‘สังฆราชาวาส โมเดล’ ปลูกฝัง ‘พอเพียง’
ที่มา : หนังสือพิมพ์แนวหน้า
ภาพประกอบจากเว็บไซต์แนวหน้า
เยาวชนจำนวนมากมีปัญหา "ภาวะโภชนาการ" ติดเกมหรือยาเสพติด เป็นต้น ซึ่งการแก้ไขปัญหาที่ยั่งยืนจำเป็นต้อง ส่งเสริมให้ "อนาคตของชาติ" มีสุขภาวะที่ดีในทุกๆ ด้าน โดยน้อมนำ "ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง" ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เป็น "ต้นแบบ" ของการสร้างสุขภาวะที่ดี
เมื่อเร็วๆ นี้สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) นำคณะสื่อมวลชน ลงพื้นที่ จ.สิงห์บุรี เรียนรู้พื้นที่ต้นแบบ "โครงการจัดการเรียนรู้แบบเครือข่ายเพื่อส่งเสริมสุขภาวะเด็กและเยาวชนอย่างยั่งยืน" ที่โรงเรียนวัดสังฆราชาวาส กับการสร้างโอกาสปลูกฝังทักษะอาชีพ ยกระดับคุณภาพชีวิตและลดพฤติกรรมเสี่ยงด้วยปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง "ตามรอยพ่อ"
"เพ็ญพรรณ จิตตะเสนีย์" ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุน สุขภาวะเด็ก เยาวชนและครอบครัว สสส. กล่าวว่า การเรียนรู้เพื่อสร้างสุขภาวะเป็นพื้นฐานสำคัญของชีวิต และเป็นการเรียนรู้ ตลอดชีวิต จะเรียนรู้เฉพาะในสถานศึกษายังไม่เพียงพอ ซึ่งทางสำนักฯสนับสนุนให้มีการทดลอง "โครงการนำร่องการจัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วมขององค์กรในชุมชน" โดยยึดหลัก การดำเนินงานแบบมีส่วนร่วมขององค์กรในชุมชนบนพื้นฐานการ "ร่วม…คิด ตัดสินใจ วางแผน ดำเนินการ รับผิดชอบ แก้ปัญหา ติดตามประเมินผล และชื่นชมผลสำเร็จ" เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้เต็มศักยภาพและมีความสุขในทุกระบบการศึกษา
"ในระยะ 1 ปีที่ผ่านมา พบว่า กระบวนการเครือข่าย เป็นวิธีการที่ถูกต้องที่สุดแล้วสำหรับการที่จะทำให้ทุกโรงเรียนมีการทำงานร่วมกัน แต่ถ้าจะให้ดีกว่านี้ ต้อง สร้างโรงเรียนให้เป็นศูนย์เรียนรู้ของโรงเรียนสุขภาวะ" เพ็ญพรรณ กล่าว
ด้าน "กิตติชัย ศรีประเสริฐ" ผู้อำนวยการโรงเรียนวัดสังฆราชาวาส จ.สิงห์บุรี กล่าวว่า ทางโรงเรียนได้เข้าร่วมโครงการดังกล่าว โดยนักเรียนกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ มีปัญหาครอบครัว ส่งผลกระทบต่อจิตใจของเด็ก และเพื่อให้เด็กได้มี "ภูมิคุ้มกัน" ในการพึ่งพาตนเอง ทางโรงเรียนจึงน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของ "ในหลวง รัชกาลที่ 9" มาใช้จัด การเรียนการสอน โดยจัด "ฐานการเรียนรู้" เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียงที่สอดคล้องกับสุขภาวะ 13 ฐาน เช่น ฐานปลูกผักปลอดสารพิษ ทำปุ๋ยหมัก เลี้ยงไก่ แยกขยะ เป็นต้น และให้ทุกโรงเรียนในเครือข่ายนำนักเรียนและครูมาเรียนรู้
"การเรียนการสอนในแต่ละฐานนั้น ครูผู้สอนจะใช้คำถามกระตุ้นให้นักเรียนพัฒนากระบวนการคิดและนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน นอกจากนี้ทางโรงเรียนยังได้จัดทำคู่มือประกอบการสอนทั้ง 13 ฐาน ให้แก่ครูโรงเรียน เครือข่ายนำกลับไปใช้สอนที่โรงเรียน ซึ่ง 13 ฐานการเรียนรู้ จะส่งผลให้นักเรียนได้รับประทานอาหารกลางวันครบ 5 หมู่ โดยได้ผลผลิตมาจากทั้ง 13 ฐาน ส่วนที่เหลือทางโรงเรียนจะนำมาจำหน่ายให้ผู้ปกครองในราคาถูกกว่าท้องตลาด และยังเป็นปลอดสารพิษอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีการนำผลผลิตที่ได้มาแปรรูปจำหน่าย เพื่อเป็นรายได้สำหรับโรงเรียนและนักเรียน" กิตติชัย กล่าว
ขณะที่ "ด.ช.นรชุณห์ ไม้หอม" นักเรียนชั้น ป.5 กล่าวว่า ฐานการเรียนรู้ต่างๆ สอนให้พวกเราได้รู้จักพึ่งพาตนเอง ด้วยการนำสิ่งที่มีอยู่รอบๆ ตัวมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดภายในโรงเรียน พร้อมนำความรู้ที่ได้ไปขยายผลสู่ครัวเรือนและชุมชนต่อไป จากการเข้าฐานปฏิบัตินั้นทำให้เราได้รับความรู้เรื่องการปลูกผักและการทำสารชีวภาพ และเรายังสามารถนำไปใช้กับที่บ้านได้ โดยใช้ความรู้จากโรงเรียนนำกลับมาพัฒนาพื้นที่บ้านเรา เพื่อช่วยลดต้นทุนรายจ่ายของที่บ้านได้
16 รางวัลที่ได้รับมาจากหน่วยงานต่างๆ เป็นเครื่องหมาย การันตีได้ว่า "โรงเรียนวัดสังฆราชาวาส" ประสบความสำเร็จได้ด้วยการน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของ "ในหลวง รัชกาลที่ 9" มาประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของคนในชุมชน เป็น "โรงเรียนต้นแบบ" ให้โรงเรียนต่างๆ นำความรู้ ที่ได้จากการศึกษาดูงานไปปรับใช้เพื่อการมีสุขภาวะที่ดีและยั่งยืนต่อไปในอนาคต นี่เป็นอีกหนึ่งความสำเร็จ ที่เกิดจากการ "แตกกิ่งผลิใบ"… ปลูกฝัง "ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง" อย่างยั่งยืน
