ผู้สูงอายุมีอาการชัก! จะช่วยเหลืออย่างไร…

ที่มา: คู่มือการช่วยเหลือผู้สูงอายุในภาวะฉุกเฉิน

                  ชัก…อาการที่ไม่ควรมองข้าม อาการ “ชัก” คือ ภาวะที่กล้ามเนื้อเกิดการกระตุกหรือเกร็งอย่างควบคุมไม่ได้ ผู้ป่วยอาจรู้ตัวหรือไม่รู้สึกตัวก็ได้ ซึ่งสาเหตุอาจเกิดจากโรคทางสมอง ความดันโลหิตสูง หรือได้รับสารพิษบางชนิด

                  ชักแบ่งออกเป็น 2 ประเภท

1. อาการชักกระตุกแบบทั่วไป มักเกิดการกระตุกของกล้ามเนื้อทั่วร่างกายพร้อมกัน เช่น แขน ขา หรือใบหน้า อาจมีอาการร่วมอย่างหมดสติ น้ำลายฟูมปาก หรือปัสสาวะราด โดยทั่วไปอาการจะเกิดขึ้นไม่นานเกิน 5 นาที
2. อาการชักกระตุกเฉพาะที่ มักเกิดในบางส่วนของร่างกาย เช่น แขนหรือขาข้างใดข้างหนึ่ง สาเหตุส่วนใหญ่มักเกี่ยวข้องกับความผิดปกติของสมอง เช่น มีคลื่นไฟฟ้าสมองผิดปกติ หรือมีสิ่งกระตุ้นในสมองบางส่วน ผู้ป่วยบางรายอาจยังมีสติรู้ตัวขณะเกิดอาการ

                  การดูแลผู้สูงอายุที่มีอาการชัก

                  ผู้สูงอายุเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการชักจากโรคประจำตัวหรือผลข้างเคียงจากยา การดูแลอย่างถูกวิธีในขณะเกิดเหตุจึงสำคัญมาก

                  สิ่งที่ “ไม่ควรทำ” ขณะผู้สูงอายุมีอาการชัก

• ไม่ควรเอาช้อน ผ้า หรือของแข็งใส่ปากผู้ป่วย เพราะอาจทำให้สำลักหรือบาดเจ็บ

• ไม่จับยึดตัวผู้ป่วย เพราะจะเสี่ยงต่อการบาดเจ็บของกระดูกหรือกล้ามเนื้อ

• ห้ามให้น้ำหรืออาหารทางปากในขณะกำลังชัก

                  สิ่งที่ “ควรทำ”

• คอยดูแลให้ผู้ป่วยอยู่ในที่ปลอดภัย ไม่มีของแข็งหรือของมีคมใกล้ตัว

• เมื่ออาการชักสงบ ควรจัดท่าผู้ป่วยให้นอนตะแคง เพื่อป้องกันการสำลัก

•  รีบนำส่งโรงพยาบาล เพื่อให้แพทย์ตรวจวินิจฉัยและหาสาเหตุของอาการชักอย่างถูกต้อง

                  อาการชักไม่ว่าจะเกิดขึ้นเพียงชั่วครู่หรือบ่อยครั้ง ล้วนเป็นสัญญาณที่ไม่ควรมองข้าม โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ หากพบเหตุการณ์เช่นนี้ ควรตั้งสติ ปฏิบัติตามขั้นตอนการช่วยเหลืออย่างถูกวิธี และรีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด