สสส.สานพลังเยาวชน สรรค์สร้างการท่องเที่ยวลดโลกร้อน

แม้การท่องเที่ยวจะสร้างความสุขให้แก่คนเรามากมาย แต่ก็มีค่าใช้จ่ายบางอย่างที่เราอาจจะคาดไม่ถึงเกิดขึ้น โดยเฉพาะผลกระทบจากการท่องเที่ยวที่เกิดขึ้นต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งจากการใช้พลังงานในการขนส่ง การอุปโภคบริโภคหรือจากกิจกรรมต่างๆ ในพื้นที่ท่องเที่ยว ซึ่งถูกมองเป็นหนึ่งในตัวการให้เกิดภาวะโลกร้อน
         

ช่วงหลายปีที่ผ่านมา จึงเกิดแนวคิดใหม่เกี่ยวกับการท่องเที่ยวที่หวังให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้น้อยที่สุด หรือไม่ก็ให้การท่องเที่ยว
         

นั้นเป็นไปเพื่อส่งเสริมการรักษาโลกใบนี้เอาไว้ทั้งการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน การท่องเที่ยวเชิงนิเวศ และการท่องเที่ยวโดยชุมชน
  

คำว่า “การท่องเที่ยวโดยชุมชน”อาจจะเป็นคำใหม่ของใครหลายคนนั้น มีสถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน เป็นผู้ดำเนินการร่วมกับองค์กรที่มีภูมิหลังด้านการพัฒนาคนและองค์กรชุมชนด้านการท่องเที่ยวโดยชุมชนมากว่า 12 ปีเพื่อส่งเสริมให้ชุมชนเป็นผู้บริหารจัดการการท่องเที่ยวด้วยตัวเอง ควบคู่กับการพัฒนาชุมชน ในด้านต่างๆ ทั้งการอนุรักษ์ประเพณี วัฒนธรรมทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งการเสริมสร้างสุขภาพทั้ง 4 ด้าน คือ กาย จิต ปัญญาและสังคม
         

ล่าสุด สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)ได้เข้ามาสนับสนุนสถาบันการท่องเที่ยวโดยชุมชน จัดทำ “โครงการสานพลังเยาวชน เสริมสร้างสุขภาวะชุมชน ร่วมลดโลกร้อน” ซึ่งดำเนินการในชุมชน 50 แห่งทั่วประเทศ เพื่อเป็นอีกช่องทางในการเปิดพื้นที่ให้แก่เยาวชนได้แสดงศักยภาพและบทบาทในการเป็นแกนนำรุ่นต่อไปของชุมชน และเพื่อให้เยาวชนที่เข้าร่วมโครงการได้นำความรู้ทางวิชาการเรื่องโลกร้อน กิจกรรมในวิถีชีวิตที่ช่วยลดการใช้พลังงาน กิจกรรมท่องเที่ยวในชุมชน และการเสริมสร้างสุขภาพ มาบูรณาการร่วมกันในการทำงาน
         

หลังจากดำเนินการมาได้ระยะหนึ่ง โครงการสานพลังเยาวชนฯ ก็ได้จัดงานเพื่อนำเสนอผลงานในชื่อ “มหกรรมเยาวชนลดโลกร้อน”ณพุทธสถาน จ.เชียงใหม่ ภายใต้รูปแบบการจัดงาน7 แบบ คือ 1.ขยะลดโลกร้อน 2.สื่อสร้างสรรค์ลดโลกร้อน 3.สมุนไพร อาหารต้านโลกร้อน 4.ดูแลน้ำ ดูแลป่า เยียวยาโลก 5.โลกร้อนกับวิถีชีวิตพอเพียง 6.โลกร้อนกับพลังงานทางเลือกและ 7.ท่องเที่ยวลดโลกร้อน โดยมีกิจกรรมต่างๆทั้งการออกซุ้ม กิจกรรมสาธิต และเกม
         

อีกหนึ่งกิจกรรมในงานนี้ คือ การเสวนาพูดคุยถึงประสบการณ์การทำงานของตัวแทนเยาวชนในชุมชนต่างๆ ในหัวข้อ “ความฝันความงาม ความจริง ของการทำงานเยาวชน”
         

เริ่มจาก “กิ๊ก” รัตนา ยินดี กลุ่มเด็กรักป่าจ.สุรินทร์ ซึ่งเป็นกลุ่มที่ทำกิจกรรมเกี่ยวกับศิลปะธรรมชาติมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งการจัดค่าย การแสดงละครเวที การวาดภาพ โดยปัจจุบันได้เน้นพัฒนาศักยภาพในการทำหนังสั้นเพื่อโลก (ร้อน)เธอเล่าให้ฟังว่า จากการทำงานทำให้เด็กๆ ได้เรียนรู้การทำงานเป็นทีม อีกทั้งยังได้เรียนรู้การใช้จินตนาการ
         

“เชื่อหรือไม่ว่าหนังสั้นที่พวกเราทำ มีเด็กป.4 อายุเพียง 10 ขวบ เป็นคนเขียนบทและร่วมแสดง และเมื่อพวกเราได้รับบทมาแล้ว ก็จะมาช่วยกันใช้จินตนาการตีความกันว่าจะหานักแสดงอย่างไร หาโลเกชันแบบไหน เพื่อให้ตรงกับบทที่น้องเขาเขียนมาให้มากที่สุด”
         

“กานต์” กานต์ชนก นะนอง อีกหนึ่งเยาวชนจากชุมชนบ้านแม่ละนา จ.แม่ฮ่องสอน ซึ่งเป็นชุมชนชาวไทยใหญ่ที่ต้องการปรับปรุงหมู่บ้านของพวกเขาให้ดีขึ้น ทั้งจัดการการท่องเที่ยวที่เน้นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมควบคู่กันไป เช่น การพัฒนาแหล่งต้นน้ำ การเพาะพันธุ์ป่า การจัดการขยะในชุมชนบอกเล่าว่า โครงการนี้ทำให้เด็กได้รับโอกาสจากผู้ใหญ่ จากเดิมที่เมื่อมีโครงการมาก็จะมีแต่ผู้ใหญ่เป็นคนทำ แต่ตอนนี้เด็กมีโอกาสได้คิดเองทำเองอย่างเต็มที่ โดยมีผู้ใหญ่เป็นที่ปรึกษา ทำให้เกิดความสามัคคี นอกจากนี้งานที่ทำยังสะท้อนไปที่ชุมชนอย่างเห็นได้ชัดว่าเป็นอย่างไร
         

“อย่างพวกผมช่วยกันเก็บขยะ ถ้าผู้ใหญ่จะทิ้งกันอีก พวกเขาจะคิดกันอย่างไร หลังจากพวกเด็กๆ ช่วยกันเก็บขยะมาสักระยะ จากนี้พวกผู้ใหญ่เขาก็เปลี่ยนจากคนทิ้งมาเป็นคนช่วยเก็บ”กานต์ เล่าอย่างภาคภูมิใจในงานที่ได้ทำ
         

ด้าน “แอน” มาริสา ราเขต จากชุมชนเกาะยาวน้อย อ.เกาะยาว จ.พังงา ซึ่งมีการตั้งชมรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์โดยชุมชนเกาะยาวขึ้น และเยาวชนในเกาะยาวน้อยก็ได้ร่วมมือกันสานต่องานด้านการอนุรักษ์ธรรมชาตินี้ ทั้งการลดปริมาณขยะในเกาะ ปลุกจิตสำนึกให้ใช้ถุงผ้าแทนถุงพลาสติก ปลูกต้นไม้เพิ่มพื้นที่สีเขียว บอกกล่าวงานของพวกเธอว่า ถือเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ ซึ่งแม้จะเป็นเพียงจุดเล็กๆ แต่วันหนึ่งจุดเล็กๆ นี้ก็จะขยายเป็นจุดใหญ่เต็มเกาะยาวน้อย
         

นอกจาก 3 ชุมชนนี้แล้ว ยังมีอีกหลายชุมชนที่เข้าร่วมโครงการ และมีเรื่องราวดีๆ น่าสนใจอีกมากมาย ที่มุ่งหวังให้พลังเยาวชนเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการทำกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะของคนในชุมชน โดยสามารถคลิกไปดูรายละเอียดได้ที่ www.cbt-i.org
         

หลังจากนี้โครงการสานพลังเยาวชนฯ จะจัดกิจกรรมในอีกหลายพื้นที่ และจะมีการจัดสัมมนาใหญ่ระดับประเทศอีกครั้ง เพื่อให้เยาวชนได้นำเสนอผลงานและเรื่องราวเกี่ยวกับการท่องเที่ยวกับสุขภาวะชุมชนและการลดโลกร้อน รวมทั้งจะมีการขยายผลการทำงานไปอีก50 ชุมชนทั่วประเทศในเร็วๆ นี้

ที่มา: หนังสือพิมพ์โพสต์ทูเดย์