เกาะลิบง ปั่นสานฝันสร้างตำบลสุขภาวะ

ที่มา : หนังสือพิมพ์มติชน

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ

วันนี้การปั่น จักรยาน กำลังเป็นที่นิยมกันมากขึ้นในปัจจุบัน เหตุผลหนึ่งคือนอกจากเป็นกิจกรรมที่ไม่สร้างมลภาวะต่างๆ แล้ว ยังส่งผลดีต่อสุขภาพ

การนั่งอยู่บนอานหรือเบาะจักรยานที่เคลื่อนที่ไปอย่างช้าๆ ยังทำให้เราสามารถพบเห็นมุมมองต่างๆ ในการเดินทางที่แตกต่างออกไป จึงกลายเป็นเสน่ห์ที่ทำให้หลายๆ คนหันมาสนใจการปั่นจักรยานเพื่อสุขภาพ และเพื่อการท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้น

เกาะลิบง เป็นสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมของจังหวัดตรัง ด้วยสภาพพื้นที่บนเกาะที่มีขนาดกำลังดี มีเส้นทางทั่วทั้งเกาะรวมกันประมาณ 30 กิโลเมตร มีเส้นทางหลักที่เชื่อมจากท่าเทียบเรือเข้ามายังใจกลางชุมชนปูด้วยอิฐตัวหนอนยาวประมาณ 8 กิโลเมตร ส่วนใหญ่เป็นทางราบสลับกับลาดเนินเล็กน้อย อีกทั้งมีจุดท่องเที่ยวต่างๆ อยู่รายทาง จึงมีความเหมาะสมที่จะพัฒนาพื้นที่แห่งนี้เหมาะสมในการใช้จักรยานเป็นพาหนะในชีวิตประจำวันและการท่องเที่ยว

โครงการชุมชนคนเกาะลิบงขี่จักรยานเพื่อสุขภาวะจึงเกิดขึ้น โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักสร้างสรรค์โอกาสและนวัตกรรม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

จีระศักดิ์ ปังตา ผู้รับผิดชอบโครงการ เล่าให้ฟังว่า ก่อนหน้านี้คนที่ใช้จักรยานส่วนมากจะเป็นเด็กๆ ที่จะปั่นเล่นหรือปั่นไปโรงเรียนที่อยู่ใกล้ๆ แต่เมื่อได้ดำเนินโครงการ มีกิจกรรมรณรงค์ชักชวนคนในชุมชนให้หันมาออกกำลังกายด้วยจักรยานและใช้จักรยานเป็นพาหนะในชีวิตประจำวันก็เริ่มมีผู้สนใจมากขึ้น

"ตอนนี้เริ่มมีกลุ่มแม่บ้านหันมาใช้จักรยานเพิ่มขึ้น กลุ่ม อสม.เองหันมาปั่นจักรยานเวลาไปเยี่ยมคนป่วยในความดูแล ส่วนหนึ่งก็เกิดขึ้นมาจากผู้หลักผู้ใหญ่ในเกาะลิบงเห็นความสำคัญ ทั้งนายก อบต. กำนัน และผู้ใหญ่บ้านหมู่ต่างๆ ก็เข้ามาร่วมกิจกรรมแทบทุกครั้ง ล่าสุดได้มีการรวมตัวกันจัดตั้งเป็นชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพเกาะลิบงขึ้นมา โดยมีสมาชิกเกือบ 300 คนทั้งเด็กและผู้ใหญ่ โดยจะมีการจัดกิจกรรมปั่นจักรยานร่วมกันในทุกวันศุกร์ ในระหว่างปั่นผ่านชุมชนต่างๆ ก็จะมีการแวะพักพูดคุยสอบถามทักทายสารทุกข์สุกดิบของชาวบ้านไปด้วย"

สิทธิพร จิเหลา นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเกาะลิบง เล่าถึงข้อดีของโครงการนี้ว่าทำให้ชาวบ้านเห็นความสำคัญในเรื่องของการดูแลรักษาสุขภาพเพิ่มขึ้น ไม่เฉพาะแค่การออกกำลังกายด้วยการขี่จักรยานแต่รวมไปถึง กิจกรรมอื่นๆ ด้วย ซึ่งการออกกำลังกายด้วยการปั่นจักรยานทุกวันในตอนเช้านั้นนอกจากจะทำให้ร่างกายสดชื่นแจ่มใสแล้วก็จะไม่เจ็บป่วยง่าย อย่างไข้หวัดที่เคยเป็นบ่อยๆ ก็หายไป โดย อบต.เกาะลิบงก็พร้อมที่จะสนับสนุนให้เกิดกิจกรรมต่างๆ อย่างต่อเนื่อง

อับดลรอหีม ขุนรักษา กำนันตำบลเกาะลิบง หนึ่งในสมาชิกชมรมฯ ได้เล่าให้ฟังว่าหันมาออกกำลังกายเพื่อสุขภาพด้วยจักรยานมาหลายปีแล้วก่อนที่จะมีโครงการ สิ่งที่เห็นได้ชัดเลยก็คือเรื่องของสุขภาพที่แข็งแรงขึ้น ทุกวันนี้ก็จะใช้จักรยานเป็นพาหนะในการเดินทางไปไหนมาไหนบนเกาะเป็นประจำ

"เรามีการรณรงค์และจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง มีการชักชวนคนที่มีอายุหลายคนให้หันมาออกกำลังกายด้วยการปั่นจักรยาน พอปั่นแล้วก็มีการพูดกันปากต่อปากว่าปั่นแล้วสุขภาพดีขึ้น ทำให้คนอื่นๆ ก็เริ่มหันมาสนใจเรื่องของการดูแลรักษาสุขภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการใช้เสียงตามสายชักชวนหรือนัดหมายการทำกิจกรรมปั่นจักรยาน ในแต่ละครั้ง อสม.ก็จะมาร่วมให้ความรู้ และแนะนำเรื่องของสุขภาพไปพร้อมๆ กัน"

เกือบ 1 ปีที่ได้ทำโครงการ ภาพของการปั่นจักรยานเป็นกลุ่มที่มีทั้งเด็กเล็กและผู้ใหญ่ร่วมกิจกรรมเป็นประจำทุกสัปดาห์ เสียงหัวเราะจากการพูดคุยหยอกล้อกันในระหว่างการปั่นจักรยานเป็นกลุ่ม การปั่นจักรยานลัดเลาะผ่านเข้าไปทักทายและเยี่ยมเยียนพูดคุยกับสมาชิกในชุมชนต่างๆ นอกจากจะช่วยสานความสัมพันธ์ของคนในชุมชน สร้างความรักสามัคคีให้เกิดขึ้นกับคนบนเกาะแห่งนี้แล้ว ยังได้กระตุ้นให้สมาชิกคนอื่นๆ ในชุมชน และนักท่องเที่ยวที่เห็นภาพดังกล่าวเกิดความสนใจในกิจกรรมการท่องเที่ยวด้วยจักรยาน

คณะทำงานจึงมีแนวคิดที่จะต่อยอดไปสู่การพัฒนาพื้นที่และเส้นทางต่างๆ ให้เหมาะสมกับการท่องเที่ยวไปยังสถานที่ต่างๆ บนเกาะซึ่งมีอยู่อย่างมากมายด้วยจักรยาน นักท่องเที่ยวเวลาที่ข้ามมาเที่ยวที่เกาะ เมื่อเห็นถนนหนทางบนเกาะที่น่าปั่น รถยนต์น้อยไม่พลุกพล่าน ทางก็สวย ก็จะมาเช่ารถของทางรีสอร์ตแล้วมาปั่นเที่ยวชมทิวทัศน์และวิถีชีวิตของคนในชุมชน

การต่อยอดการปั่นจักรยานเพื่อสุขภาพไปสู่การท่องเที่ยวด้วยจักรยานของ "ชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพเกาะลิบง" นอกจากจะกระตุ้นให้เกิดความสนใจในเรื่องของการออกกำลังกายเพิ่มขึ้นในชุมชนแล้ว ยังก่อให้เกิดขยายตัวและสร้างมูลค้าเพิ่มทางด้านเศรษฐกิจจากการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ หรือ Eco-tourism ที่เป็นเทรนด์ของการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนที่กำลังมาแรงในปัจจุบันอีกด้วย