ที่มา : คู่มือปฏิบัติงานสำหรับการดูแลผู้สูงวัยในเรือนจำ/ทัณฑสถานหญิง

แฟ้มภาพ

ภาวะที่ความสามารถทางสติปัญญาลดลง คิดและจำไม่ได้  มักพบในผู้สูงอายุ  ทำให้มีอาการหลงลืม การใช้ภาษาผิดปกติ  พฤติกรรมและอารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย

อาการ

อาการเริ่มแรก จะลืมเรื่องราวที่เกิดขึ้นใหม่ๆ ไม่นาน ในขณะที่ความจำเรื่อง ในอดีตยังจะดีอยู่  ผู้ป่วยอาจถามซ้ำเรื่องที่เพิ่งบอกไป  หรือพูดซ้ำเรื่องที่เพิ่งเล่าให้ฟัง  อาการอื่นๆ เช่น วางของแล้วลืม  ทำสิ่งที่เคยทำเป็นประจำไม่ได้ สับสนเรื่องวัน  เวลา สถานที่ นึกคำพูดไม่ค่อยออก  หรือใช้คำผิดๆ อารมณ์ พฤติกรรม และบุคลิกภาพ เปลี่ยนแปลงจากเดิม การตัดสินใจแย่ลง  ไม่มีความคิดริเริ่มใหม่ๆ อาการต่างๆเหล่านี้ จะสะสมมากขึ้น จนมีผลต่อการทำงาน   และกิจวัตรประจำวัน ซึ่งการที่จะพบการเปลี่ยนแปลงได้เร็วหรือช้า ขึ้นกับระดับความสามารถเดิม การศึกษาและหน้าที่เดิมของผู้สูงอายุ  รวมถึงความช่างสังเกตและเอาใจใส่ของญาติด้วย

ข้อแนะนำ

นัจจุบันยังไม่มีวิธีป้องกันโรคนี้  อย่างไรก็ตาม การปฏิบัติตัวบางอย่าง  จะช่วยให้สมองมีความจำที่ดี ได้แก่

• หลีกเลี่ยงยาหรือสาร  ที่จะทำอันตรายสมอง  เช่น ดื่มเหล้าจัด   กินยาโดยไม่จำเป็น
• ฝึกฝนสมอง  ได้แก่ ฝีกให้สมองได้คิดบ่อยๆ เช่น อ่านหนังสือ เขียนหนังสือ คิดเลข ดูเกมส์ตอบปัญหา  ฝึกหัดการใช้อุปกรณ์ใหม่ๆ เป็นต้น
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ  สัปดาห์ละ 3-5 ครั้ง  เช่น เดินเล่น รำมวยจีน เป็นต้น
• พูดคุยพบปะผู้อื่นบ่อยๆ เช่น ไปวัดหรือร่วมกิจกรรมชมรมผู้สูงอายุ  เป็นต้น
• ตรวจสุขภาพประจำปี
• ระมักระวังอุบัติเหตุต่อสมอง  ระวังหกล้ม เป็นต้น
• มีสติในสิ่งต่างๆ ที่กำลังทำ  และฝึกสมาธิตลอดเวลา
• ไม่คิดมาก ไม่เครียด ทำกิจกรรมคลายเครียด