“ตรุษจีน” อย่าประมาทอันตรายอยู่รอบตัว
ด้วยความปรารถณาดีจาก สสส.
วันตรุษจีน นับเป็นประเพณีนิยม ที่คนเชื้อสายจีนทั่วทั้งโลกถือว่าเป็นวันขึ้นปีใหม่ เป็นวันที่ต้องระลึกถึงบรรพบุรุษเป็นวันที่เปี่ยมไปด้วยการให้ทาน การทำบุญทำกุศล นำมาซึ่งความปิติ มีความสุขเปี่ยมล้น มีผลทำให้มีกำลังใจในการต่อสู้ชีวิต ทำงาน ค้าขายให้เจริญรุ่งเรือง แต่ในขณะเดียวกัน เทศกาลตรุษจีนก็เป็นอีกช่วงหนึ่งที่มักเกิดอุบัติภัยสร้างความเสียหาย อยู่บ่อยครั้ง รวมไปถึงยังทำให้ร่างกายเสื่อมโทรมด้วยหากไม่ดูแลในเรื่องของการกินอาหาร
เหตุนี้ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส. ด้วยความเป็นห่วงในชีวิตและทรัพย์สินของท่าน จึงขอแนะนำวิธีปฏิบัติตนให้ปลอดภัยจากอุบัติภัยที่มักเกิดในช่วงเทศกาลตรุษจีน โดยเริ่มตั้งแต่วันออกไปจับจ่ายซื้อของ หรือ ที่เรียกกันว่า…
“วันจ่าย” สำหรับวันนี้นอกจากจะเลือกซื้อแต่อาหารดี มีความหมายมงคล เพื่อความเป็นสิริมงคลในช่วงปีใหม่แล้ว การคัดสรรวัตถุดิบที่สะอาดและมีคุณภาพ รวมถึงการจัดสมดุลอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ ก็เป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม
ที่สำคัญ…เวลาเลือกซื้ออาหารแห้ง ไม่ว่าจะเป็น เห็ดหอม หน่อไม้จีนแห้ง เห็ดหูหนู ปลาหมึกแห้ง และกระเพาะปลา ต้องระวังเลือกดูให้ดีไม่ให้มีเชื้อราปลอมปนอยู่ในอาหารเหล่านี้
ส่วนพวกอาหารกระป๋อง ทุกครั้งที่ซื้อต้องดูว่ากระป๋องไม่บุบ ไม่มีรอยฉีกของตะเข็บ และที่สำคัญต้องอ่านฉลากอย่างละเอียด ควรเลือกยี่ห้อที่มีเครื่องหมาย อย. และดูวันหมดอายุที่ใต้กระป๋อง ถ้าไม่มีวันหมดอายุ ให้สังเกตจากวันผลิต ถ้านับแล้วอายุไม่เกิน 2 ปี จากวันผลิต จึงสามารถซื้อมาเซ่นไหว้และรับประทานได้
ในกรณีของอาหารสด ต้องเลือกอาหารที่มีความสด ใหม่ ผู้ขายจัดวางอาหารอย่างถูกสุขลักษณะ ถ้าเป็นอาหารทะเลต้องแช่เย็นขณะขาย หรือแม้แต่เนื้อหมู เนื้อไก่ หากอยู่ในตู้แช่จะสดและปลอดภัยสำหรับการบริโภคมากกว่า ส่วนการเลือกซื้อผักและผลไม้มาปรุงอาหารนั้น สิ่งสำคัญคือการล้างให้สะอาดก่อนนำไปใช้งาน อาจล้างโดยแช่ ในน้ำสะอาด 10 นาที หรืออาจล้างในน้ำผสมน้ำส้มสายชู ในสัดส่วนน้ำ 1 กะละมัง ประมาณ 3-5 ลิตร ผสมน้ำส้มสายชู 1 ช้อนโต๊ะ โดยแช่นานประมาณ 10 นาที แล้วจึงล้างออกอีกครั้งด้วยน้ำสะอาด
ขอฝากเคล็ดลับในการเลือกซื้อสินค้าสักนิด….ช่วงเทศกาลตรุษจีนเหล่าพ่อค้าแม่ค้าที่หัวใสจะเพิ่มราคาสินค้าในบางประเภทเกือบเท่าตัว ทางที่ดีคุณพ่อบ้านแม่บ้านควรที่จะซื้อของบางชนิดที่เก็บไว้ได้ก่อนสักอาทิตย์เพื่อที่ได้ของที่ไม่แพงมากจนเกินไปและต้องซื้ออาหารที่มีป้ายราคาติดด้วยนะจะได้ไม่โดนโกง
นอกจากนี้ การเลือกเมนูวันตรุษจีน ยังต้องคำนึงถึงเรื่องสัดส่วนของสารอาหารในแต่ละจานด้วย ควรจัดให้มีความสมดุลครบถ้วนทุกหมู่ ไม่หนักไปทางคาร์โบไฮเดรต หรือมีแต่ไขมัน อีกอย่างอาหารที่มีรสชาติจัดจ้านเกินไป ก็ส่งผลเสียต่อสุขภาพด้วย เพราะอาหารตรุษจีนโดยมากเป็นอาหารที่มีเนื้อสัตว์เป็นส่วนประกอบสำคัญ ล้วนแต่มีไขมันค่อนข้างสูง ขนมที่ใช้เซ่นไหว้ ก็หนักไปทางแป้งกับน้ำตาล ยิ่งบางบ้านนำขนมเข่งมาชุบไข่ทอดยิ่งแคลอรีสูงมาก โดยเฉพาะ คนสูงวัยไม่ควรแตะเลย!! ทางที่ดีควรปฏิวัติอาหารเซ่นไหว้ใหม่ให้เข้ากับยุคสมัย โดยหันมาเพิ่มเมนูประเภทผักต่างๆให้มากขึ้นเพื่อสุขภาพ สิ่งที่ควรระวังอีกอย่างคือ ก่อนจะทานของเซ่นไหว้ทุกอย่าง ควรนำมาทำให้สุกอีกครั้ง ด้วยการต้ม ทอด นึ่ง หรือผัด เพื่อป้องกันอาหารเป็นพิษ ที่ต้องทำแบบนี้ก็เพราะว่าของเซ่นไหว้ถูกตั้งทิ้งไว้นาน อาจก่อให้เกิดจุลินทรีย์ได้ง่าย
และเมื่ออิ่มกับอาหารที่เป็นมงคลต่อชีวิตแล้ว…อีกสิ่งที่ไม่ควรลืมนั้นก็คือการออกกำลังกาย เพราะอาหารประเภทนี้จะเผาผลาญได้ดีด้วยการออกกำลังกาย เพียงแค่นี้คุณก็จะอิ่มทั้งกายและใจพวงด้วยสุขภาพแข็งแรงไปตลอด
ฝากไว้อีกว่า…การประกอบอาหาร ควรเพิ่มความระมัดระวังการใช้ก๊าซหุงต้มและวัตถุไวไฟประเภทอื่นๆในการประกอบอาหาร และควรตรวจตราดูแลดับไฟ ปิดวาวล์ถังก๊าซให้เรียบร้อย เพื่อป้องกันการเกิดไฟไหม้ในครัวเรือนของท่านเอง
เมื่อจัดเตรียมอาหารไว้เรียบร้อยแล้ววันรุ่งขึ้นก็มาถึง…
“วันไหว้” สำหรับวันนี้สิ่งที่หลีกเลี่ยงอย่างไม่ได้ก็คือ การจุดธูปเทียนไหว้บรรพบุรุษ สิ่งที่ทำเพื่อความปลอดภัยนั้นควรจุดในภาชนะที่ทนไฟ ไม่ว่าจะเป็น กระถางธูปที่เป็นภาชนะทองเหลืองหรือดินเผา และไม่ควรจุดธูปมากเกินไปจนล้นกระถางเพราะอาจทำให้เกิดไฟลุกไหม้ และก่อนจะออกจากบ้าน ควรดับธูปเทียนให้สนิทก่อน ระวังการสูบดมควันธูป…เพราะการเผาไหม้ของธูปจะปล่อยสารต่าง ๆ ออกมามากมายไม่ว่าจะเป็นฝุ่นละอองขนาดเล็ก ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ คาร์บอนมอ นอกไซด์ ไนโตรเจนออกไซด์ มี เทน สารอินทรีย์ระเหยง่าย ซึ่งสารเหล่านี้เป็นตัวการที่ก่อให้เกิดมะเร็งในร่างกายของผู้ที่สูดดมได้มาก ทางที่ดีควรธูปที่ผลิตจากไม้หอมธรรมชาติหรือไม่ก็ต้องหลีกเลี่ยงการสูดดมควันธูปโดยตรงจะจะเป็นวิธีที่ดี
ส่วนการเผากระดาษเงิน กระดาษทอง ควรเผาในภาชนะที่มีฝาปิดหรือวัสดุทนไฟเพื่อกันไม่ให้ขี้เถ้าที่ติดไฟหรือกระดาษปลิวออกนอกภาชนะ เพราะอาจจะไปติดกับวัสดุอื่นๆ ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดเพลิงไหม้ได้ และควรเผาในที่โล่งแจ้ง อย่าเผาในสถานที่เสี่ยงต่อการเกิดเพลิงไหม้ได้
รวมไปถึงจุดที่เผาควรให้อยู่ห่างจากผู้คนให้มาก เพราะในกระดาษนั้นจะมีสารตะกั่วปนเปื้อนซึ่งก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายอย่างมาก ซึ่งเกิดจากการเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ของกระดาษเงิน กระดาษทอง และกระดาษที่มีการทำเป็นรูปร่างต่างๆ ทั้งบ้าน รถ เสื้อ กางเกง นาฬิกา
โดยปัญหาจากการเผาสิ่งเหล่านี้ จะก่อให้เกิดสารไดออกซินขึ้นมา ซึ่งหากได้รับสารนี้แค่เพียงนิดหน่อย ก็จะทำให้ป่วยได้ โดยจะเกิดความผิดปกติที่ผิวหนัง ไม่ว่าจะเป็น ผิวหนังดำผิดปกติ มีสิวเกิดขึ้น แต่สิวที่เกิดขึ้นนั้นจะใหญ่กว่าสิวที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน ผิวหนังหนากว่าปกติ นอกจากนี้ จะมีอาการเพลีย ปวดหัว เยื่อบุตาอักเสบ เป็นผื่นคัน และต่อๆ มา อาจมีผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ต่อมไร้ท่อ และระบบประสาท…สารพิษชนิดนี้จะส่งผลร้ายแรงมากเพราะฉะนั้นต้องระวัง
การจุดประทัด ไม่ควรจุดประทัดภายในบ้านเรือนและใกล้สายไฟ รวมถึงวัตถุไวไฟต่างๆ เพราะอาจเกิดประกายไฟ จนเกิดเพลิงไหม้อาคารบ้านเรือนได้รับความเสียหาย และไม่ควรจุดประทัดครั้งละจำนวนมากๆ ควรจัดเตรียมถังน้ำไว้ใกล้ๆทุกครั้ง เพราะหากเกิดไฟลุกไหม้ จะช่วยให้ดับไฟได้ทันท่วงที หากประทัดดับก่อนที่จะระเบิด ควรทิ้งไว้ประมาณ 15 นาทีแล้วค่อยจุดซ้ำอีกครั้ง
ที่สำคัญ…ต้องระวังลูกหลานของท่านให้ดี เพราะเด็กเล็กๆจะเผลอเข้าใกล้สิ่งเหล่านี้ถ้าไม่ระวังอาจทำให้เกิดอันตรายต่อตัวเด็กได้
หลังจากผ่านพ้นวันไหว้ไปเป็นที่เรียบร้อยแล้วก็ไปสนุกสนานกับครอบครัวใน…
“วันเที่ยว” สำหรับผู้ที่จะเดินทางไปท่องเที่ยวตามสถานที่ต่างๆเป็นเวลาหลายวัน ก่อนออกจากบ้าน ควรตรวจสอบสายไฟและอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกชนิด หากพบว่าชำรุด ควรดำเนินการซ่อมแซมทันที อีกทั้งไม่เสียบปลั๊กไฟที่ตัวเสียบเดียวกันหลายสาย เพราะอาจทำให้เกิดไฟฟ้าลัดวงจร จนทำให้เกิดเพลิงไหม้ และควรถอดปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้าออก และห้ามเผลอถอดอุปกรณ์ป้องกันการโจรกรรมกล้องวงจรปิดหรือระบบไฟส่องสว่างอัตโนมัติ เพื่อความปลอดภัยต่อตัวท่านและทรัพย์สิน
และสิ่งที่สำคัญเป็นอย่างมากสำหรับการเดินทางนั้นก็คือไม่ควรที่จะดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นอันขาดเพราะจะทำให้ขาดสติในการเดินทางและก่อให้เกิดอุบัติเหตุอันก่อให้เกิดความเสียหายต่อทรัพย์สินและครอบครัวของท่าน
ฝากทิ้งท้ายไว้อีกนิดว่า….ในช่วงก่อนเทศกาลตรุษจีน ประชาชนจะทำความสะอาดบ้านเรือนเพื่อต้อนรับเทศกาลดังกล่าว ซึ่งมีความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุตกเก้าอี้ หรือบันไดในการปีนป่ายไปทำความสะอาดในบริเวณที่เอื้อมไม่ถึง จึงควรระมัดระวังในการใช้อุปกรณ์ดังกล่าว ควรใช้เก้าอี้หรือบันไดที่มีลักษณะแข็งแรง ไม่โยกเยก เพื่อป้องกันการหกล้ม
หากจะทำความสะอาดประตูหน้าบ้าน ควรระมัดระวังอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ติดอยู่บริเวณดังกล่าว ไม่ควรใช้สายยางฉีดน้ำบริเวณประตูบ้าน เพราะน้ำอาจจะกระเด็นไปถูกอุปกรณ์ไฟฟ้า ทำให้เกิดไฟฟ้าช๊อตจนถูกไฟดูดหรือเกิดเพลิงไหม้ได้
เทศกาลตรุษจีนเป็นเทศกาลปีใหม่ของชาวจีนที่จะเริ่มต้นสิ่งที่ดีและเป็นมงคล การเน้นย้ำให้ทุกคนในครอบครัวของคุณตระหนักถึงความปลอดภัยและเพิ่มความระมัดระวังในการดำเนินกิจกรรมต่างๆ จึงถือเป็นการเริ่มต้นการดำเนินชีวิตในปีใหม่ที่ปลอดภัยและโชคดีตลอดไป…
….ดังคำจีนที่ว่า “ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้ ซินเจิ้งหรูอี้ ซินเหนียนฟาไฉ” ปีใหม่ขอให้ทุกอย่างสมหวัง ปีใหม่ขอให้ร่ำรวย
เรื่องโดย: ภราดร เดชสาร Team content www.thaihealth.or.th
Update:27-01-53
อัพเดทเนื้อหาโดย: ภราดร เดชสาร