สภาผู้นำชุมชน บ้านบวก อ.หางดง จ.เชียงใหม่
ที่มา : แฟนเพจ Home 6 บ้านฉันน่าอยู่
ภาพประกอบจากแฟนเพจ Home 6 บ้านฉันน่าอยู่
ขยะ ถือเป็นปัญหาของชุมชนส่วนใหญ่ทั่วประเทศ หลายแห่งอาจเคยอบรมให้ความรู้ด้านการจัดการขยะ แก่ชาวบ้านไปแล้วแต่ยัง ขาดการขับเคลื่อนในเชิงปฏิบัติ หรือมีการปฏิบัติแบบไม่ต่อเนื่อง ซึ่งที่ชุมชนบ้านบวก อ.หางดง จ.เชียงใหม่ ก็มีลักษณะเดียวกัน ชาวบ้านกำจัดขยะเอง เผาบ้าง ทิ้งในถุงดำให้เทศบาลจัดเก็บบ้าง หรือบางส่วนก็ทิ้งตามไร่ตามสวน
การสำรวจปริมาณขยะที่ต้องทิ้งในแต่ละเดือน พบว่า สูงถึง 2,000 กิโลกรัม แต่เมื่อให้ความรู้เรื่องการคัดแยกและจัดการขยะอย่างต่อเนื่องถึง 3 ครั้ง และรณรงค์ด้วยวิธีอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น สอนทำปุ๋ยหมัก-ปุ๋ยชีวภาพ จากขยะเปียกหรือขยะอินทรีย์, จัดถังแยกขยะเคลื่อนที่ ไปให้บริการงานศพในหมู่บ้าน ช่วยให้การจัดการขยะภายในงานง่ายยิ่งขึ้น และขยะก็จะถูกนำไปใช้ประโยชน์ที่ศูนย์เรียนรู้ของหมู่บ้าน แปรสภาพขยะเปียกให้เป็นปุ๋ยหมัก ส่วนขยะประเภทอื่นก็นำไปรีไซเคิล หรือขาย ตามความเหมาะสม
ในวันรับเบี้ยยังชีพ ผู้สูงอายุก็จะหิ้วขยะมาด้วย เนื่องจากมีผ้าป่าขยะ หารายได้สมทบทุนสวัสดิการผู้สูงอายุทุกเดือน ที่สำคัญคือชุมชนได้วางข้อตกลงในการจัดการขยะร่วมกัน ทำให้เกิดกลไกของชุมชนในการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ มีกองทุนขยะในชุมชน เช่น กลุ่มปุ๋ยหมัก กลุ่มขยะรีไซเคิล กลุ่มแปรรูปขยะให้เกิดประโยชน์
ล่าสุด สำรวจพบว่าปริมาณขยะที่ต้องทิ้งลดเหลือแค่เดือนละ 303 กิโลกรัมเท่านั้น ที่เหลือชาวบ้านได้คัดแยกขยะในครัวเรือน บางส่วนสามารถนำไปทำปุ๋ยหมัก บางส่วนรีไซเคิล และบางส่วนก็ขายเป็นเงินได้
ตอนนี้ กำลังเร่งรณรงค์การใช้ถุงผ้าจ่ายตลาดในกลุ่มสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการ ถ้าซื้อของแต่ละครั้ง แล้วไม่รับถุงพลาสติก ร้านค้าในชุมชนต้องประทับตราให้ เมื่อครบ 10 ครั้ง ให้มีของสมนาคุณแก่ลูกค้า เพราะถือว่าร้านค้าประหยัดค่าถุงพลาสติกได้ส่วนหนึ่งเช่นกัน ซึ่งเมื่อกิจกรรมทุกอย่างเกิดจากความคิดของคนในชุมชน ก็ก่อให้เกิดการปฏิบัติตามอย่างพร้อมเพรียง และเคร่งครัด อันนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการจัดการขยะอย่างถูกวิธี ส่งผลให้ขยะในชุมชนลดน้อยลงอย่างเห็นได้ชัดเจน
ในปีถัดไป เตรียมต่อยอด ส่งเสริมให้กลุ่มเป้าหมายปลูกผักปลอดสารเคมีไว้บริโภคภายในครัวเรือน โดยใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยอินทรีย์ที่ผลิตในชุมชน จะได้ลดปัญหาด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อม ที่เกิดจากการสะสมของสารเคมี
