มองไม่เห็น นักท่องเที่ยวจึงควรระมัดระวังโดยการแต่งกายให้มิดชิด หลังออกจากป่าให้รีบอาบน้ำให้สะอาด และซักเสื้อผ้าที่สวมใส่ทันที เพราะตัวไรอาจติดมากับเสื้อผ้าได้ เพราะหากถูกไรกัดจะทำให้เกิดโรคสครับไทฟัส (Scrub typhus) หรือไข้รากสาดใหญ่
วิธีสังเกตคือ ภายหลังกลับจากเที่ยวป่าหรือกางเต็นท์นอนตามสนามหญ้า ภายใน 2 สัปดาห์หากป่วย มีไข้ขึ้นสูง หนาวสั่น ปวดศีรษะ หรือตรวจพบสะเก็ดแผลที่มีรอยไหม้คล้ายถูกบุหรี่จี้ที่ผิวหนัง ควรรีบไปพบแพทย์ทันที และแจ้งประวัติการเข้าไปในป่าให้แพทย์ทราบ เพื่อรับการรักษาโดยเร็ว ป้องกันการเสียชีวิต และหากตรวจพบว่าเป็นโรคสครับไทฟัส ให้รับประทานยาปฏิชีวนะครบถ้วนตามแพทย์สั่ง และไปติดตามผลการรักษาตามนัด
นอกจากนี้ยังต้องเตรียมเครื่องกันหนาวให้พร้อม เพื่อให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย และจุดที่จะต้องให้ความอบอุ่นเป็นพิเศษ คือ ศีรษะ คอ และหน้าอก เนื่องจากมีเส้นเลือดใหญ่อยู่ใกล้ผิวหนังและไปเลี้ยงอวัยวะสำคัญ หากอวัยวะขาดเลือดและออกซิเจนไปเลี้ยงก็จะเป็นอันตรายได้ค่ะ
‘ดื่มเหล้า’ แก้หนาวอันตราย
นอกจากโรคภัยสุขภาพและอุบัติเหตุที่ควรระวังในการท่องเที่ยวแล้ว ยังมีความเชื่อผิดๆ เรื่องการดื่มเหล้าแก้หนาว โดยนักดื่มเชื่อว่าเหล้าจะช่วยเพิ่มความอบอุ่นให้แก่ร่างกายโดยไม่ต้องสวมเสื้อผ้าให้อบอุ่น ซึ่งจริงๆ แล้วในทางการแพทย์จัดว่าเป็นความเชื่อที่ผิดและเป็นอันตรายต่อร่างกายมาก และหากดื่มเหล้าขณะผิงไฟไปด้วยก็อาจเกิดอุบัติเหตุไฟไหม้เสื้อผ้า ผิวหนังพุพองจากความร้อน เปลวไฟ หรือไฟไหม้ได้ง่าย ที่สำคัญฤทธิ์ของแอลกอฮอล์ไม่ได้เพิ่มอุณหภูมิในร่างกาย แต่เกิดจากการขยายตัวของหลอดเลือดฝอยใต้ผิวหนัง ที่ทำให้รู้สึกร้อนวูบวาบ ใบหน้าที่แดงระเรื่อจากการที่หลอดเลือดฝอยขยายตัวจะเป็นช่องทางให้ความร้อนในร่างกายถูกระบายออกได้ง่ายขึ้น
"การดื่มเหล้าจึงนำไปสู่การเกิดภาวะอุณหภูมิในร่างกายต่ำกว่าปกติ และหากดื่มมากๆ จะมีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง ซึ่งถ้าเมาจนหลับโดยที่ไม่มีการทำให้ร่างกายอบอุ่นเพียงพอ ก็อาจส่งผลให้เสียชีวิตได้"
อย่างไรก็ตามยังมีด้านความเสี่ยงอื่นๆ ที่อาจเกิดได้ระหว่างการเดินทางท่องเที่ยว เช่น อุบัติเหตุในการขับขี่ หรือความไม่ปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ดังนั้นในการเดินทางทุกครั้งต้องมีสติและไม่ประมาทเพื่อการพักผ่อนอย่างเต็มที่ และกลับมาเริ่มต้นทำงานได้อย่างมีความสุขค่ะ
เรื่องโดย : ภาวิณี เทพคำราม Team Content www.thaihealth.or.th