บ้างช่อง ชุมชนเล็กๆ ที่รวยทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ
แม้จะผ่านไปแล้วด้วยความประทับใจของทุกฝ่ายและทุกภาคส่วน สำหรับงานการประชุมนานาชาติด้านการสร้างเสริมสุขภาพครั้งที่ 21 หรือ the 21th iuhpe world conference on health promotion 2013 ที่ประเทศไทยได้เป็นเจ้าภาพในการจัดงานที่พัทยา โดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เป็นแม่งานในการจัดงานระดับโลกครั้งนี้
แต่สิ่งหนึ่งที่เป็นที่กล่าวขวัญและเป็นที่ชื่นชมของจากนานาประเทศที่เข้าร่วมงานในครั้งนี้ นั่นก็คือ การได้ลงพื้นที่เพื่อไปดูการปฏิบัติงานจริงทางด้านการสร้างเสริมสุขภาพ โดยที่มีตัวแทนจากหลายประเทศได้ลงพื้นที่ ดูการปฏิบัติงานจริงในพื้นที่จริงสร้างความตื่นตาตื่นใจ พร้อมกับรอยยิ้มและความประทับใจเก็บกลับไปบอกเล่าให้คนในประเทศของตัวเองทราบถึงความมุ่งมั่น ตั้งใจทำงานในด้านการส่งเสริมสุขภาพของคนไทยที่มีความตั้งใจและมีการพัฒนาก้าวไกลไม่แพ้ชาติใดในโลก
เทศบาลตำบลบ้างช่อง จ.ฉะเชิงเทรา ถือเป็นหนึ่งเส้นทาง หรือหนึ่งจุดที่นักสร้างเสริมสุขภาพจากหลายประเทศที่เข้าร่วมงาน iuhpe ได้ลงพื้นที่ไปดูแล้วต่างพากันบอกว่า รู้สึกระทับใจกับสิ่งที่ได้พบเห็นจากความเข้มแข็งของเทศบาลเล็กๆ แห่งนี้ ที่มีระบบการบริหารจัดการท้องถิ่น ระบบเศรษฐกิจชุมชน และระบบองค์กรการเงิน สวัสดิการชุมชนในรูปแบบของ “สถาบันจัดการเงินทุนชุมชนบ้านหนองสองห้อง” จากการเริ่มต้นเพียง 5,000 บาท ได้งอกเงยจนมีเงินถึง 20 ล้านบาท พร้อมกันกันนั้นยังมีการจัดวิสาหกิจชุมชนผลิตข้าวอินทรีย์และเห็ด ซึ่งบริหารโดยชุมชนและเกิดการนำไปทำเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพต่อจนทำให้ชาวบ้านมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี มีความสุข ไม่มีหนี้สิน ซึ่งส่งผลให้ชาวบ้านมีความมั่นคงทั้งในด้านสุขภาพและอาชีพ
แค่เปิดฉากการต้อนรับคณะเมื่อเดินทางมาถึงหน้าเทศบาลที่มีการจัดเตรียมอย่างดี ทั้งผัก ผลไม้ ข้าวอินทรีย์ ที่ยกมาทั้งต้นมาตั้งวางเรียงโชว์ให้ดู พร้อมกับแคะขนมครกโชว์ แค่นี้นักส่งเสริมสุขภาพที่มาจากหลายประเทศก็แทบจะไม่อยากเข้าห้องประชุม เพราะมัวแต่รุมถ่ายรูปกับสิ่งต่างๆ ที่เตรียมไว้ให้ดู เพราะทั้งผัก หรือผลไม้ ที่นำมาจัดเรียงวางให้ลองดูและมีให้ชิม ถือเป็นสิ่งที่น่าสนใจและใคร่เรียนรู้จนเจ้าหน้าที่ต้องมาอธิบายว่า ผักแต่ละชนิดที่วางอยู่มีชื่อว่าอะไรบ้าง และใช้กินอย่างไร
อีกสิ่งหนึ่งที่ถือเป็นเรื่องน่าสนใจและสร้างความประทับใจได้ไม่แพ้กัน คือ อาหารที่จัดเตรียมมาให้แขกได้รับประทานเมื่อมาถึงคงหนีไม่พ้น ผัดไทย ที่มีกุ้งตัวโต พร้อมกับต้มยำเห็ดสดๆ รสเด็ด ที่หลายคนบอกว่า อร่อยมาก
นายสมชาย จันธรรมาพิทักษ์ นายกเทศมนตรีตำบลบ้านช่อง บอกด้วยน้ำเสียงปลาบปลื้ม หลังจากที่ได้อธิบายเป็นภาษาอังกฤษโชว์ถึงความมั่นคงทางอาชีพและความเข้มแข็งของชุมชนว่า การที่เทศบาลก้าวมาถึงจุดนี้ได้เพราะได้รับความร่วมมือร่วมใจจากประชาชนทุกกลุ่ม ทุกคน ที่พร้อมจะปรับเปลี่ยนและให้ความร่วมมือร่วมใจกันในทุกๆ ด้าน เพื่อพัฒนาชุมชนของตนเอง และทุกคนในเทศบาลนี้ให้มีชีวิตที่ดีขึ้น ได้อยู่กันอย่างมีความสุข
สังคมของคนที่นี่ยังเป็นสังคมที่โอบเอื้อ ยังมีความช่วยเหลือเกี้อกูลกัน มีการลงแขกช่วยกัน และเมื่อมีการจัดตั้งสหกรณ์ขึ้นมาทุกคนมีความซื่อสัตย์ จึงทำให้ทุกอย่างเดินหน้าและก้าวไกลมาถึงทุกวันนี้ เพราะการจัดทำสถาบันการเงินของชุมชนหนองสองห้อง หรือที่ชาวบ้านเรียกกันง่ายๆ ว่า ธนาคารชุมชม โดยที่คนในสมาชิกเป็นผู้ค้ำประกันกันเอง สิ่งเหล่านี้ถ้าทุกคนไม่มีความซื่อสัตย์และไม่มีความเชื่อมั่น หรือไว้วางใจในกันและกัน เงินที่มีอยู่ จากจำนวนเล็กๆ ก็คงไม่งอกเงยมากมายอย่างทุกวันนี้
จากการที่ทุกคนร่วมมือกันจะทำอะไรก็มีการพูดคุยและให้ความช่วยเหลือกันเช่นนี้ จึงทำให้ทุกอย่างก้าวเดินไปด้วยดี และทุกคนมีอาชีพที่ช่วยให้เศรษฐกิจในครัวเรือนของแต่ละคนไม่มีปัญหา
สิ่งหนึ่งที่มองเห็นอย่างชัดเจน คือ ถ้ามีอาหารกิน ชีวิตไม่มีหนี้สิน มีงานทำ แค่นี้ก็ทำให้มีความสุขทางใจ เมื่อมีความสุขทางใจ ความสุขทางกายก็จะตามมา ก็จะทำให้การใช้ชีวิตของคนที่เต็มไปด้วยความสุข ไม่มีหนี้สิน มีอยู่มีกิน มีความโอบเอื้อซึ่งกันและกัน เป็นสังคมที่มีความสุข
เมื่อได้ฟังการบอกเล่าของผู้นำที่ได้รับเลือกติดต่อมาแล้วหลายสมัยอย่าง นายกสมชาย บอกเล่า ทำให้ผู้ที่ มาเยือนถึงกับทึ่งในสังคมเล็กๆ ของคนที่นี่ และเมื่อ ได้มาเห็นถึงวิธีการจัดการกับธนาคารของชุมชน ได้มาเห็นถึงวิธีการเพาะเห็ด ยิ่งทำให้ทึ่งมากขึ้นไปอีก และ ไม่ใช่เฉพาะนักส่งเสริมสุขภาพที่มาจากต่างประเทศเท่านั้น ทำเอาคนไทยหลายคนที่ได้ร่วมลงพื้นที่ครั้งนี้ทึ่งไปด้วย เพราะไม่เคยคิดว่าเห็ดที่หลายคนรับประทานอยู่ในร้านสุกี้เจ้าดังแห่งหนึ่งจะเป็นเห็ดที่มาจากการเพาะของชาวบ้านที่นี่
กลุ่มวิสาหกิจชุมชนและผักปลอดสารพิษบ้าน หนองหว้า ซึ่งเป็นกลุ่มที่เพาะเห็ดฟางได้เม็ดใหญ่ดอกสวย และมีความสดใหม่ เพราะเห็ดบานมาเท่าไหร่ก็ไม่เคยเพียงพอต่อความต้องการของลูกค้าที่จะมารับซื้อจากที่นี่ กลายเป็นธุรกิจใหม่ของชาวบ้านที่นี่ ที่เริ่มหันมา ทำอาชีพเพาะเห็ดขาย
โดยมีเท่าไหร่กลุ่มรับทำหน้าที่เป็นคนกลางในการรับซื้อทั้งหมด โดยไม่ให้ชาวบ้านต้องโดนเอาเปรียบจากพ่อค้าคนกลาง เพราะจะมีพ่อค้าแม่ค้าวิ่งตรงมาซื้อจากลุ่มโดยตรง
ชาวบ้านที่นำเห็ดมาส่งบอกว่า ทุกวันนี้เก็บเห็ดมาขายแทบไม่ทัน เพราะเห็ดแทบจะออกไม่ทันกับความต้องการของลูกค้า เนื่องจากมีคนมาซื้อมาก และเพิ่มมากขึ้น ทุกวัน จนทำให้ชาวบ้านมีรายได้เป็นกอบเป็นกำ ซึ่งถือเป็น การสร้างอาชีพและรายได้อีกทางหนึ่งของครอบครัว
เมื่อมีงานทำ มีอาชีพ ไม่มีหนี้สิน ชีวิตไม่เครียด ชีวิตมีความสุขทางสุขภาพใจ ความสุขทางสุขภาพกายก็ตามมา นี่ถือเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จที่เกิดขึ้นจากชุมชนเล็กๆ แห่งหนึ่งในเมืองที่ไม่ห่างไกลจากกรุงเทพฯ ของประเทศไทย
ที่มา: หนังสือพิมพ์คมชัดลึก