สสส.พัฒนาพื้นที่ต้นแบบสุขภาวะ

     สสส.พัฒนาพื้นที่ต้นแบบสุขภาวะลุยต่อยอด-ยกระดับคุณภาพชีวิต ส่งเสริมการอยู่ร่วมกันของชุมชน

     เมื่อวันที่ 8 ธ.ค. ที่ผ่านมา ณ ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ ศาสตราจารย์ระพี สาคริก นายกสภาสถาบันอาศรมศิลป์ กล่าวว่า สถาบันอาศรมศิลป์ ร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดงานระพีเสวนา ครั้งที่ 8 เรื่อง Healthy Space “พื้นที่สุขภาวะ..เพี่อชุมชน” ซึ่งตลอด 3 ปีที่ผ่านมา สถาบันอาศรมศิลป์ได้ดำเนินการจัดกระบวนการพัฒนาพื้นที่สุขภาวะ (Healthy Space) ในหลากหลายพื้นที่ ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด โดยได้รวบรวมฐานข้อมูลสุขภาวะในแต่ละพื้นที่อย่างมีส่วนร่วมและเป็นระบบ นำไปสู่การขยายผลเพื่อแก้ปัญหาในพื้นที่ ซึ่งในการเสวนาในครั้งนี้จะเป็นการนำเสนอประสบการณ์ สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำงานพื้นที่สุขภาวะ เพื่อเป็นการทบทวนและแลกเปลี่ยนความรู้ในด้านของการทำงานในเชิงพื้นที่ชุมชน เพื่อเป็นการขยายความรู้ ความเข้าใจในการทำงานพื้นที่สุขภาวะกับหน่วยงาน องค์กร สถาบันการศึกษา ที่ทำงานในลักษณะเดียวกัน เพื่อต่อยอดองค์ความรู้การทำงานพื้นที่สุขภาวะให้กว้างขวางออกไปในอนาคต

     ดร.วิลาสินี อดุลยานนท์ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สสส. กล่าวว่า พื้นที่สร้างสรรค์ หรือพื้นที่สุขภาวะ (healthy space) คือการสร้างพื้นที่ที่ทำให้คนใช้ชีวิตอย่างมีความสุข ส่งเสริมการอยู่ร่วมกันของชุมชน เป็นพื้นที่สำหรับคนทุกเพศวัยทุกกลุ่ม สามารถสร้างความรู้สึกร่วมและความผูกพันของชุมชน ดังนั้น พื้นที่สุขภาวะถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลอย่างสูงต่อสุขภาวะ ความเป็นอยู่ของประชาชน งานวิจัยจำนวนมากชี้ว่าพื้นที่สุขภาวะจะช่วยส่งเสริมกิจกรรมทางกาย (Physical Activity) สุขภาพจิตที่ดี (Mental Health) ปฏิสัมพันธ์ของคนในพื้นที่ (Social Cohesion/ Inclusion) และสัมพันธ์อย่างสูงกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ปลอดภัย (Healthy Eating) ของประชาชน การพัฒนาพื้นที่สุขภาวะ จึงเป็นหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญที่จะช่วยเป็นตัวเร่งปฏิกิริยาที่ทำให้เกิดกระบวนการพัฒนาเมืองที่ยั่งยืนต่อไปได้ในทุกมิติ ทั้งทางสุขภาพ สังคม สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ ซึ่ง สสส.มีเป้าหมายในการเพิ่มพื้นที่สุขภาวะ ทั้งในกลุ่มองค์กร หรือชุมชน อย่างน้อย 20 พื้นที่/องค์กรทั่วประเทศ ภายใน 1 ปี รวมทั้งส่งเสริมให้ภาคีระดับพื้นที่ ชุมชนและองค์กร ได้ร่วมขยายงานพื้นที่เรียนรู้สุขภาวะ

     นายวีรวัฒน์ วรายน อาจารย์ประจำหลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาสถาปัตยกรรมศาสตรเพื่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม สถาบันอาศรมศิลป์ กล่าวว่า สถาบันอาศรมศิลป์ได้จัดทำหลักสูตรสำรวจชุมชนเพื่อสุขภาวะ ซึ่งเป็นหลักสูตรการเรียนการสอนสถาปัตยกรรมศาสตร์ที่เกี่ยวเนื่องกับพื้นที่สุขภาวะ เป็นการออกแบบพัฒนาพื้นที่สุขภาวะ ให้เกิดขึ้นในพื้นที่ต่างๆ เช่น ย่านเยาวราชที่อยู่ในเขตเมืองเก่าของกรุงเทพมหานคร ชุมชนในเขตเทศบาลเมืองเพชรบุรี ชุมชนริมน้ำจันทบูร เทศบาลเมืองกาญจนบุรี ชุมชนเพิ่มดีพัฒนา กทม.ซึ่งทั้งหมดมีลักษณะงานในเชิงพื้นที่ โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บข้อมูล พร้อมกับเข้าไปปรับปรุงพื้นที่ร่วมกันกับชาวบ้านอย่างมีส่วนร่วม นอกจากนี้ยังบูรณาการแนวคิดการพัฒนาพื้นที่กับหลักสูตรสำรวจชุมชนเพื่อสุขภาวะมาบรรจุอยู่ในหลักสูตรศิลปศาสตรบัณฑิต สาขาผู้ประกอบการสังคม โดยเน้นให้นักศึกษาที่ส่วนมากเป็นแกนนำชุมชน หรือผู้ทำธุรกิจในชุมชน มีทักษะความรู้ในการใช้เครื่องมือและกระบวนการทางสถาปัตยกรรม สำรวจและบันทึกข้อมูลชุมชนอย่างเป็นระบบ เพื่อนำไปสู่การสร้างธุรกิจที่เอื้อประโยชน์ต่อชุมชน สังคม ในมิติต่างๆ

     ที่มา: เว็บไซต์บ้านเมือง