ปลูกผักเพิ่ม ‘ความมั่นคงทางอาหารในฤดูแล้ง’

ที่มา : แฟนเพจ Home 6 บ้านฉันน่าอยู่

ภาพประกอบจากแฟนเพจ Home 6 บ้านฉันน่าอยู่

หนุนชุมชนกะเหรี่ยงท่าสองยางปลูกผัก เพิ่มความมั่นคงทางอาหารในฤดูแล้ง

วิถีชีวิตที่อยู่กับป่าของ กะเหรี่ยงบ้านแม่สะเปา ต.แม่วะหลวง อ.ท่าสองยาง จ.ตาก ที่ดำรงชีพเคียงคู่กับป่ามานาน ในปัจจุบันเริ่มเปลี่ยนแปลงไป อาหารการกินในชีวิตประจำวันมักจะรอคอยการเข้ามาของรถเร่ขายผักขายอาหาร หรือนานทีปีหนที่จะลงไปในเมืองเพื่อซื้ออาหารมากักตุน เพราะการเดินทางที่ลำบาก และต้องเสียค่าใช้จ่ายในการเดินทางเข้าเมืองที่ไกลออกไปกว่าหนึ่งร้อยกิโลเมตร

แม้ว่า การพึ่งพาอาหารที่หาได้จากป่าจะมีอยู่บ้าง แต่เมื่อเข้าสู่ฤดูแล้ง พืชผัก หรือสัตว์ป่าที่เคยหาได้ ก็เริ่มลดน้อยลง ส่งผลให้ในฤดูแล้งชาวกะเหรี่ยงบ้านแม่สะเปาที่มีประชากรอาศัยอยู่กว่า 200 คน ในเกือบ 50 หลังคาเรือน ต้องประสบปัญหาขาดแคลนแหล่งอาหาร

สุพรรษา เฟืองพงศ์พนา แกนนำที่ชักชวนชาวบ้านหันมาปลูกผักไว้รับประทาน เล่าว่า ชาวบ้านแม่สะเปาจะประกอบอาชีพทำไร่ บางส่วนก็จะเลี้ยงสัตว์ ซึ่งในช่วงฤดูฝนหรือฤดูทำการเกษตรชาวบ้านก็จะปลูกพืชผักไว้รับประทานบ้าง แต่เมื่อหมดฤดูการเกษตรทุกอย่างก็จะหยุดไปทุกอย่าง พืชผักที่ปลูกไว้ก็ไม่มีการดูแลต่อ เพราะต้องใช้น้ำฝนมาหล่อเลี้ยง ทำให้พืชผักที่ปลูกต้องล้มตาย หรือบางบ้านก็ปลูกแบบตามมีตามเกิด ขึ้นบ้างไม่ขึ้นบ้าง เพราะไม่มีความรู้ในการปลูกผักให้ได้กินอย่างถูกต้อง

แต่เมื่อเข้าสู่ช่วงฤดูแล้ง พืชผักในป่าเริ่มลดน้อยลง ทำให้ประสบปัญหาขาดแคลนวนเวียนอย่างนี้ทุกๆ ปี ดังนั้นจึงได้เข้าร่วมโครงการส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตและบริโภคผักปลอดภัยในครัวเรือนกับ สสส. เพื่อส่งเสริมให้ชาวบ้านได้ปลูกผักไว้รับประทานในครัวเรือน และช่วยบรรเทาผลกระทบในฤดูแล้งไปได้บ้าง

“ขณะนี้มีชาวบ้านที่สนใจเข้าร่วมโครงการแล้ว จำนวน 26 หลังคาเรือน เบื้องต้นเราจะแจกเมล็ดพันธุ์ผักให้นำกลับไปปลูกที่บ้าน เช่น ผักกาด พริก คะน้า ถั่วฝักยาว เป็นต้น และจะเชิญวิทยากรมาจัดอบรมการทำปุ๋ยหมัก และความรู้การปลูกผัก ทั้งการเตรียมดิน การเลือกพืชให้เหมาะสมตามฤดู เราไม่ได้บังคับว่าต้องปลูกกี่ชนิด แต่ของให้เขาได้ปลูก ได้เริ่ม เมื่อเขาเห็นผลดี เขาก็จะขยายการปลูกของเขาเอง ซึ่งต่อไปเราจะจัดประกวดครัวเรือนต้นแบบเพื่อเป็นขวัญกำลังใจ และให้ชาวบ้านได้ทำเป็นแบบอย่างต่อไป” สุพรรษา เล่า

“ชาวกะเหรี่ยงบ้านสะเปา แม้จะคุ้นเคยการทำเกษตร แต่การปลูกผักให้ได้กินก็ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะที่ผ่านมาก็จะปลูกแบบไม่ค่อยดู เพราะคิดว่าไปหาของในป่าง่ายกว่า และยังมีปัญหาเรื่องของสภาพดินบางจุดไม่เอื้อต่อการปลูกพืช รวมถึงแหล่งน้ำด้วยเช่นกัน” เอ นพรัตน์ หัวหน้าหน่วยจัดการร่วม สสส. จังหวัดตาก กล่าว

โครงการส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตและบริโภคผักปลอดภัยในครัวเรือน ชุมชนกะเหรี่ยงบ้านแม่สะเปา ถือเป็นจุดเริ่มต้นในการปรับเปลี่ยนให้ชาวบ้านจากผู้หามาเป็นผู้ผลิต อันเป็นการสร้างแหล่งอาหารปลอดภัย และช่วยเพิ่มความมั่งคงทางอาหารได้อีกหนึ่ง