ภาวะตะกั่วเป็นพิษ
ที่มา : หนังสือโรคภัยเล็ก ๆ ที่แฝงร้าย: วัยทำงาน โดยSOOK PUBLISHING
แฟ้มภาพ
อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน…
ภาวะตะกั่วเป็นพิษเป็นโรคที่พบได้บ่อยในประเทศเรา เพราะตะกั่วเป็นสารที่พบปนเปื้อนทั่วไป โดยอาการของพิษตะกั่วจะเกิดขึ้นได้กับอวัยวะหลายระบบ และมีลักษณะคล้ายกับอาการของโรคอื่นๆ ดังนั้นถ้าแพทย์ไม่ได้นึกถึงก็อาจทําาให้การวินิจฉัยผิดพลาด
พิษตะกั่วเข้าถึงเราง่ายมาก
สารตะกั่วสามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ 3 ทาง คือ การกิน ทางเดินหายใจ และทางผิวหนังโดยเฉพาะการกิน เป็นช่องทางที่สารตะกั่วเข้าสู่ร่างกายเรามากที่สุดถึงร้อยละ 70-85 ผ่านการปนเปื้อนของอาหาร น้ำ เครื่องดื่ม และภาชนะเครื่องใช้ เช่น กระทะ กระทะปิ้งย่างตามร้านหมูกระทะ หม้ออะลูมิเนียม สังกะสีที่มีความบางและร้อนเร็ว เป็นต้น
อะไรบ้างรอบตัวเราที่มีสารตะกั่ว
สีทาบ้าน (โดยเฉพาะสีแดง), สีผสมอาหาร (หากใช้เกินกําหนดเสี่ยงอันตราย), สีย้อมผ้า, กระดาษหนังสือพิมพ์, แป้งทาตัวเด็กที่มีสี, หม้อก๋วยเตี๋ยวหรือตู้น้ำดื่มสแตนเลสที่มีการเชื่อมด้วยตะกั่ว, จานเซรามิกที่ใช้สีไม่ได้มาตรฐาน, สีเคลือบจานชามเมลามีนหรือภาชนะพลาสติกต่างๆ เป็นต้น
Did you know?
หม้อที่มีสภาพขรุขระจากการกัดกร่อน ถ้าเราใช้นานๆ ขัดถูแรงๆ บ่อยๆ สารตะกั่วก็จะหลุดออกมาปนเปื้อนในอาหารได้ และยิ่งอันตรายเมื่อการปรุงอาหารรสเปรี้ยว น้ำส้มสายชู และอาหารที่รสเค็มมาก เพราะมีความเป็นกรดและด่างสูง
นอกจากนี้ สถานที่ทําางานก็เป็นแหล่งสําาคัญที่ก่อเกิดพิษตะกั่ว เช่น การทํางานในโรงงานทําแบตเตอรี่ โรงงานทําาเครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นต้น โดยสารพิษสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ ดังนี้
1. ทางการหายใจ เช่น การสูดฝุ่น ควัน ไอระเหยของตะกั่ว และขาดการป้องกันควบคุมอย่างถูกต้อง จึงทําาให้ควันเหล่านั้นแพร่กระจายในสภาพแวดล้อมของการทําางาน ฯลฯ
2. ทางปาก เช่น การสูบบุหรี่ การทานอาหารในโรงอาหารของโรงงาน ซึ่งมีตะกั่วอยู่ในบรรยากาศ ฯลฯ
3. ทางผิวหนัง มักเกิดขึ้นกับผู้ที่ทําางานกับน้ำมันเบนซิน เช่น ช่างฟิต เป็นต้น
ลักษณะอาการของพิษตะกั่ว
อ่อนเพลีย ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน หรือปวดท้องบริเวณรอบสะดือ บ้างอาจมีอาการท้องผูก โลหิตจาง มึนชาอวัยวะแขนขา ไม่มีสมาธิ ความจําาถดถอย ถ้าในรายที่มีระดับตะกั่วสูงมากอาจมีอาการชัก ซึม หมดสติ และเสียชีวิตได้
ป้องกันได้อย่างไร
ป้องกันได้ด้วยการรักษาความสะอาดร่างกาย ส่วนผู้ที่ประกอบอาชีพในกลุ่มเสี่ยงควรเพิ่มการใส่หน้ากากป้องกันการหายใจ และควรหมั่นตรวจร่างกาย และตรวจวัดระดับตะกั่วเป็นประจําา