บอกลาโรคหน้าเบี้ยวครึ่งซีก

ที่มา : SOOK Magazine No.67

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ

หนึ่งในโรคที่หลายคนอาจเคยได้ยินแต่ไม่ได้รู้จักมากนัก คือ โรคหน้าเบี้ยวครึ่งซีกหรือ Bel's palsy โดยผู้ป่วยจะมีใบหน้าเป็นอัมพาตครึ่งซีกฉับพลันทั้งส่วนบนและล่างของใบหน้า แม้สาเหตุจะยังไม่ทราบแน่ชัดถึงทุกวันนี้ แต่จากงานวิจัยคาดว่าน่าจะเกิดจากการติดเชื้อไวรัสโดยเฉพาะเชื้อเริมบริเวณเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 ซึ่งทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อบนใบหน้า โดยมักแสดงอาการเมื่อร่างกายมีภูมิต้านทานต่ำ ซึ่งการนอนน้อยติดต่อกันนั้นก็อาจมีส่วนทำให้เกิดโรคนี้เช่นกัน

อาการแสดงหน้าเบี้ยวครึ่งซีก

1. เริ่มต้นใน 24-48 ชั่วโมง

2. ใบหน้าชา

3. ไข้ต่ำ ๆ คล้ายเป็นหวัด :

4. กะพริบตาไม่ได้

5. ปวดบริเวณหลังใบหู

6. หลับตาไม่สนิท

7. ริมฝีปากแข็ง

8. ไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อใบหน้ารวมถึงหน้าผากด้านหนึ่งได้

– โรคนี้เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย โดยกลุ่มที่มีความเสี่ยง ได้แก่ หญิงตั้งครรภ์เสี่ยงกว่าคนทั่วไปประมาณ 3 เท่า ผู้ป่วยเบาหวานหรือผู้ป่วยที่มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นประมาณ 4-5 เท่า

– พฤติกรรมเสี่ยง เช่น พักผ่อนไม่เพียงพอ, ทำงานหนัก, ความเครียด ก็เป็นสาเหตุทางอ้อมที่กระตุ้นอาการของโรคได้

– ผู้ป่วยจะมีอาการดีขึ้นภายใน 3-4 สัปดาห์ และหายเป็นปกติภายใน 3-6 เดือน หากไม่ได้รับการรักษาโอกาสหายเป็นปกติประมาณ 65% แต่ถ้าได้รับการรักษาด้วยสเตียรอยด์ เพื่อลดการอักเสบและบวมของเส้นประสาท โอกาสหายเป็นปกติสูงถึง 97%

– โรคนี้มีโอกาสเป็นซ้ําแค่ 9.3%

STEPS ง่าย ๆ ทดสอบหน้าเบี้ยว ด้วยตนเอง

1. ยักคิ้วขึ้น 2 ข้าง: คิ้วต้องสูงเท่ากันหรือหากต่างกันก็เพียงเล็กน้อย

2. ปิดตาทั้ง 2 ข้าง: ตาทั้งสองข้างต้องปิดสนิท ไม่เห็นตาขาว

3. ยิ้มกว้าง: ยิ้มเท่ากันทั้งสองข้าง

ทั้งนี้ เมื่อผู้ป่วยทราบว่าตนเองเป็นโรคหน้าเบี้ยวครึ่งซีก ผู้ป่วยควรได้รับยาเร็วที่สุดตั้งแต่เริ่มมีอาการ แม้สาเหตุการเกิดโรคส่วนหนึ่งอาจเกิดจากไวรัส แต่ผลการศึกษายังไม่พบประโยชน์ที่ชัดเจนของการให้ยาต้านไวรัส