22 กันยายน ของทุกปี ได้ถูกกำหนดให้เป็นวันคาร์ฟรีเดย์ (car free day) ที่เกิดจากนักอนุรักษ์ทั่วโลกที่หวั่นเกรงเรื่องของ ทรัพยากรธรรมชาติอย่าง "น้ำมัน" ว่าจะหมดไปจากโลก จึงเกิดเป็นแนวคิดที่จะลดการใช้พลังงาน ด้วยการลดการใช้ยานพาหนะส่วนตัวจึงทำให้เกิดเป็นการต่อยอดมาเป็นแนวคิดคาร์ฟรีเดย์ car free day ในที่สุด ซึ่งทั่วโลกให้ความสนใจและจัดกิจกรรมรณรงค์กันมาอย่างต่อเนื่อง

นี่จึงเป็นที่มาของ “โครงการ car free day วันปลอดรถ ลดโลกร้อน” ของสมาคมจักรยานเพื่อสุขภาพไทย ภายใต้ความร่วมมือของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กรุงเทพมหานครและผู้สนับสนุนจากภาคเอกชน

โครงการนี้มุ่งหวังที่จะกระตุ้นเตือนทุกฝ่าย ทั้งภาครัฐและประชาชน ให้หันมาให้ความสนใจ ต่อปัญหามลพิษจากการใช้พลังงานที่เกินความจำเป็น และช่วยกันลดการใช้น้ำมัน รวมถึงรณรงค์ให้คนหันมาการออกกำลังกายเพื่อร่างกายที่แข็งแรงและสุขภาพที่ดี อีกทั้งยังเป็นการเสนอทางเลือกใหม่ๆ ในการเดินทางโดยใช้จักรยานและที่สำคัญเพื่อเป็นการแสวงหาแนวทางใหม่ๆ ในการใช้จักรยาน เช่น การทำทางจักรยานและสิ่งอำนวยความสะดวกอื่นๆ ที่จะต้องเสนอให้หน่วยงานที่รับผิดชอบไปพิจารณาดำเนินการต่อไป

ประเทศไทยเริ่มรณรงค์ “คาร์ฟรีเดย์” เมื่อปี 2543  โดยทางสมาคมฯ ได้จัดกิจกรรมณรงค์นำร่องครั้งแรกเมื่อ วันที่ 17 ก.ย.43 ด้วยการรณรงค์ปั่นจักรยานสำรวจเส้นทางจักรยานลอยฟ้าในช่วงเช้า และช่วงกลางคืนก็มีการปั่นจักรยานรอบเกาะกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งขณะนั้นได้รับความสนใจจากประชาชนทั่วไปเป็นอย่างมาก ส่วนในต่างจังหวัดก็มีการรณรงค์ในพื้นที่ของตนเองเช่นกันครั้งแรกทั้งหมด 31 จังหวัด ทางสมาคมได้จัดทำโครงการมาอย่างต่อเนื่องทุกปี และมีเครือข่ายจังหวัดเพิ่มสูงขึ้นในทุกปีอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบัน 76 จังหวัด

ล่าสุดในปี 2555 ได้มีการรวมตัวของกลุ่มผู้ใช้จักรยานในกรุงเทพฯ และปริมณฑล จัดสื่อประชาสัมพันธ์ด้วยการรวมตัวกัน 14 จุดทั่วกรุงฯ มุ่งสู่ลานพระบรมรูปทรงม้า พระราชวังดุสิต ร่วมจัดตั้งขบวนจักรยานธงไตรรงค์ กว่า 12,000 คน มุ่งหน้าสู่สวนลุมพินี เพื่อร่วมพิธีเปิดงาน  "กรุงเทพฯ เมืองสวรรค์ มหัศจรรย์วันปลอดรถ" 

ที่ผ่านมาโครงการนี้นับว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างมากในระดับหนึ่ง จากการเริ่มต้นรณรงค์จัดกิจกรรมอย่างจริงจัง พบว่ามีผู้ใช้จักรยานในประเทศที่เพิ่มมากขึ้นตามจังหวัดที่เข้าร่วมโครงการที่เพิ่มขึ้น โดยในส่วนกรุงเทพมหานครก็ได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากกรุงเทพมหานคร บริษัท ห้างร้าน หลายภาคส่วน และประชาชนทั่วไป ผู้ที่สนใจจะเข้าร่วมปั่นจักรยาน คาร์ฟรีเดย์ สามารถติดตามข้อมมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.thaicycling.com

นี่เป็นอีกหนึ่งโครงการดีๆ ที่เราทุกคนควรให้ความสำคัญเพราะนอกจากจะดีต่อสุขภาพเราแล้ว มันยังดูแลสิ่งแวดล้อมที่อาจมีผลกับลูก หลานของเราในอนาคตได้ มาร่วมกันใช้วันนี้เป็นจุดเริ่มต้นในการหันมาออกกำลังกายและดูแลสิ่วแวดล้อมไปพร้อมๆ กันนะคะ

เรื่องโดย : ณัฏฐ์ ตุ้มภู่ team content www.thaihealth.or.th