สร้างสุขครอบครัว ด้วยการเลิกบุหรี่

ที่มา : มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) โดย ศ.นพ.รณชัย คงสกนธ์ จิตแพทย์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ

อย่างที่ทราบกันดีแล้ว บุหรี่ เป็นสาเหตุสำคัญอันดับสองของการเสียชีวิตทั่วโลก นักสูบมักจะอ้างว่าเป็นสิทธิส่วนบุคคล

หลายๆ คนโดยเฉพาะนักสูบ ทั้งหลายมักจะกล่าวว่า ลงทุนมาเยอะแล้ว เสียดาย…จะว่าไปแม้จะเป็นสิทธิส่วนตัวของนักสูบ บรรดานักสูบทั้งหลายก็ควรกังวลต่อสิทธิ์ของผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ด้วย อย่าวางเฉย..เพราะคนที่ไม่สูบบุหรี่อีกหลายแสนคนต้องทนทุกข์กับโรคที่ได้รับจากควันบุหรี่และเสียชีวิตในแต่ละปีด้วยโรคที่เกิดจากการได้รับควันบุหรี่มือสอง เหล่าบรรดานักสูบทั้งหลายมักมองข้ามความรู้สึกและจิตใจของคนใกล้ตัวคือคนในครอบครัวที่ต้องสูดดมกลิ่นและหายใจเป็นควันบุหรี่เข้าออกทุกวันจนกลายเป็นนักสูบมือสองโดยไม่รู้ตัว

ถ้านักสูบทั้งหลายรักครอบครัว ควรที่จะร่วมมือร่วมใจ หันหน้าเข้ามาคุยกันและบอกถึงผลกระทบที่เกิดขึ้น คนสูบอาจไม่รู้สึกอะไรเพราะเคยชินกับกลิ่น คนในครอบครัวก็ต้องบอกกล่าวและชี้แจงให้เข้าใจ และพยายามหาวิธีให้เขาเลิกสูบบุหรี่ โดยเป็นกำลังใจให้อย่างใกล้ชิด

ระยะแรกของการเลิกบุหรี่ คนที่หยุดสูบจะมีอาการวิตกกังวล หงุดหงิด อารมณ์ร้อน โกรธง่าย ไม่มีสมาธิ อยากอาหารเพิ่มมากขึ้น และมีความอยากสูบบุหรี่อยู่ตลอดเวลา แต่อาการเหล่านี้จะหายไปในระยะเวลาอันสั้น และจะยังคงมีอาการต่อไปอีกระยะหนึ่งเท่านั้น

คนใกล้ชิดจึงต้องเรียนรู้ด้วยว่า ตอนเลิกบุหรี่ใหม่ ๆ สมรรถภาพการทำงานง่าย ๆ หลายอย่างที่ใช้สมาธิจะลดลงเป็นระยะเวลาสั้น ๆ แต่จะไม่กระทบต่อความจำและความสามารถในการเรียนรู้และการทำงานที่ใช้ความสามารถสูงภายหลังการหยุดสูบบุหรี่ แต่หากเขาเลิกสูบบุหรี่ได้สำเร็จ เขาจะกลายเป็นคนที่มีความเชื่อมั่นตัวเองขึ้นมาทันที

ช่วงนี้เองคนใกล้ชิดต้องพยายามหาโอกาสอธิบายให้เขาว่า ควันบุหรี่ส่งผลร้ายต่อคนใกล้ชิดในครอบครัวไม่แพ้กับคนที่สูบบุหรี่ ถ้ามีเด็กในบ้าน เด็กก็จะป่วยเป็นโรคหลอดลมอักเสบ ปอดบวม หอบหืด หูอักเสบ ถ้าผู้หญิงในบ้านตั้งครรภ์จะทำให้น้ำหนักตัวในขณะตั้งครรภ์เพิ่มน้อยกว่าปกติ มีโอกาสแท้ง คลอดก่อนกำหนด ตกเลือดในระหว่างคลอด และหลังคลอดมากเป็น 2 เท่าของหญิงตั้งครรภ์ที่ไม่สูบบุหรี่

นอกจากนั้นยังทำให้เกิดภาวะรกเกาะต่ำ และรกลอกตัวก่อนกำหนดมากขึ้น ลูกที่คลอดจากแม่ที่สูบบุหรี่อาจมีน้ำหนักและความยาวตัวน้อยกว่าปกติ พัฒนาการทางด้านสมองช้ากว่าเด็กปกติ และอาจมีความผิดปกติทางด้านระบบประสาทและระบบความจำ ภรรยาของคนที่สูบบุหรี่มีโอกาสเป็นมะเร็งปอดมากกว่าภรรยาของคนที่ไม่สูบบุหรี่เป็นสองเท่า และมีความเสี่ยงเป็นโรคหัวใจ 3 เท่า และเสียชีวิตเร็วกว่าปกติถึง 4 ปี

ซ้ำร้ายคนในครอบครัวที่อยู่ในบรรยากาศของคนที่สูบบุหรี่อยู่เป็นประจำนั้น ควันบุหรี่จะทำให้เกิดอาการเคืองตา ปวดศีรษะ คัดจมูก น้ำมูกไหล โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นโรคหอบหืด โรคหัวใจ โรคหลอดลมอักเสบอยู่แล้วก็จะมีอาการกำเริบมากขึ้น ดังที่เรารู้จักกันในชื่อ "สูบบุหรี่มือสอง"

รู้อย่างนี้แล้ว อย่าให้ “บุหรี่” ทำร้ายคุณและคนในครอบครัวที่คุณรักอีกต่อไป..หยุดบุหรี่วันนี้เพื่อตัวคุณและคนที่คุณรัก…ก่อนที่ทุกอย่างจะสายเกินไป