‘บุญคูนลานสู่ขวัญข้าว’ ไร้แอลกอฮอล์

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์

ภาพประกอบจากเว็บไซต์เดลินิวส์

ประเพณี "บุญกุ้มข้าวใหญ่" หรือ "บุญคูนลานสู่ขวัญข้าว" เป็นประเพณีทำบุญ ฮีตสิบสอง ของชาวอีสาน ที่เรียกว่า "ฮีตสิบสอง คองสิบสี่" ที่จัดขึ้นในช่วงเดือนมกราคมจนถึงปลายเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี

เป็นการนำข้าวที่นวดแล้วกองขึ้นให้สูง เรียกว่า "คูนลาน" หมายถึงเพิ่มเข้า หรือทำให้มากขึ้น เริ่มจากชาวบ้านจะนำข้าวที่เก็บเกี่ยวไว้มารวมกัน ซึ่งเป็นการระดมข้าวเปลือกมาทำบุญตามกำลังศรัทธา รวบรวมเก็บไว้เป็นกองกลาง เมื่อนำมาจัดจำหน่ายแล้วนำเงินมาเป็นกองทุนของอำเภอ ซึ่งทางจังหวัดร้อยเอ็ด มีนโยบายผลักดันให้ทุกอำเภอจัดกิจกรรมงานบุญคูนลานในทุกปี เพื่อเป็นการส่งเสริมเอกลักษณ์ของข้าวหอมมะลิของจังหวัดร้อยเอ็ด ซึ่งเป็นดินแดนของแหล่งผลิตข้าวหอมมะลิที่ขึ้นชื่อในระดับประเทศ

การจัดงานระดับอำเภอจะเป็นในลักษณะของงานวิถีชุมชน งานของดีอำเภอสุวรรณภูมิ ในภาคกลางวันและในภาคค่ำจะมีการแสดงคอนเสิร์ตจากวงดัง ๆ ในแถบภาคอีสานที่มีแฟน ๆ จึงทำให้ต้องมีการควบคุมดูแลเป็นพิเศษเพื่อให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย

นายปรีชา แสนรัตน์ ผู้ประสานงานเครือข่ายประชาคมงดเหล้าจังหวัดร้อยเอ็ด สำนักงานเครือข่ายงดเหล้า (สคล.) สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เล่าให้ฟังว่า การทำงานครั้งนี้มีนโยบายจากท่านนายอำเภอ โดยประชาสัมพันธ์สื่อสารเพื่อของความร่วมมือทำเป็นแคมเปญใช้ชื่อว่า "มิติใหม่ไทสุวรรณ" ซึ่งในงานนี้จะเชิญชวนให้ชาวสุวรรณภูมิและนักท่องเที่ยว ทราบและร่วมกิจกรรมโดยไร้แอลกอฮอล์ ทั้งนี้ภายในงานช่วงกลางคืนจะมีคอนเสิร์ต ที่มีเยาวชนที่เป็นวัยรุ่นมาร่วมชมจำนวนมาก ดังนั้นทางอำเภอจึงได้จัดให้มีกองกำลังเพื่อควบคุมดูแลเป็นพิเศษ ประกอบด้วย ชุดกองร้อยน้ำหวาน (เจ้าหน้าที่ผู้หญิง) ทำหน้าที่ตรวจเข้ม เพื่อป้องกันการนำเครื่อง ดื่มแอลกอฮอล์เข้า มาภายในงาน ซึ่งจะทำการขอนำมาเก็บเอาไว้ ขอนำกลับก็ให้มารับหลังจากออกจากงานในตอนเลิกได้ อีกทั้งมีเจ้าหน้าที่ระดับท้องถิ่น คือผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมาเป็นชุดตรวจร่วมด้วย

"สำหรับการควบคุมดูแลความสงบเรียบร้อยในทุกคืนจะมีชุดตรวจ-จับ นับร้อยคนต่อคืน มีกำนัน ผู้ใหญ่บ้านมาช่วยดูแลลูกบ้านของตนเองอีกด้วย ซึ่งการดูแลภายในงาน เราทำเฉพาะในระดับพื้นที่อำเภอของเราเอง ส่วนหน้างานที่ต้องใช้ความชำนาญในการจับ-ปรับ เราก็จะอาศัยเจ้าหน้าที่ของสรรพสามิตระดับจังหวัดมาร่วมด้วย เนื่องจากต้องมีการทำสำนวนบันทึกการจับกุม ซึ่งต้องใช้ความแม่นยำเพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาด"

นายธนิต พันธ์หินกอง นายอำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด กล่าวว่า แนวคิดการจัดงานครั้งนี้ใช้แคมเปญที่ชื่อว่า "แคมเปญ..มิติใหม่ไทสุวรรณ" เพื่อใช้ประชาสัมพันธ์สื่อสารให้พี่น้องในอำเภอฯ ได้รับรู้และเข้าใจว่างานบุญคูนลาน ครั้งนี้เป็นงานปลอดแอลกอฮอล์ เพื่อเป็นการขอความร่วมมือและเป็นการแจ้งเตือนให้ทราบว่า..หากมีการฝ่าฝืนจะมีการตรวจจับ.. ปรับจริง

"โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเราจัดงานเทศกาลประเพณีแล้ว ต้องไปพึ่งพาอาศัยทุนที่จะมาจัดงานจากผู้สนับสนุน ก็ไม่ควรรับจากผู้สนับสนุนที่มาจากผู้จำหน่าย ผู้ค้าหรือผู้ประกอบการที่เกี่ยวเนื่องกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เขาขายโดยตรงหรือโดยอ้อมก็แล้วแต่เขาใช้สื่อเข้ามาในงานเราได้แล้วเขาก็มอบเงินส่วนหนึ่งให้จัดงาน ผมว่าเราก็ไม่ควรรับ เพราะหากเรารับเขามาจะต้องมีความเกรงใจเขา เป็นการรูปหน้าปะจมูก จริง ๆ แล้วงานทุกงานของเราก็มีผู้สนับสนุนที่จะเป็นผู้สนับสนุนรายการของเรา เป็นพวกมือปลอดแอลกอฮอล์อีกเยอะที่เขาพร้อมที่จะเข้ามาและครั้งนี้ภายในงานจะมีการแสดงคอนเสิร์ต เป็นงาน "คลีนคอนเสิร์ต" สำหรับท่านที่ชื่นชอบดนตรีและความบันเทิง"

จากข้อมูลการตรวจจับ ผู้ลักลอบกระทำผิดตามพ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ภายในงาน ตั้งแต่วันที่ 22-26 ม.ค. 2562 มีการจับปรับจริงทั้งหมดจำนวน 6 ราย ส่วนใหญ่เป็นกรณีเกิดจากการแอบขายและมีการดัดแปลงส่วนผสมอีกด้วย

"เราก็ต้องพยายามสร้างมิติใหม่ให้ได้ ให้พูดถึงการเที่ยวงานคอนเสิร์ตที่สุวรรณภูมิดีจริง ๆ ไม่มีตีกัน เพราะเขาไม่ให้ขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ จะได้ทำให้อำเภอสุวรรณภูมิกลายเป็นมิติใหม่ไทสุวรรณจริง ๆ" นายอำเภอสุวรรณภูมิ กล่าวทิ้งท้าย