หาแหล่งผักผลไม้อย่างปลอดภัย จากที่ไหนดี?
ที่มา : เพจโครงการกินผักผลไม้ดี 400 กรัม สสส.
แฟ้มภาพ
เมื่อรู้ว่าต้องกินผักผลไม้ทุกมื้อ และกินผักผลไม้อย่างน้อยวันละ 400 กรัม ขั้นตอนต่อมาคงเหมือนอีกหลายๆ คน คือ ต้องการกินผักผลไม้ที่ปลอดสารเคมี ไร้สารพิษ เพื่อความปลอดภัยห่างไกลโรค จึงสมัครเป็นสมาชิกผักจากกลุ่มเกษตรกรกลุ่มหนึ่ง โดยจ่ายค่าสมาชิกล่วงหน้า เป็นต้นทุนในการผลิต แล้วก็จะได้รับผักผลไม้สดๆ จากมือเกษตรกรถึงบ้านทุกสัปดาห์
การตลาดแบบนี้ เป็นหนึ่งในรูปแบบการตลาดเกษตรอินทรีย์ในประเทศไทย เรียกว่า ระบบ CSA หรือ Community Support Agriculture เป็นระบบที่ ผู้บริโภคจะตกลงกับเกษตรกร ในการซื้อผลผลิตเกษตรอินทรีย์ที่ผลิตได้ตามฤดูกาล โดยผู้บริโภคจะชำระเงินล่วงหน้าให้กับเกษตรกร ตลอดทั้งปี หรืออาจจะทุก 3-6 เดือน เพื่อเป็นหลักประกันทางเศรษฐกิจว่า เกษตรกรที่ปลูกพืชผักอินทรีย์จะมีรายได้ โดยทั้งสองฝ่ายต่างเต็มใจและตกลงกันที่จะยอมรับความเสี่ยงของผลผลิตที่ไม่แน่นอนในการทำเกษตรอินทรีย์
เกษตรกรสามารถสื่อสารกับผู้บริโภคโดยตรงได้ เช่น การส่งจดหมายข่าวบอกเล่าความคืบหน้าในการผลิต หรือแบ่งปันปัญหาที่ประสบอยู่เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับทราบ ส่วนผู้บริโภคก็สามารถไป เยี่ยมเยือนฟาร์มเกษตรกร เพื่อดูการผลิต หรือจะช่วยเกษตรกรทำงานในฟาร์มก็ได้ ผู้เขียนเองก็เคยได้ไปเยี่ยมฟาร์มเกษตรกรมาแล้วเช่นกัน
นอกจากการตลาดแบบ CSA แล้ว ยังมีวิธีการเข้าถึงผักผลไม้อินทรีย์ ได้อีกหลายวิธี ไม่ว่าจะเป็น
–ตลาดนัดเกษตรอินทรีย์ โดยส่วนมากมักจัดในสถานที่ที่มีผู้บริโภคอยู่หนาแน่น เช่น โรงพยาบาล ในเขตสถานที่ราชการ หรืออาจเป็นที่ว่าง ที่ผู้บริโภคสะดวกในการมาหาซื้อผลผลิต ตลาดนัดนี้มักจะเปิดเฉพาะวันที่แน่นอน ไม่เปิดทุกวัน เช่น ทุกวันศุกร์ หรือวันเสาร์ โดยมากจะเปิดขายเพียงครึ่งวัน หรืออาจนานทั้งวันเลยก็ได้ โดยผู้ผลิตต้องมีมาจากหลากหลายกลุ่ม เพื่อจะได้มีผลผลิตที่หลากหลายมาจำหน่าย
–ตลาดเฉพาะ เป็นการตลาดที่ดำเนินการโดยผู้ประกอบการที่มีนโยบายในด้านเกษตรอินทรีย์ อาหารสุขภาพและผลิตภัณฑ์เพื่อสิ่งแวดล้อมที่ชัดเจน เช่น ร้านขายผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม หรือซูเปอร์มาร์เก็ตเกษตรอินทรีย์ การตลาดในลักษณะนี้สามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้มากกว่าการตลาดระบบสมาชิก และมีผลผลิตที่หลากหลายจากเกษตรกรที่มีความเชี่ยวชาญในการผลิตเฉพาะทาง รวมทั้งอาจมีการแปรรู ผลิตภัณฑ์แบบง่ายๆ ด้วย
–ตลาดทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโมเดิร์นเทรด ที่เป็นซูเปอร์มาร์เก็ตและห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ การเข้ามาของตลาดประเภทนี้จะทำให้เกิดการแข่งขันในตลาดมากขึ้น โดยเฉพาะการหาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ทั้งจากภายในประเทศหรือต่างประเทศ รวมไปถึงการแข่งขันทางราคาด้วย
จะซื้อหาผักผลไม้อินทรีย์ด้วยวิธีไหนนั้น ขึ้นอยู่กับความต้องการ ความสะดวกของแต่ละคน ที่สำคัญขอให้กินผักผลไม้ที่ปลอดภัยอย่างมีความสุข..ก็พอ