สงกรานต์ 4 รีเทิร์น คุณค่า ความสุข ความสนุก ความปลอดภัย
เรื่องโดย ฐิติพร โยทาพันธ์ Team Content www.thaihealth.or.th
ข้อมูลจาก งาน “สงกรานต์ 4 รีเทิร์น คุณค่า ความสุข ความสนุก ความปลอดภัย กำลังจะกลับมา”
ภาพโดย ฐิติชญา สัมปุรณะพันธุ์ Team Content www.thaihealth.or.th และแฟ้มภาพ
“ฟ้าใหม่แล้วละ นะน้อง สงกรานต์เราร้องทำนองเพลงโทน โน่นไงจ๊ะ โทนป๊ะ โทน ๆ ทั้งโยกทั้งโยนเย้ายวนยั่วใจ”
เนื้อเพลงที่ใครได้ยินก็ร้องตามได้ ผลมผสานด้วยเสียงฉิ่งกลองเป็นจังหวะรำวงสนุกสนาน จากบทเพลง เริงสงกรานต์ ผลงานเพลงของสุนทราภรณ์ ที่ใครได้ยินเพลงนี้เมื่อไหร่ ต้องนึกถึงเทศกาลสงกรานต์ หรือ “วันขึ้นปีใหม่ไทย” อย่างแน่นอน แม้ว่าช่วงหลายปีที่ผ่านมาการจัดงานเทศกาลสงกรานต์ซึ่งเป็นประเพณีสำคัญของไทย ต้องถูกเว้นวรรคไปตั้งแต่ปี 2563-2565 ด้วยการแพร่ระบาดของโควิด -19
เมื่อสถานการณ์โรคร้ายเริ่มคลี่คลาย ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ปี 2566 นี้ จึงเห็นภาพประชาชนเดินทางกลับภูมิลำเนาต่างจังหวัดเป็นจำนวนมาก สถานที่ท่องเที่ยวได้เตรียมพื้นที่สำหรับรองรับนักท่องเที่ยงที่จะหลั่งไหลเข้ามาฉลองเทศกาลในปีนี้
แต่กระนั้นสิ่งที่ยังคงน่าเป็นห่วง คือ รูปแบบการส่งเสริมการท่องเที่ยวหลายแห่งยังไร้มาตรการควบคุมที่เข้มแข็ง รวมไปถึงยังส่งเสริมธุรกิจแอลกอฮอล์ ส่งผลให้ประชาชนมีแนวโน้มดื่มมากขึ้น แน่นอนว่านำมาซึ่งความห่วงใยต่ออุบัติเหตุและการบาดเจ็บ สูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน ที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้นอย่างที่เห็นและรับรู้เช่นทุกปี
ประเพณีสงกรานต์ เป็นเทศกาลใหญ่ของเมืองไทยเปรียบเสมือนเป็นวันที่คนในครอบครัวได้กลับมารวมกันหลังได้ใช้ชีวิตแยกย้ายกันไปจากบ้าน แต่ทุกคนก็ยังให้ความสำคัญต่อความสัมพันธ์อย่างลึกซึ้งต่อการจะได้กลับมาพบกันอย่างพร้อมหน้าอีกครั้งในเทศกาลสงกรานต์หรือปีใหม่ไทย ใช้ช่วงเวลานี้ทำกิจกรรมกับครอบครัว ไม่ว่าจะเป็น สรงน้ำพระ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ เข้าวัดทำบุญ ก่อเจดีย์ทราย สืบทอดวิถีปฏิบัติที่ดีงามสืบไป
แม้ปัจจุบันธรรมเนียมปฏิบัติอันดีงามนี้จะปรับเปลี่ยนไปบ้าง ด้วยวิถีใหม่ที่เปลี่ยนไปตามค่านิยมของสังคมก็ตาม แต่ส่วนใหญ่ยังยึดมั่นเช่นเดิม
จึงเป็นเหตุผลที่ สสส. และภาคีฯ ยึดมั่นเจตนารมณ์ในการเสริมสร้างทำให้คนไทยมีสุขภาวะที่ดี โดยร่วมสานพลังรณรงค์ให้สังคมเห็นคุณที่แท้จริงของประเพณีสงกรานต์ ชวนคนไทยมารีเทิร์นความสุข สร้างค่านิยมใหม่ให้สงกรานต์ เป็นเทศกาลที่ปลอดภัย
โดยในปีนี้ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ สำนักงานเครือข่ายลดอุบัติเหตุ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) ร่วมกันวางแนวทางลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพรูปแบบใหม่ ในวันสงกรานต์ จัดงาน “สงกรานต์ 4 รีเทิร์น คุณค่า ความสุข ความสนุก ความปลอดภัย กำลังจะกลับมา” นั่นคือ เน้นการสร้างพื้นที่เล่นน้ำปลอดภัย ไร้แอลกอฮอล์ ลดอุบัติเหตุ ส่งเสริมให้วัฒนธรรมอันดีงามของประเพณีสงกรานต์กลับคืนมาอีกครั้ง กำกับด้วย 7 มาตรการสำคัญ ดังนี้
- ร่วมกันกำหนดให้เป็นธรรมเนียมปฏิบัติใหม่ สร้างค่านิยมใหม่ให้สังคมในการจัดงานสงกรานต์ปลอดเหล้าปลอดภัย ปฏิเสธไม่ให้มีกิจกรรมที่ส่งเสริมการดื่มการขายแอลกอฮอล์ในพื้นที่สาธารณะ
- ร่วมกันสนับสนุน สร้างพื้นที่เล่นน้ำปลอดภัยต้องไม่มีเหล้า
- ร่วมกันใช้มาตรการต่าง ๆ เพื่อไม่ให้มีคนนำเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เข้ามาในพื้นที่จัดงาน
- ร่วมกันควบคุมและเฝ้าระวัง ไม่ให้ธุรกิจแอลกอฮอล์ฉวยโอกาสจัดกิจกรรมส่งเสริมการขาย
- ร่วมกันส่งเสริม กิจกรรมตามประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่น การละเล่นพื้นถิ่น
- ร่วมกันดูแลบุตรหลาน เด็ก เยาวชน จากอุบัติเหตุและการคุกคามทางเพศ
- ร่วมกันสื่อสารให้นักท่องเที่ยวต่างชาติและคนในสังคม ได้เข้าใจและตระหนักถึงความปลอดภัย
รศ.ดร.แล ดิลกวิทยรัตน์ กรรมการบริหารแผนคณะที่ 1 สสส. กล่าวว่า “..สสส. และองค์กรภาคีฯ มีความมุ่งมั่นที่จะลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ มี เจตนารมณ์และเป้าหมายร่วมกัน ที่จะทำให้ประชาชนมีสุขภาวะที่ดี อยากให้สงกรานต์เป็นเทศกาลที่ปลอดภัย มีคุณค่า มีความสุข ไม่มีอุบัติเหตุ ให้สังคมเห็นถึงคุณค่าแท้จริงของประเพณีสงกรานต์ว่า ไม่ได้มีเพียงแค่การเล่นสาดน้ำเท่านั้น แต่ยังเชื่อมโยงระหว่างวัฒนธรรมกับศาสนา ดังนั้น กิจกรรมแห่งความสุขในครอบครัวโดยไม่จำเป็นต้องมีแอลกอฮอล์”
ปีนี้จะเห็น สสส. และเครือข่ายงดเหล้า อยากให้ทุกคนที่เดินทางกลับบ้านไปหาคนที่รักหรือไปท่องเที่ยว เดินทางปลอดภัย ใช้ช่วงเวลาวันหยุดนี้เป็นช่วงที่ทุกคนมาอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตา ถือว่าเป็นวันครอบครัวไปด้วย ได้ร่วมกันทำบุญ มีการรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ เพื่อเป็นการขอขมาลาโทษกับสิ่งที่เคยล่วงเกิน และเป็นการขอพรจากญาติผู้ใหญ่ให้ลูกหลานได้อยู่เย็นเป็นสุข
ขณะเดียวกัน นายวิษณุ ศรีทะวงศ์ ผู้จัดการแผนงานพัฒนานโยบายสาธารณะ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) กล่าวว่า “…ในพื้นที่คุมเข้มพื้นที่เล่นน้ำสงกรานต์ปลอดเหล้ากว่า 100 แห่งทั่วประเทศ ปีนี้สคล.เสนอ 7 มาตรการสำคัญดังกล่าว เพื่อส่งเสริมสนับสนุนชุมชน ท้องถิ่นร่วมกันสร้างคุณค่าให้ประเพณีสงกรานต์เป็นประเพณีที่สนุก ไร้แอลกอฮอล์ ให้มีพื้นที่เล่นน้ำที่ปลอดภัย สืบสานประเพณีไทยที่งดงามนี้ ซึ่งไม่เพียงแค่คืนความสุขให้กับคนไทยเท่านั้น ยังช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจ การส่งเสริมการท่องเที่ยวในประเทศให้กลับมาคึกคักอีกครั้ง” นายวิษณุ กล่าว
เพราะหนึ่งชีวิตเป็นสิ่งที่มีคุณค่า เมื่อสูญเสียไปแล้วไม่มีสิ่งใดที่สามารถทดแทนได้ สงกรานต์ปีนี้ สสส. และภาคีเครือข่ายฯ เดินหน้าสร้างความตระหนักถึงความปลอดภัยในช่วงสงกรานต์อย่างต่อเนื่อง สนับสนุนให้ทุกพื้นที่ในประเทศเป็นพื้นที่เล่นน้ำสงกรานต์ที่ปลอดภัย ไร้แอลกอฮอล์ สร้างค่านิยมใหม่ให้ประเพณีสงกรานต์ “สนุก ไม่เมา ไม่เจ็บ ไม่ตาย” เริ่มต้นปีใหม่ไทยอย่างมีความสุข
