ช่วงเทศกาลปีใหม่ที่กำลังจะมาถึง หลายคนคงเตรียมวางแผนเดินทางหรือกำลังมองหากิจกรรมที่จะทำส่งท้ายปี มีหนึ่งกิจกรรมที่ได้รับความสนใจจากพุทธศาสนิกชนไม่น้อยนั่นคือ "การสวดมนต์ข้ามปี ทำความดีส่งท้ายปีเก่า ต้อนรับปีใหม่ 2557 ของวัดสระเกศ"

ที่ปิดประกาศเชิญชวน พร้อมคำโปรยที่น่าสนใจว่า "การเจริญพระพุทธมนต์ในช่วงเริ่มต้นปีใหม่ เป็นการเริ่มต้นชีวิตใหม่ให้ก้าวไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองก้าวหน้า เสมือนความเจริญรุ่งเรืองแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นการบูชาพระบรมสารีริกธาตุ โดยเฉพาะผู้มีโอกาสบูชาสักการะบนองค์พระเจดีย์ภูเขาทอง ซึ่งรัฐบาลอินเดียทูลเกล้าฯ ถวาย ร.5 เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ที่สำคัญยิ่งของชาวไทยที่นับถือพระพุทธศาสนา จะช่วยคุ้มครองปกปักรักษาชีวิตและครอบครัวให้มีความร่มเย็นเป็นสุขตลอดไป"

ที่จริงแล้วการสวดมนต์นั้น เราได้ร่วมทำดีแล้วอย่างน้อยก็ 2 อย่างด้วยกัน อย่างแรกคือ การทำจิตใจให้ดี ถ้าจะกล่าวให้ตรงกับพุทธพจน์ที่สุดก็คือ "บุคคลพึงรีบขวนขวายในความดี พึงห้ามจิตเสียจากความชั่ว เพราะว่าเมื่อบุคคลทำความดีช้าอยู่ ใจจะยินดีในความชั่วเสียแทน" ใจเรานั้นต้องผูกไว้กับความดีตลอดเวลา ที่สำคัญการทำใจให้ดีนั้นเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) ได้กล่าวเตือนสตินักครองเรือนไว้ว่า "ท่านทั้งหลายสามารถปฏิบัติในทางที่ถูกต้องดีงามเพื่อให้ชีวิตไปสู่ความเจริญรุ่งเรือง ตามลักษณะของผู้ครองเรือน และที่สำคัญที่สุดก็คือเพื่อให้มีความสงบร่มเย็น เพราะจิตใจที่ร่มเย็นเป็นพื้นฐานของความสุขกายทั้งปวง ความสุขใจจึงเป็นเรื่องสำคัญมาก...อย่าเก็บเอาขยะไปไว้ในใจมากๆ มันจะทำให้จิตไม่สบาย นอนไม่ค่อยหลับ ฟุ้งซ่านอยู่ต่างๆ แล้วก็จะหยิบสิ่งที่เป็นขยะเข้ามาไว้ในใจเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ผลที่สุด เมื่อสิ้นชีวิตลงก็ไม่มีอะไร ก็มีแต่ขยะ" ฉะนั้น เรามาทำใจให้ดีเสียตั้งแต่ต้นจะได้ปลอดโปร่ง จิตใจโล่งจากขยะ

อย่างที่สอง คือ สวดมนต์ การสวดมนต์ถือว่าเป็นเหตุ แห่งการหลุดพ้น (วิมุตตายตนะ) พระพุทธองค์ได้ทรงสอนสาวกไว้ว่า "ผู้ทำการสวดมนต์หลักธรรมเท่าที่ได้ฟัง ได้ศึกษาเล่าเรียนมาอย่างละเอียด เขาเข้าใจผลและเหตุในธรรมนั้น เมื่อเขาเข้าใจ ย่อมเกิดปราโมทย์ เมื่อเกิดปราโมทย์แล้ว ย่อมเกิดปีติ เมื่อใจ เกิดปีติกายย่อมสงบ ผู้มีกายสงบแล้ว ย่อมได้เสวยสุข เมื่อมีสุข จิตย่อมตั้งมั่นเป็นสมาธิ"

ดูเหมือนการสวดมนต์จะเพิ่มพูนกำลังปัญญาเพื่อเปลี่ยน เป็นกำลังใจไว้แก้ไขอุปสรรคปัญหาที่กำลังรุมเร้าให้ทุเลาเบาบาง ยิ่งผู้เขียนหยิบหนังสือเรื่องธรรมะปรารภยามเช้า-ค่ำของเจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) ก็พบคำแนะนำเกี่ยวกับบทสวดมนต์ไว้หลายบทด้วยกัน

มีบทหนึ่งที่เจ้าประคุณสมเด็จฯ ได้กล่าวถึงบทมงคลสูตรว่า "ไม่คบคนพาล ทุกคนที่อยู่ที่นี้มีแต่คนดี...ทุกคนเป็นที่มีน้ำใจเป็นบัณฑิตทั้งนั้น...เราอยู่ร่วมกันที่นี่ ได้บูชาพระรัตนตรัย ถ้าเราทำทุกวัน ก็นำเอามงคลเข้าสู่ชีวิตทุกวันๆ ดีกว่าคนอื่นที่เขาไม่มีโอกาสอย่างเรา เรามีมงคลที่สุดสุดประจำชีวิตของเรานะ"

ฉะนั้น การสวดมนต์ก็คือการเติมให้ชีวิตเต็มด้วยความดีจะได้ไม่มีช่องว่างให้ความไม่ดีเข้ามา...มาลองสวดมนต์ข้ามปีกัน

ที่มา : หนังสือพิมพ์ข่าวสด โดย พระมหาขวัญชัย กิตฺติเมธี สำนักงานส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมฯ วัดสระเกศ