มุกดาหาร บทเรียน จังหวัดปลอดบุหรี่
คลินิกอดบุหรี่ เพื่อส่งเสริมให้คนเลิกสูบบุหรี่
การริเริ่มสร้างเมืองมุกดาหารปลอดบุหรี่ จังหวัดมุกดาหารเริ่มหันมาสนใจเผยแพร่และสนับสนุนการจัดเขตปลอดบุหรี่นับตั้งแต่ปลายปี พ.ศ. 2544 หลังจากดำเนินงาน และจัดคลินิกอดบุหรี่ เพื่อส่งเสริมให้คนเลิกสูบบุหรี่มาเกือบ 10 ปี
การส่งเสริมให้มีเขตปลอดบุหรี่เป็นไปอย่างแพร่หลาย มีการติดแสดงเครื่องหมายเขตปลอดบุหรี่ครอบคลุมทุกพื้นที่พอสมควรในระยะ 4-5 ปี ที่ผ่านมาได้ริเริ่มดำเนินงาน หมู่บ้าน ชุมชน ตำบล ปลอดอบายมุข สุรา บุหรี่ การพนัน และส่งเสริมสุขภาพจิต สร้างเข้าใจและส่งเสริมให้ประชาชนงดสูบบุหรี่ ในวัด โรงเรียน รวมทั้งภายในบ้านเรือน ผู้ทำงานสาธารณสุข รู้สึกได้ว่า ได้นำกฎหมายไปใช้ให้เกิดเป็นรูปธรรมถึงระดับหมู่บ้าน ชุมชน และเป็นการทำประโยชน์ให้แก่ประชาชนโดยตรง รวมทั้งทำให้ทราบสภาพปัญหาความรู้สึก ความต้องการของประชาชน ทำให้คิดได้ คิดออกว่า ควรสร้างชุมชนหมู่บ้านให้ปลอดบุหรี่ได้อย่างไร มีขั้นตอนอะไรบ้าง จะใช้ระยะเวลาเท่าใด และจะร่วมมือกับใครบ้าง
จนถึงปัจจุบัน มีเสียงสะท้อนจากผู้นำชุมชนและผู้บริหาร ข้าราชการ ว่ามีการจัดเขตปลอดบุหรี่กันมากมาย และในกลุ่มผู้ใหญ่มีการสูบบุหรี่ลดน้อยลง จากประสบการณ์ที่สะสมมา ความตั้งใจของคนทำงานสาธารณสุข การได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่
ประสบการณ์ที่ได้รับเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยน คือ การศึกษาดูงาน ที่เมืองดาวาว ประเทศฟิลิปปินส์ จึงทำให้มีความมุ่งมั่นในการสร้าง “เมืองมุกดาหารปลอดบุหรี่” ซึ่งจังหวัดมุกดาหารได้กำหนดเป็นยุทธศาสตร์และแนวทางดำเนินงานนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2552 และปี พ.ศ. 2553 จะเริ่มบังคับใช้พระราชบัญญัติคุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ พ.ศ. 2535 อย่างจริงจัง เพราะเราทราบดีว่า คนส่วนหนึ่งยังละเมิดสูบบุหรี่ในเขตปลอดบุหรี่และคนในสังคมไม่กล้าตักเตือนกัน เกรงใจแม้กระทั่งคนปฏิบัติในสิ่งที่ผิดกฎหมาย
การสร้างเสริมเมืองมุกดาหารปลอดบุหรี่ อันดับแรกต้องจัดให้สถานที่ที่ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายเป็นเขตปลอดควันบุหรี่อย่างแท้จริง ไปให้ถึงที่ไปเห็นเมืองดาวาวว่า ถ้าสถานที่ใดเป็นเขตปลอดบุหรี่แล้ว ก็ไม่ควรพบเห็นก้นบุหรี่ในสถานที่นั้น
แนวทาง คือ จัดทำประกาศจังหวัดมุกดาหาร เรื่องจัดการแสดงเครื่องหมาย “เขตปลอดบุหรี่” และการดูแล ควบคุมให้มีการปฏิบัติตามกฎหมาย นั่นคือ ต้องการให้มีการติดตั้งป้าย “เขตปลอดบุหรี่” ถาวร มั่นคง ณ สถานที่สำคัญเช่นในเขตเมืองและพื้นที่ดำเนินงาน “ตำบลปลอดบุหรี่” ให้มีประกาศกฎระเบียบของสถานที่นั้นที่กำหนดห้ามผู้ใดสูบบุหรี่ มีบุคคลในองค์กร รับผิดชอบ ดูแล ควบคุมให้มีการปฏิบัติ รวมทั้งประเมินผลเป็นระยะ
การสร้างเมืองมุกดาหารปลอดบุหรี่ เป็นเป้าหมายที่งดงามมีคุณค่า และท้าทายนักรณรงค์ไม่สูบบุหรี่ และชาวมุกดาหารทุกคน “ระยะทางพื้นที่เริ่มจากก้าวแรก”
ที่มา: สัญชัย ตุลาบดี สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดมุกดาหาร /วารสารเพื่อคนรุ่นใหม่ไม่สูบบุหรี่
update: 07-05-53
อัพเดทเนื้อหาโดย: ภราดร เดชสาร
