งาน ‘ซ้อมตาย’ ของนักเขียน ‘นิ้วกลม’
ที่มา : เว็บไซต์ไทยรัฐ
ภาพประกอบจาก สสส.
ฮือฮางาน “ซ้อมตาย” นักเขียนชื่อดังทางโลกออนไลน์ “นิ้วกลม” วางแนวคิดเพื่อให้คนวางแผนชีวิตไว้ก่อนวันลาโลก ประกอบพิธีเสมือนหนึ่งเป็นงานศพจริง โดยมีแขกเหรื่อเพื่อนฝูงมาร่วมงานจริง เผยที่มาแนวคิดเพื่อให้คนเตรียมพร้อมรับมือกับความตายและออกแบบงานล่วงหน้า เพื่อไม่ให้เป็นภาระของผู้อยู่ข้างหลัง
กรณีที่ นายสราวุธ เฮ้งสวัสดิ์ หรือนิ้วกลม นักเขียนชื่อดัง โพสต์ภาพและข้อความลงบนเฟซบุ๊กเพจส่วนตัว ชักชวนให้คนมาร่วมงานซ้อมฌาปนกิจศพตัวเอง โดยถือภาพสำหรับใช้วางหน้าศพ สร้างความฮือฮาให้แฟนคลับ แต่เมื่อภายหลังนักเขียนดังได้เฉลยวัตถุประสงค์การซ้อมตายว่า เป็นแนวคิดเพื่อให้คนวางแผนชีวิตไว้ก่อนวันลาโลก ไม่ให้เป็นภาระของผู้อยู่ข้างหลัง กลับทำให้ได้รับความสนใจจากผู้คนจำนวนมาก ที่อยากจะเข้าร่วมกิจกรรมนี้จนมีการแห่มาลงทะเบียนนับพันคน โดยมีการนัดหมายทำกิจกรรมที่วัดธาตุทองในวันที่ 30 พ.ย.
ต่อมาเมื่อเวลา 13.00 น. วันที่ 30 พ.ย. ที่ศาลาพีชานนท์ วัดธาตุทอง มีการจัดงานสวดศพให้กับนายสราวุธ โดยเจ้าภาพคือกลุ่ม “Peaceful Death” และภาคีเครือข่าย อาทิ สสส. เครือข่ายพุทธิกา ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล มูลนิธิโกมลคีมทอง เสมสิขาลัย ใช้ชื่องานว่า “ตาย ก่อน ตาย” มีการสมมติสถานการณ์ว่า เป็นการจัดงานศพจริงของนิ้วกลมจริงๆ แต่รูปแบบต่างจากงานศพทั่วไป เนื่องจากเป็นงานศพที่ถูกออกแบบใหม่ให้เป็นไปตามความประสงค์ของนิ้วกลมทั้งหมด อาทิ มีการเปิดเพลงที่นิ้วกลมชอบ หนึ่งในจำนวนนั้นคือเพลงพิภพมัจจุราช การใช้โลงศพที่มีลักษณะที่เรียบง่าย การที่ให้แขก ที่มาร่วมในงานนำหนังสือที่รักมามอบให้แทนพวงหรีด เพื่อนำไปบริจาคให้กับห้องสมุดโรงเรียน การให้บุคคลใกล้ชิดของนิ้วกลม มากล่าวถึงเรื่องความตายและเรื่องของนิ้วกลม การสวดศพ ใช้บทสวดที่แปลเป็นไทยแทนบทสวดภาษาบาลี ทั้งมีการนำโลงศพจริงจำนวน 24 โลงมาตั้งไว้กลางศาลาข้างที่นั่งของผู้ที่มาร่วมด้วย
ทั้งนี้ นิ้วกลมเจ้าของงานศพ ไม่ปรากฏตัวในงาน เนื่องจากต้องการสื่อความหมายว่าตายจริง แต่ปรากฏตัวมาทางคลิปวิดีโอ ที่บันทึกไว้ล่วงหน้า นำมาเปิดเพื่อสื่อสารกับคนที่มาร่วมงานได้ทราบเท่านั้น อย่างไรก็ตามไฮไลต์ของงานศพนิ้วกลม คือ การให้คนที่มาร่วมทุกคนได้นอนในโลงศพจริง เพื่อเจริญมรณานุสติ นิ้วกลมเชื่อว่าเป็นประโยชน์กับผู้ที่มาร่วมที่ได้เรียนรู้ บรรยากาศก่อนและหลังการตายจะได้ใช้ชีวิตอย่างมีสติไม่ประมาท ผู้เข้าร่วมต้องลงไปนอนในโลงเป็นเวลา 20 นาที ก่อนทำการกำหนดจิตตภาวนา ปิดท้ายด้วยการให้เขียน “สมุดเบาใจ” ที่มีลักษณะคล้ายพินัยกรรม ออกแบบล่วงหน้าไว้ว่ากรณีเจ็บป่วยใกล้ตาย ประสงค์ที่จะต้องการการรักษาแบบไหนหรือต้องการเสียชีวิตโดยไม่ยื้อไว้ ทั้งสามารถออกแบบงานศพล่วงหน้าได้ด้วย ปรากฏว่าผู้ร่วมงานต่างชอบใจ พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าจะกลับไปออกแบบงานศพตัวเองไว้ เพื่อไม่ให้เป็นภาระของญาติพี่น้องเมื่อวันนั้นมาถึง
น.ส.วรรณา จารุสมบูรณ์ ประธานกลุ่ม Peaceful Death กล่าวว่า โครงการนี้มีผู้สนใจลงทะเบียนเข้าร่วมจำนวนกว่า 1,300 คน ผู้จัดต้องคัดเลือกให้เหลือเพียง 168 คน โดยต้องแบ่งการจัดงานศพนิ้วกลมถึง 5 รอบ ในวันที่ 2 ธ.ค. จะมีพิธีซ้อมเผาศพนิ้วกลมจริงๆ ที่เมรุวัดธาตุทอง ที่จำลองงานเผาศพจริงทุกอย่างตามที่นิ้วกลมออกแบบไว้ นิ้วกลม จะออกมาเฉลยถึงความรู้สึกของการเตรียมจัดงานศพก่อนตายให้ได้ฟัง ดังนั้นช่วงนี้จะเก็บตัวเงียบไม่สื่อสารกับใครให้เสมือนว่าได้ตายจากโลกนี้ไปแล้วจริงๆ โดยนิ้วกลมสั่งเสียว่าไม่อยากให้มีพิธีรีตองมากและอยากให้ได้ประโยชน์กับผู้ที่มาร่วม
ประธานกลุ่ม Peaceful Death กล่าวด้วยว่า ที่มาของแนวคิดซ้อมตาย มาจากที่ทางกลุ่มและภาคีเครือข่าย พยายามรณรงค์ต่อเนื่องเพื่อให้คนมองเรื่องความตายว่า เป็นเรื่องที่สามารถวางแผนและออกแบบไว้ล่วงหน้าได้ โดยเฉพาะการเขียนเอกสารสั่งเสียไว้ก่อนตาย ที่กำหนดไว้ใน ม. 12 ของ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ เครือข่ายเชื่อว่าคนเราสามารถตายดีหรือตายอย่างมีความสุขได้ ด้วยการเตรียมตัวตายไว้ล่วงหน้า อย่างแรก คือ สั่งเสียไว้เป็นเอกสาร จึงดัดแปลงมาเป็นการเขียน “สมุดเบาใจ” การเตรียมใจ ยอมรับความเจ็บปวดทรมานเมื่อยามที่ป่วย การค้นหาสิ่งที่อยากทำสุดท้ายก่อนตาย ไปถึงการออกแบบงานศพไว้ล่วงหน้า ดังนั้นทั้งหมดที่จัดขึ้นในงานซ้อมตายของนิ้วกลม จึงเป็นตัวอย่างที่เป็นรูปธรรมที่ทุกคนสามารถนำไปเป็นตัวอย่างได้ อนาคตอันใกล้ทางเครือข่ายพยายามจะผลักดันให้แนวคิดนี้เผยแพร่ออกไปกว้างขวาง ด้วยการประสานกับเครือข่ายที่เป็นพระสงฆ์เสนอให้วัดต่างๆ นำไปดัดแปลงเป็นกิจกรรมไว้สอนญาติโยมที่มาวัดด้วย
