ดื่มเหล้าในงานศพ ค่านิยมที่ต้องล้าง!
สิ้นเปลือง ทะเลาะวิวาท ต้องหมดไปจากงานศพ
งานศพ คือ โอกาสครั้งสุดท้ายที่คนเป็น จะได้แสดงความอาลัยรัก และรำลึกถึงความดีของผู้เสียชีวิต แต่งานศพหลายงานกลับมีสุราเข้ามาเกี่ยวข้อง เกิดคนเมา กระทั่งเกิดการทะเลาะวิวาทในงานศพ จนทำลายความหมายของงานไปอย่างน่าเสียดาย
โครงการวัฒนธรรมนำสุขงานศพงดเหล้าและการพนัน ต.ทุ่งกวาว จ.แพร่ ตระหนักในปัญหาชาวบ้านในชุมชนที่มองค่านิยมการดื่มสุราตามงานบุญ งานบวช งานศพ เป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทย จึงหาวิธีง่ายๆ โดยอาศัยเครือข่ายประชาสังคมในชุมชนกันเองเพื่อสร้างค่านิยม “ปลอดเหล้า” ในงานศพและงานสำคัญต่างๆ
คุณธาดา เจริญกุศล หัวหน้าโครงการฯ ให้รายละเอียดว่าโครงการฯ ได้ไปสำรวจพฤติกรรมครัวเรือน 6 หมู่บ้าน ในตำบลทุ่งกวาว และพบว่า การดื่มสุรา ทำให้ครอบครัวทะเลาะกัน คณะทำงานจึงปรึกษากับผู้นำชุมชน นายกองค์การบริหารส่วนตำบล ผู้ใหญ่บ้าน กำนัน และเจ้าอาวาสวัด ว่าควรทำอะไรสักอย่าง เพื่อให้ชาวบ้านตระหนักถึงพิษภัยของการดื่มสุราที่ตามมา ไม่ว่าจะเป็นภัยต่อสุขภาพ และภัยต่อสังคม อันเกิดจากการทะเลาะวิวาทในงาน อีกทั้ง การดื่มสุรายังเป็นการสิ้นเปลืองของเจ้าภาพงาน
วิธีที่โครงการทำ คือ อาศัยพระเทศน์ในงานศพในประเด็นดังกล่าว พร้อมทั้งมีการประกาศเสียงตามสายว่า ถ้าบ้านไหนจัดงานศพ แล้วไม่มีการดื่มสุรา โครงการฯ จะมอบเงินช่วยเหลือทันที 1,000 บาท นอกจากนี้มีการติดป้ายงดเหล้าในที่บริเวณหน้างานและในคืนสุดท้ายของงาน ก็จะร่วมเป็นเจ้าภาพงานศพ ในขณะที่เงินปัจจัยที่ถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ในคืนสุดท้ายก็จะมอบให้แก่เจ้าภาพ
คุณธาดา กล่าวว่า โครงการเริ่มตั้งแต่ปีที่แล้ว โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ซึ่งตลอดระยะเวลาโครงการที่ผ่านมามีงานศพเกิดขึ้น 11 งานและ มีเจ้าภาพที่ให้ความร่วมมือ 8 ครอบครัว
กระบวนการหนึ่งที่ทำให้โครงการงานศพปลอดเหล้า ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง เกิดจากข้อตกลงร่วมกันของชุมชน และร่างเป็นพันธะสัญญาว่า จะไม่ดื่มสุราและเล่นการพนันในงานศพ ตลอดจนความร่วมมือจากชมรมผู้สูงอายุเพราะเป็นบุคคลที่คนในชุมชนให้การเคารพนับถือ
การทำงานที่ต่อเนื่อง บวกกับความร่วมมือที่แข็งแรงของแกนนำชุมชน, อบต., ชมรมผู้สูงอายุ และร้านค้าในชุมชน ทำให้ผู้ที่มาร่วมงานศพที่เคยมีพฤติกรรมดื่มสุรา เกิดความเกรงใจ และเลือกที่จะไม่ดื่มสุราในงานเหมือนเช่นแต่ก่อน และยังช่วยให้เจ้าภาพลดค่าใช้จ่ายในการซื้อสุรา ไปได้ไม่ต่ำกว่า 15,000 บาท
การทำงานเพื่อให้เกิดค่านิยมปลอดเหล้าในงานศพ งานบุญโดยสิ้นเชิง อาจจะต้องใช้เวลาและการทำงานต่อเนื่อง ด้วยความหวังว่า สักวัน การดื่มเหล้าในงานศพจะกลายเป็นเรื่องแปลกประหลาดสำหรับสังคมไทย
ที่มา : จดหมายข่าวชุมชนคนรักสุขภาพ ฉบับสร้างสุข เดือนสิงหาคม 2552
update 14-08-52
อัพเดทเนื้อหาโดย : อารยา สิงห์สวัสดิ์