‘เกมส์รัก’ สกัดท้องไม่พร้อม

ที่มา : หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ 

แฟ้มภาพ

เกมส์รัก…เครื่องมือ LOVE and SEX ชุมชนว่าด้วยการพูดคุยเรื่องเพศ แก้ปัญหาท้องไม่พร้อมในชุมชนเทศบาลตำบลบ้านนา

ถึงจะประกาศป่าวๆ ว่าประเทศไทย เข้าสู่สังคม 4.0 ที่เต็มไปด้วย เหตุผล เทคโนโลยีและนวัตกรรม แต่เชื่อไหมว่าในเรื่องเพศศึกษา ต้องบอกว่าเราพึ่งก้าวเข้าสู่ยุค 2.0 เพราะทุกครั้งที่บอกเล่าเรื่องราวเหล่านี้ ทั้งผู้เล่าและผู้ฟังก็ได้แต่เขินอาย

ในขณะเดียวกันอัตราการหย่าร้างในครอบครัวกลับเพิ่มมากขึ้น เช่นเดียวกับ ตัวเลขวัยรุ่นท้องไม่พร้อมซึ่งก็เพิ่มขึ้นอย่างน่าตกใจเช่นกัน โดยกระทรวงสาธารณสุขรายงานสถิติปี 2560 จากการรับปรึกษาทางสายด่วน 1663 จำนวน  กว่า 4 หมื่นราย พบว่ามีการปรึกษาเรื่องท้องไม่พร้อม ประมาณ 18,507 ราย  เพิ่มขึ้นจากปี 2559 สถิติอยู่ที่ 13,465 ราย

สาเหตุของผู้ตั้งท้องที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปี มาจากไม่คุมกำเนิด ซึ่งไม่ใช่เพราะความไม่รู้ แต่มาจากความไม่กล้าพูดคุยและความเข้าใจผิดเกี่ยวกับปัญหาเพศศึกษา ข้อมูลดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่า ปัญหาเรื่องเพศศึกษายังคงมีกำแพงที่หนาแน่นในสังคมไทย แม้ว่าจะมีความพยายามแก้ปัญหาและสร้างความเข้าใจ ในเรื่องนี้มาอย่างต่อเนื่อง

ท่ามกลางความไม่กล้าพูดเรื่องเพศ มีคนทำงานกลุ่มเล็กๆ จากชุมชน ทั่วประเทศภายใต้โครงการร้อยชุมชนสร้างสุขภาวะทางเพศ เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหาท้องในวัยรุ่น มาร่วมกัน แลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องเพศศึกษา  ผ่านเกมส์ LOVE and SEX

เสียงหัวเราะดังขึ้นทุกครั้งเมื่อตัวแทนชุมชนเปิดเกมส์บันไดงูตกไปยังคำถามที่เกี่ยวข้องกับสรีระทั้งหญิงและชาย แต่หลังความสนุกสนานมักจะตามมา ด้วยข้อถกเถียงและคำอธิบาย เช่น  "ขนาดของน้องชายสำคัญขนาดไหน" หรือ คำถามที่ว่า "ดูหนังโป๊ผิดหรือไม่"

ทรงวุฒิ อัศวพฤกษชาติ ตัวแทนเทศบาลตำบลบ้านนา จังหวัดนครนายก ผู้ที่สร้างนวัตกรรมเกมส์ Love and Sex บอกว่า เกมส์เป็นเพียงเครื่องมือช่วยในการพูดคุยและเรียนรู้เรื่องเพศศึกษา เพราะเวลาเล่นเกมส์ทุกคนจะสนุกสนานและกล้าที่จะแลกเปลี่ยนและเล่าสู่กันฟังมากกว่าการชวนคุยแบบปกติที่ชุมชนของพวกเขาจำเป็นต้องคุยเรื่องให้เพศให้มากกว่าเดิม เพราะชุมชนเทศบาลบ้านนาเป็นชุมชนที่ติดอันดับหนึ่ง ของวัยรุ่นที่ท้องไม่พร้อมของจังหวัด และเป็นอันดับ 3 ของประเทศ โดยวัยรุ่น 10 คนจะมีวัยรุ่นที่ท้องไม่พร้อมจำนวน 3 คน ขณะที่ผู้ที่ท้องไม่พร้อมมีอายุน้อยที่สุดอยู่ที่ 12 ปีเท่านั้น

"ปัญหาของวัยรุ่นที่มีอัตราการท้องไม่พร้อมภายในชุมชนเพิ่มมากขึ้นโดยสาเหตุหลักคือความเข้าใจผิด หรือปัญหาทัศนคติเกี่ยวกับเพศศึกษาของวัยรุ่น ผมเห็นปัญหาจึงเขียนโครงการเสนอเทศบาลตำบลบ้านนา เพื่อให้มีการจัดตั้งคณะทำงานเรื่องนี้ขึ้นในชุมชน"

คณะทำงานเรื่องสุขภาวะทางเพศของชุมชนเทศบาลบ้านนา จึงเริ่มก่อตั้งขึ้น โดยมีตัวแทนจากภาคส่วนที่สำคัญทั้งตัวแทนจากโรงพยาบาล ตัวแทนครู  นักจิตชุมชน ชาวบ้าน การทำงานมี เป้าหมายเพื่อสร้างความเข้าใจเรื่อง เพศศึกษาที่กว้างไกลกว่าเรื่องของ เพศสัมพันธ์ เพื่อเปิดทัศนคติมุมมอง เกี่ยวกับเรื่องเพศให้หลากหลายมากขึ้น โดยท่ามกลางการปรับทัศนคติและมุมมอง ว่าด้วยการเรียนรู้เรื่องเพศ พวกใช้เกมส์เข้าร่วมด้วย

ทรงวุฒิ กล่าวว่า การคุยเรื่องเพศต้องอาศัยความกล้า เกมส์ Love and Sex จึงเป็นเครื่องมือที่เชื้อเชิญให้เกิด การสนทนากัน เกมนี้มีรูปแบบการเล่น ไม่แตกต่างจากเกมส์บันไดงู ที่มีแผ่นป้าย คำถามในทุกจุดที่ผู้เล่นเดินไปถึง โดยป้ายคำถามและคำตอบมาจากการออกแบบของวัยรุ่นที่เข้าร่วมกลุ่มในชุมชน ซึ่งเห็นว่ามีคำถามอะไรบ้างที่พวกเขาต้องการคำตอบ ตัวอย่างตั้งแต่ ขนาดของอวัยวะ การดูหนังโป๊ ปัญหาเรื่องของอสุจิ การใส่ถุงยางอนามัยที่ถูกต้อง ฯลฯ

"ผมเห็นความเปลี่ยนแปลงจาก ครั้งแรกที่ปรับมุมมองร่วมกันเพราะครูในโรงเรียนที่เข้ามาเป็นกรรมการกล้าคุยมากขึ้นและนักเรียนก็กล้าที่จะปรึกษาปัญหาเรื่องเพศกับครูมากขึ้นด้วย รวมถึง ผู้ปกครองก็มีมุมมองที่เปิดกว้างรับฟังมากขึ้นด้วยเช่นกัน ต้องยอมรับว่า ความสำเร็จในก้าวแรกของชุมชนเทศบาลบ้านนา ส่วนหนึ่งมาจากการทำงาน ร่วมกันของ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)ที่เห็นว่าการทำงานเรื่องสุขภาวะทางเพศเป็นเรื่องสำคัญจนเกิดการเตรียมชุมชนและพัฒนางานด้านนี้มาอย่างต่อเนื่องใน  หนึ่งร้อยชุมชนทั่วประเทศ"

เกมส์ ไม่ได้ช่วยให้การพูดคุยเรื่องเพศศึกษาดีขึ้นในกลุ่มวัยรุ่นเทศบาลบ้านนาเท่านั้นหากผู้ปกครองหลายครอบครัวยังนำเกมส์นี้ไปสร้างความสัมพันธ์ที่ดี และนำไปสู่การพูดคุยในเรื่องเหล่านี้กับลูกๆ ด้วยเช่นกัน

นี่จึงเป็นนวัตกรรมแบบง่ายๆ ที่สามารถเข้าไปสำรวจปัญหาและทำงานกับกลุ่มวัยรุ่นอายุประมาณ 12-15 ปี จนปัจจุบันมีสมาชิกกว่า 130คนการทำงานร่วมกันระหว่างกลุ่มวัยรุ่นเทศบาลบ้านนากับคณะทำงาน โดยขั้นตอนแรกคือการปรับทัศนคติ มุมมองในเรื่องเพศให้ตรงกันก่อน เพื่อให้เข้าใจเรื่องความรัก การมีเพศสัมพันธ์ที่ถูกต้อง การใช้อุปกรณ์ คุมกำเนิด รวมไปถึงเรื่องอื่นๆ อย่าง  เพศที่สาม ปัญหาสรีระ การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย ที่วัยรุ่นจำเป็นต้องรู้

พอเริ่มจุดติดเรื่องสุขภาวะทางเพศ พวกเขาก็อยากทำต่อไปเรื่อยๆ เพื่อ เป้าหมายร่วมกันคือการแก้ปัญหาท้องไม่พร้อมในชุมชน ลดจำนวนคุณแม่ วัยรุ่นไม่ให้เพิ่มมากขึ้น