ที่มา : เดลินิวส์

ภาพประกอบจาก สสส.

เวทีประชุมวิชาการสุราระดับชาติ ครั้งที่ 11 ระหว่างวันที่ 25-26 พ.ย. 2563 ที่ผ่านมาภายใต้หัวข้อ "ก้าวสู่ทศวรรษที่สองของนโยบายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของประเทศไทย" มีนักวิชาการ นักวิจัย ภาคประชาสังคม เอกชน ร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กลไกควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงและความรุนแรงจากปัญหาสุราที่ส่งผลเสียต่อคนไทยทั้งมิติด้านสุขภาพ สังคม เศรษฐกิจ

         

ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า แอลกอฮอล์เป็นปัจจัยหลักที่ทำให้เกิดปัญหาหลายมิติ นอกจากมิติสุขภาพ ส่งผลกระทบในวงกว้างต่อคนในสังคม จากผลสำรวจสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สำนักงานสถิติแห่งชาติ ปี 2544-2560 การดื่มแอลกอฮอล์ของประชากรอายุ 15 ปีขึ้นไปมีแนวโน้มลดลงจากร้อยละ 32.6 ในปี 2544 มาเป็นร้อยละ 30.0 ในปี 2550 และในปี 2560 ลดลงอีก เป็นร้อยละ 28.4  สะท้อนให้เห็นว่าตลอด 10 ปีที่ผ่านมา คนไทยมีการดื่มลดลง สอดคล้องกับค่าใช้จ่ายในการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ลดลงอย่างต่อเนื่องจาก 151,607 ล้านบาท ในปี 2548 เป็น 142,230 ล้านบาท ในปี 2560

สำหรับทศวรรษที่ 2 ของนโยบายฯ สสส.ยังคงพัฒนาวิชาการและระบบข้อมูลข่าวสาร  ผลักดันให้เกิดกติกาทางสังคม เช่น จัดงานบุญ งานเทศกาลปลอดเหล้าเหมือนที่ผ่านมา ขณะที่ในภาคกฎหมายมีพ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ 2551 และเรื่องของยุทธศาสตร์ชาติการควบคุมแอลกอฮอล์ในปี 2553 เข้ามาช่วย อย่างไรก็ตามการทำงานต้องก้าวให้ทันการปรับเปลี่ยนของธุรกิจการตลาดในปัจจุบัน เช่น มีการขายออนไลน์มากขึ้น ยกตัวอย่างมีเบียร์ กัญชา เกิดขึ้น มีความพยายามที่จะขายเบียร์สดในร้านสะดวกซื้อ เป็นต้น ในฝ่ายที่ดูแลผลกระทบของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ได้เข้าไปยับยั้ง ขณะเดียวกันพ.ร.บ.ห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ออนไลน์จะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 7 ธ.ค. 2563 นี้ จะทำให้การทำงานควบคุมแอลกอฮอล์ได้กว้างขวางมากขึ้น

ศ.ดร.พญ.สาวิตรี อัษณางค์กรชัย ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยปัญหาสุรา กล่าวว่า จากการสำรวจการรับรู้ ความคิดเห็น และทัศนคติของประชาชนไทยต่อการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พบว่า ประชาชนกว่าร้อยละ 95 เห็นว่าสุราเป็นสิ่งให้โทษต่อสังคมไทย และส่วนใหญ่เห็นด้วยกับทุกประเด็นเกี่ยวกับกฎระเบียบ มาตรการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ แม้ว่าสิบปีหลังจาก พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บังคับใช้ พบว่าจุดจำหน่ายสุราลดลง การพบเห็นการโฆษณาสุราลดลง พื้นที่ปลอดสุรามีจำนวนเพิ่มขึ้น วันและระยะเวลาที่จำกัดการเข้าถึงสุราเพิ่มมากขึ้น แต่สถานการณ์ปัจจุบันเมื่อมีการเข้าถึงโฆษณาและการซื้อขายสุราทางออนไลน์มากขึ้น จึงเป็นโจทย์ยาก สำหรับทีมที่ทำงานด้านนี้ที่ต้องปรับเปลี่ยนมาตรการให้ทันกับสถานการณ์ ดังนั้นการมีกฎหมายที่สามารถควบคุมเรื่องเหล่านี้ได้ถือเป็นผลประโยชน์สาธารณะ

          

นพ.คำนวณ อึ้งชูศักดิ์ ประธานคณะกรรมการบริหารแผนคณะที่ 1 สสส. กล่าวถึงแผนปฏิบัติด้านการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ระยะที่ 2 พ.ศ.2564-2570 จะทำงานภายใต้กลยุทธ์ 7 ข้อ 1.ต้องกำหนดให้แอลกอฮอล์คือเครื่องดื่มไม่ธรรมดา กระทรวงการคลัง ต้องควบคุมใบอนุญาต ปัจจุบันเทียบสัดส่วนประชากรทุก 110 คน มี 1 ใบอนุญาต 2 .ต้องมีมาตรการสุ่มตรวจแอลกอฮอล์กับผู้ขับขี่อย่างเข้มข้น 3.มีคน 2.7 ล้านคนเป็นเหยื่อจากเมาแล้วขับต้องได้รับการบำบัดและดูแล 4.ต้องควบคุมการห้ามโฆษณา เพราะปัจจุบันบริษัทผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้ทุนแอบแฝงโดยเฉพาะการแข่งขันกีฬาต่าง ๆ  5. เน้นการขึ้นราคาผ่านภาษีเพราะแท้จริงแล้วคือการปกป้อง โดยต้องร่วมมือกับกระทรวงการคลัง  6.ต้องสร้างค่านิยมเพื่อลดการดื่ม ทุกอย่างชัดเจนว่าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นเรื่องปกติ เช่น การเข้าสังคม จะทำอย่างไรให้สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องปกติ  7.ให้มีระบบบริหารจัดการที่ดีในการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในระดับจังหวัด

          

ทศวรรษต่อไปสสส.และภาคีเครือข่ายจะทำงานควบคุมแอลกอฮอล์ในระดับที่เข้มข้นขึ้น บนความท้าทายการโฆษณาออนไลน์ในรูปแบบใหม่ ๆ.