ผ้าทอลายกะเหรี่ยงโบราณ ผลิตภัณฑ์ระดับห้าดาว

ที่มา : หนังสือผ้าพื้นเมือง 12 ประเด็นสร้างสรรค์เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน

ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต

กลุ่มห่มฝ้ายลายปกาเกอะญอ ชุมชนพระบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน วิสาหกิจชุมชน ผลิตภัณฑ์ระดับห้าดาว

กลุ่มผ้าทอลายกะเหรี่ยงโบราณเกิดขึ้นจากความต้องการให้ประชาชนมีอาชีพ มีรายได้ และเป็นการอนุรักษ์ลายผ้าโบราณให้คงอยู่ โดยในปี 2530 ศูนย์พัมนาและสงเคราะห์ชาวเขาจังหวัดลำพูน ได้ริเริ่มโครงการทอผ้ากี่เอวของชวนเผ่าปกาเกอะญอในชุมชนพระบาทห้วยต้ม ก่อนที่ปีถัดมา มูลนิธิโครงการหลวงจะเข้ามาส่งเสริมอีกแรง โดยร่วมมือกับศูนย์ส่งเสริมอุตสาหกรรมภาคเหนือจัดตั้งโครงการส่งเสริมการปั่นด้ายลินิน แต่ไม่ประสบความสำเร็จ เนื่องจากวัสดุที่ใช้อยู่นอกพื้นที่

พอปี 2535 ศูนย์ส่งเสริมการเกษตรที่สูงจังหวัดลำพูน ได้รับงบประมาณประมาณ 20000 บาท จากกรมส่งเสริมการเกษตรและประเทศสาธารณรัฐเกาหลี เพื่อจัดตั้งกลุ่มทอผ้าพระบาทห้วยต้ม โดยใช้เป็นทุนหมุนเวียนภายในกลุ่ม มีสมาชิกทั้งหมด 20 คน แบ่งคณะกรรมการออกเป็น 2 ฝ่าย คือฝ่ายผลิตและฝ่ายการตลาด โดยฝ่ายผลิตมีหน้าที่ในการผลิตทุกขั้นตอน และฝ่ายการตลาดมีหน้าที่รับซื้อ จำหน่าย จัดหาตลาด วัตถุดิบ ตลอดจนการจัดทำบัญชี พอปี 2545 ทางกลุ่มได้ต่อยอดด้วยการริเริ่มโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ เพื่อรักษาภูมิปัญญาจากผู้เฒ่าผู้แก่ พร้อมกับนำมาประยุกต์ใช้กับเทคโนโลยี เพื่อให้สินค้าที่ออกมามีคุณภาพ และสอดคล้องกับวัฒนธรรมในแต่ละท้องถิ่น

ต่อมาเมื่อปี 2548 ได้จดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชนตามนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เพื่อให้เกิดการบูรณาการความรู้ ไม่ว่าจะเป็นกระบวนการสร้างสรรค์ และการพัฒนาภูมิปัญญาสากล และทำให้ชุมชนสามารถพึ่งตนเองได้ พร้อมกับสร้างความมั่นคงให้เกิดขึ้นกับสมาชิกในกลุ่ม พอปี 2549 ผลิตภัณฑ์ผ้าซิ่นกะเหรี่ยงลายโบราณชุมชนพระบาทห้วยต้มก็ได้รับการคัดสรรให้เป็นผลิตภัณฑ์ระดับห้าดาว ยิ่งเพิ่มพูนความนิยมให้มากยิ่งขึ้น

ปัจจุบันกลุ่มทอผ้าฯ มีสมาชิกเพิ่มเป็น 75 คน ผลิตได้ต่อเดือน 350-400 ชิ้น เฉลี่ยทุกคนมีรายได้ต่อเดือนประมาณ 2500 – 3000 บาท มีการประชุมเพื่อตั้งกฎ กติกาในการอยู่ร่วมกันอย่างชัดเจน พร้อมกับได้รับการคัดเลือกจากรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ให้เป็นหมู่บ้านหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ อันดับที่ 16 ของภาคเหนือ และมีการจัดตั้งศูนย์วิจัยหัตถกรรมบ้านห้วยต้ม เพื่อเป็นสถานที่จัดแสดงและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ของวิสาหกิจชุมชน ภายใต้สินค้า ‘ปากะญอ’ พร้อมได้อัญเชิญตราสัญลักษณ์พระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ มาตัดเย็บลงบนเสื้อ โดยได้รับพระบรมราชานุญาตอย่างถูกต้อง