สร้างสรรค์หลังเลิกเรียนที่บ้านคุณปู่ฯ

ลดปัญหาการติดสื่อ ติดเกมส์

 

          สถานการณ์เด็กและเยาวชนของสังคมไทยในรอบปีที่ผ่านมา สะท้อนให้เห็นปัญหาที่ทำให้เยาวชนต้องอยู่ท่ามกลางปัจจัยเสี่ยงมากมายรอบตัว ล้วนเกิดขึ้นมาจากสถาบันครอบครัวที่อ่อนแอ สื่อลามก พื้นที่ที่ไม่สร้างสรรค์ และระบบการศึกษาที่ไม่ตอบสนองต่อความต้องการของเด็ก สถาบันรามจิตติ และ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ในการสนับสนุนของ สสส. จับมือกันจัด “โครงการติดตามสภาวการณ์เด็กและเยาวชนรายจังหวัด ชิลด์ วอทช์ (child watch) ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ” เพื่อเฝ้าระวัง ศึกษาข้อมูล และปัญหาของเยาวชนในด้านการศึกษา สุขภาพ และปัญหาด้านสังคม พร้อมทั้งแสวงหาแนวทางการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ เพื่อสร้างสังคมที่ดีสำหรับเด็กและเยาวชน

 

          โดยเฉพาะปัญหาของเยาวชนไทยในภาคอีสาน ที่ส่งผลกระทบและมาแรงที่สุดในปีนี้ก็คือ “สื่อสมัยใหม่” ทั้งอินเทอร์เน็ต หรือสื่อรูปแบบใหม่ๆ บนโทรศัพท์มือถือ ซึ่งทำให้เยาวชนหมดเวลาและเงินไปกับสื่อเหล่านี้ นับเป็นปัญหาใหม่ที่เกิดขึ้นโดยมีแนวโน้มของการใช้ที่สูงมากขึ้นโดยสัมพันธ์กับเวลาที่ใช้ โครงการบ้านหลังเรียน “แหล่งเรียนรู้ชุมชนบ้านหลังเรียนปู่ทวดครูสิงห์” บ้านกุดแคน ต.หนองโน อ.เมือง จ.มหาสารคาม จึงเป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นมาภายใต้การดำเนินงานของชิลด์ วอทช์ ภาคอีสาน เพื่อสานต่ออุดมการณ์ของ “ปู่ทวดครูสิงห์ ฤทธิเดช” อดีตครูประชาบาลที่อยากสร้างโรงเรียนให้ชุมชน และ แก้ปัญหาเยาวชนใช้เวลาว่างหลังเลิกเรียนไปทำกิจกรรมเสี่ยง ด้วยการเปิดพื้นที่สร้างสรรค์เพื่อกันเด็กและเยาวชนไม่ให้หลงทางเข้าไปใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่เสี่ยงในสังคม ให้หันมาใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ภายใต้แนวคิดเด็กนำผู้ใหญ่หนุน

 

          “อ.ป้าต๋อย” ดร.ประสพสุข ฤทธิเดช ผอ.และผู้ประสานงานแหล่งเรียนรู้ชุมชนฯ เล่าว่า แต่ละวันจะมีเด็กๆ ในชุมชนมาทำกิจกรรมตามความสนใจและถนัดในบ้านหลังนี้ ทั้งกิจกรรมเสริมทักษะการเรียนรู้ทางด้านคณิตศาสตร์ ภาษาไทย และภาษาอังกฤษ เป็นหลักสูตรทางเลือกโดยจะมีครูจิตอาสาที่เป็นนักศึกษาปริญญาโทและปริญญาเอก มาช่วยเติมเต็มความรู้ส่วนนี้ให้ และกิจกรรมตามอัธยาศัย เช่น การเล่นดนตรีพื้นเมือง กลุ่มปลูกพืชผักสวนครัว ทำการบ้านตามมุมต่างๆ การเล่นม้าโยก เล่นไกวเปล ฯลฯ

 

          “ผลลัพธ์ที่เราพบก็คือ เด็กมีความรักสามัคคีกันมากขึ้น ที่สำคัญยังลดภาวะเสี่ยงในเรื่องของเด็กติดสื่อ ติดเกม เพราะใช้เวลาไปกับกิจกรรมสร้างสรรค์ตรงนี้ร่วมกัน จึงเหมือนกับเป็นพื้นที่ปลอดภัยของชุมชน เป็นสวนสนุกของชุมชน ที่จะได้ทั้งความรู้ความบันเทิง เสริมสติปัญญา เสริมสุขภาวะทั้งทางด้านสังคมและจิตใจ” อาจารย์ป้าต๋อยระบุ

 

          กิจกรรมสร้างสรรค์นี้ทำให้ “น้องน้ำ” ด.ญ.ฉัตรชบา รังวัดสา นักเรียนชั้น ม.1 ร.ร.สารคามวิทยาคม ซึ่งเป็นผู้นำกลุ่มเด็กและเยาวชนฯ ไม่เสียเวลาไปกับเรื่องไร้สาระ ทุกวันหลักเลิกเรียนเธอและเพื่อนๆ จะมาที่บ้านปู่ทวดครูสิงห์ เพื่อทำกิจกรรมต่างๆ ประมาณ 30 นาทีก่อนกลับบ้าน โดยไม่ต้องไปเรียนพิเศษในเมืองก็มีความรู้เพิ่มขึ้นได้ และเวลามีปัญหาก็สามารถปรึกษาคุณครูได้ตลอดเวลา

 

          ด้าน ดร.อมรวิชช์ นาครทรรพ ผู้จัดการสถาบันรามจิตติ หัวหน้าโครงการชิลด์ วอทช์ บอกว่า โครงการบ้านหลังเรียนเกิดขึ้นมาจากงานวิจัยที่พบว่าเด็กมีเวลาเสี่ยงหลังเลิกเรียนเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ โดยร้อยละ 10-15 ที่หลังเลิกเรียนแล้วกลับบ้านอยู่คนเดียว ในบางพื้นที่ที่เป็นโรงงานอุตสาหกรรมที่พ่อแม่ต้องไปทำงานในนิคมฯ ตัวเลขนี้ก็จะยิ่งสูงถึงร้อยละ 20

 

          “การที่เด็กกลับบ้านแล้วไม่มีใครอยู่ด้วย ทำให้เด็กใช้เวลาเป็นเวลาเสี่ยง บางคนก็ไปอยู่ร้านเกม หรือไปมีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การแข่งรถมอเตอร์ไซค์ เพราะฉะนั้น บ้านหลังเรียนจึงเป็นประโยชน์กับเด็กโดยตรง โดยสามารถตอบโจทย์ของปัญหาเด็กในสมัยนี้ได้เป็นอย่างดี ที่มีเวลาเสี่ยงและพื้นที่เสี่ยงมากขึ้น เราก็ทำให้เกิดเวลาที่ดี พื้นที่ดีๆ เพิ่มขึ้นแทนที่ บ้านหลังเรียนจึงเข้ามาแก้ปัญหาให้เด็กได้มีทางเลือกมากขึ้นและมีพื้นที่มาทำกิจกรรมเพื่อเรียนรู้สิ่งดีๆ หลังเลิกเรียน” หัวหน้าโครงการชิลด์ วอทช์ กล่าวสรุป

 

 

 

 

 

 

ที่มา : หนังสือพิมพ์คมชัดลึก

 

 

update: 11-12-52

อัพเดทเนื้อหาโดย: อภิชัย วรสิทธิ์ขจร