ที่มา : กรุงเทพธุรกิจ

ภาพโดย สสส. 

หากใครยังจำได้ถึงโครงการดีๆ  อีกหนึ่งโครงการ ที่เกิดขึ้นด้วยเจตนารมย์ ที่ต้องการช่วยให้คนไทยมีสุขภาพดี ปลอดภัยจากพิษภัยของบุหรี่ ในชื่อโครงการ "3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน" ซึ่งเป็นโครงการที่ริเริ่มโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข ได้ตั้งเป้าหมายชักชวนคนสูบบุหรี่ หันมาเลิกสูบบุหรี่ เพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น อย่างใกล้ชิด และมีเครือข่ายหมออนามัย อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เป็นแกนหลักสำคัญในการทำงานลงพื้นที่ค้นหา เข้าถึงประชาชนในพื้นที่ทั่วประเทศ

ปัจจุบัน โครงการ "3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน" กำลังเดินหน้ามาสู่ปีที่ 3 ข่าวดีคือ ปัจจุบันมีผู้ที่สามารถเลิกบุหรี่ได้แล้ว 2.9 ล้านคน ล่าสุด สสส. ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข และภาคีเครือข่าย จัดพิธีมอบโล่รางวัลเชิดชูเกียรติ ผู้มีผลงานดีเด่น เมื่อเร็ว ๆ นี้

นพ.วิวัฒน์ โรจนพิทยากร คณะกรรมการบริหารแผนคณะที่ 1 สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวตอนหนึ่งในปาฐกถาพิเศษ "3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน" ว่า แม้โครงการฯ จะครบกำหนดแต่จะต้องดำเนินการต่อไป เพราะถึงแม้ว่าจำนวนคนสูบบุหรี่จะลดลง แต่วัฒนธรรมของการสูบบุหรี่ยังฝังอยู่ในการดำรงชีวิตของมนุษย์

"การทำงานในโครงการ 3 ล้าน 3 ปี เลิกบุหรี่ทั่วไทย เทิดไท้องค์ราชัน ที่ สสส. เข้ามามีส่วนในการสนับสนุน ได้พิสูจน์แล้วว่า เราสามารถทำสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ ให้เป็นไปได้ มันเกิดขึ้นจากความพยายามเพื่อพิสูจน์ความสามารถของทีมงาน แต่ เป้าหมายที่แท้จริงคือการลดผู้สูบบุหรี่ให้ได้ 30% ภายใน 10 ปี ตามที่ WHO ได้ตั้งเป้าหมายเอาไว้ การรับรางวัลในวันนี้เพื่อแสดงถึงความสำเร็จ แต่ทุกฝ่ายจะต้องทำงานรณรงค์กันต่อไป" นพ.วิวัฒน์ กล่าว

ด้าน นพ.พิศิษฐ์ ศรีประเสริฐ  รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้เล่าถึง บทบาทการทำงานปกป้องสุขภาพประชาชนจากบุหรี่ว่า การทำงานเพื่อรณรงเลิกบุหรี่ได้ทำในวงกว้างมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ไม่ว่าจะเป็นการรณรงค์ผ่านซองบุหรี่และสื่อต่างๆ รวมถึงการเจาะลึกเป้าหมายชัดเจนแบบ 1 ต่อ 1 โดยมีเพื่อน โค้ช บุคคลต้นแบบ และ อสม. ที่คอยช่วยสนับสนุนการทำงาน สร้างความใกล้ชิด ให้กำลังใจและแก้ปัญหา ทำให้การดำเนินงานบรรลุผลได้ด้วยดี

"แม้จะครบกำหนดสามปีแต่เราจะยังรณรงค์กันอย่างต่อเนื่อง เพราะบุหรี่เป็น ปฐมบทไปสู่สิ่งเสพติดอื่น ไม่ว่าจะป่วยวันนี้ หรือวันหน้า เราจะดูแลอย่างต่อเนื่องเพราะถือเป็นปัจจัยเสี่ยงในการไปสู่โรค อื่นๆ" นพ.พิศิษฐ์ กล่าว

ขณะที่บุคคลต้นแบบ ธีระวัฒน์  แดงกะเปา หมออนามัยดีเด่นระดับชาติ ได้บอกเล่าวิธีการทำงานว่า ได้กำหนดพื้นที่ และสร้างพื้นที่ปลอดบุหรี่ให้ชุมชนมี ส่วนร่วม เมื่อมีพื้นที่ปลอดบุหรี่มากขึ้น ผู้สูบบุหรี่ก็มีพื้นที่น้อยลงและตระหนักได้ว่าไม่ควรสูบ จากนั้นจึงเข้าไปขอความร่วมมือให้สูบบุหรี่ในที่ลับตาคน เพื่อไม่ให้เป็นแบบอย่างที่จะส่งผลกระทบต่อครอบครัวและลูกหลานทั้งนี้หัวใจสำคัญของการทำงานคือ ทีมงานที่มีความมุ่งมั่น ทุ่มเท ตั้งใจ และรู้จริงในเรื่องของภัยจากการสูบบุหรี่ ซึ่งเมื่อการทำงานประสบความสำเร็จ "คำขอบคุณ" จากครอบครัวผู้สูบบุหรี่จึงเปรียบเสมือนของรางวัลชิ้นใหญ่ที่จะช่วยสร้างกำลังใจให้ทีมงานมีพลังต่อไป

คนเก่งอีกราย สุภาพร มะเสนัย อสม.ดีเด่นระดับชาติ ได้เล่าถึงการทำงานใน หมู่บ้านเหล่าพัฒนา ต.เหล่าพัฒนา อ.นาหว้า จ.นครพนม ระบุว่า "ครอบครัว ลูกหลาน และเด็กเล็กในบ้านเป็นพลังสำคัญที่จะช่วยให้เกิดการเลิกสูบบุหรี่ได้เป็นอย่างดี" ตนใช้นวัตกรรม "ไม้บรรทัดคัดกรอง" เป็นอาวุธในการทำงานรณรงค์ เพื่อคัดกรองด้วยคำถามและแบ่งกลุ่มผู้สูบบุหรี่ออกเป็น 3 ระดับเพื่อให้คำแนะนำให้ตรงจุด นอกจากนี้ยังใช้คนต้นแบบที่เลิกบุหรี่ได้มาช่วยให้ความรู้ รวมถึงการเชิญชวนคนในชุมชนมาเป็นกลุ่มจิตอาสา กระจายความรู้ถึงพิษภัยของบุหรี่ สร้างกิจกรรมในเด็กนักเรียนให้กลับไปชวนคนที่บ้านเลิกบุหรี่ ทำให้จาก ผู้สูบบุหรี่ 54 ราย เลิกได้ 16 คน และจะขยายกลุ่มการทำงานต่อไปเรื่อยๆ เพื่อให้คนเลิกสูบบุหรี่ได้มากที่สุด

แม้จะเหลือระยะเวลาอีกเพียงครึ่งปี แต่จากการทำงานที่ผ่านมาหลายฝ่ายเชื่อว่า การชวนให้คนไทยเลิกบุหรี่ 1 แสนคนตามเป้าหมายที่เหลือ คงไม่ใช่เรื่องไกลเกินเอื้อม ซึ่งสามารถพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าการทำงานเพื่อสุขภาพของคนไทยเป็นเรื่องที่ทำได้หากทุกภาคส่วนร่วมแรงกันอย่างมุ่งมั่นตั้งใจ