โครงการกรมการแพทย์สู่ประชาชน
สานต่อ “บ๊าย บายขวดนม ช้าไปโรคภัยตามมา”
จำได้ว่าสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี ได้เปิดตัวโครงการ บ๊ายบายขวดนม ช้าไปโรคภัยตามมา โดย พระองค์ทีฯ ได้โดยเสด็จ พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ ทรงนำเด็กไทย หย่อนขวดนมทิ้ง เมื่อวันที่ 5 กันยายน พ.ศ. 2550
ปัญหาการติดขวดนม ลูกโตแล้วก็ยังใช้ขวดนม ยังดูดนมมื้อดึก ยังนอนหลับคาขวด เป็นปัญหาที่เราเห็นกันจนชินตา คล้ายขวดนมเป็นสัญลักษณ์ของเด็กไทย ก็เลยมีปัญหาสุขภาพ ฟันผุ ไม่ยอมกินข้าวตามามา
สถาบันสุขภาพเด็กฯ มีการดำเนินงานในเรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง เริ่มด้วยทำการศึกษาภายใต้โครงการสภาวะการดูดนมกลางคืนของเด็กไทยอายุมากกว่า 6 เดือน และการให้ความรู้แก่พ่อแม่ล่วงหน้าจะช่วยป้องกันได้หรือไม่ โครงการนี้ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ซึ่งที่ผ่านมามีการศึกษาเพิ่มเติมทั้งโดยแพทย์ประจำบ้าน และทันตแพทย์
นอกจากนี้ทางสถาบันฯ ยังได้จัดทำโครงการ พัฒนาสื่อชุดบ๊ายบายขวดนม ช้าไปโรคภัยตามมา ร่วมกับ หน่วยงาน องค์กรที่ทำงานเกี่ยวกับเด็ก อาทิ ชมรมทันตกรรมเด็ก เด็กไทยไม่กินหวาน สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย มูลนิธิครอบครัว ผู้ทำงานในชุมชน นักวิชาการด้านนิเทศศาสตร์ ฯลฯ เพื่อสื่อสารเรื่องนี้สู่สังคม ภายใต้โครงการกรมการแพทย์สู่ประชาชน(พ.ศ. 2550) และส่งชุดสื่อให้กับหน่วยงานองค์กร ต่างๆ 1000 ชุด โดยไม่คิดมูลค่า
ในปี พ.ศ. 2551 มีการจัดทำชุดสื่อเพิ่มเติม อีก 2000 ชุด เพื่อขยายผลสู่โรงเรียน daycare และผู้สนใจทั่วไป ในการนี้ทางสถาบันฯ ได้ประสานกับหน่วยงาน องค์กรที่เกี่ยวกับเด็ก เพื่อขอการสนับสนุน เสนอให้ติดฉลาก ไม่ควรใช้ขวดนมในเด็กอายุ เกิน 1 ½ ปี ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากทุกภาคส่วนเป็นอย่างดี
สถาบันฯ ได้ส่งเรื่องถึงคณะกรรมการมาตรฐานหัวนมยาง ขวดนมและอุปกรณ์ ของกรมอุตสาหกรรม เพื่อขอให้ติดฉลากบนขวดนม ว่าไม่ควรใช้ในเด็กอายุ เกิน 1 ½ ปี ไปแล้ว ในเบื้องต้น คณะกรรมการให้ความเห็นด้วย และขณะนี้คลินิกสุขภาพเด็กดี และคลินิกทันตกรรม กำลังช่วยเก็บ “เทคนิกเลิกขวดนม” จาก คุณพ่อ คุณแม่ เพื่อจะได้รวมเทคนิกต่างๆ ทั้งที่ทำสำเร็จและไม่สำเร็จ มาจัดทำเป็น “ success and not success story book “ ต่อไป
อย่าลืมว่า “เด็กๆ ควรเลิกใช้ขวดนม เมื่ออายุ 1 ปี ถ้ายังทำไม่ได้ ก็ไม่ควรเกิน อายุ 1 ½ ปี ไม่ใช่ให้เลิกกินนม แต่เปลี่ยนเป็นกินนมใส่แก้วใส่กล่องแทน”
แนะนำสื่อ บ๊าย บายขวดนมฯ
ชุดสื่อวีซีดี แอนิเมชั่น เป็นการ์ตูนแอนิเมชั่น มี 2 เรื่อง คือ บ๊าย บาย ขวดนมช้าไป โรคภัยตามมา และเทคนิคช่วยลูกเลิกติดขวดนม ในแผ่นนี้จะมี ชุดสื่อแบบสั้นที่สามารถนำออกรายการโทรทัศน์ได้
ชุดวีซีดีเพลง เป็นเพลงของโครงการ ที่หลายๆ คนอาจเคยฟัง เป็นเพลงง่ายๆ ฟังสบาย สนุกและ ไพเราะ สามารถนำมาให้เด็กเล็ก เด็กในเดย์แคร์ เต้นรำประกอบเพลงได้ ซึ่งสถาบันสุขภาพเด็ก ได้นำมาใช้แล้ว ใน daycare พบว่าเด็กๆ ชอบ เหมาะกับการเปิดให้เด็กฟังบ่อยๆ ในแผ่นนี้จะมีสื่อวิทยุ 5 เรื่องด้วย เรื่องละประมาณ 1 นาที จึงเป็นสื่อที่มีคำพูดสั้นๆ สะดวกในการนำไปถ่ายทอด เสียงตามสาย หรือสำหรับวิทยุชุมชน และวิทยุทั่วไปได้
vcd ภาพข่าวพิธีเปิดโครงการ ซึ่งจะมีภาพเมื่อครั้งพระองค์ที ทรงหย่อนทิ้งขวดนมลงถัง จากสถานีโทรทัศน์ช่อง 3-5-7-9 และรายการจมูกมด มาบรรจุในทั้ง 2 แผ่น vcd
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมที่ “โครงการบ๊าย บายขวดนม” www.childrenhospital.go.th หรือติดต่อที่ 02-354-8404 ต่อ 19
ข้อมูลจาก : พญ.ศิราภรณ์ สวัสดิวร
ภาพประกอบ : สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี
update 05-03-51
