ศูนย์สามวัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว

สร้างครอบครัวอบอุ่นตามแนวพระราชดำริสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช

          ด้วยสภาพสังคมไทยวันนี้ ความสามัคคี ความสงบสุขขาดหายไป เกิดความสับสน วุ่นวายเข้ามาแทนที่ ส่งผลให้ผู้คนในสังคมแตกแยก ไม่สมัครสมานสามัคคี ผลพวงที่เกิดขึ้นกระทบเป็นวงกว้างมากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว ความรัก ความสุข ความผูกพัน และความอบอุ่น เริ่มจางหายไป

          กระทรวงสาธารณสุขจึงได้น้อมนำแนวพระราชดำริสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร และ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายา ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฏราชกุมาร เร่งดำเนินการจัดกิจกรรมเพื่อสร้างความรัก ความสมานฉันท์ ผ่านกิจกรรมในโครงการศูนย์สามวัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว ตามพระราชประสงค์ให้ประชาชนทุกเพศทุกวัยมีความรัก ความสัมพันธ์ ความเอื้ออาทร แลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่ดีต่อกัน และอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข โดยเริ่มจากสถาบันครอบครัว ซึ่งเป็นองค์กรที่มีความสำคัญในการปูพื้นฐานความรู้ ความเข้าใจและสุขภาพจิตอันดี ให้กับทุกคนในสังคม โดยคำว่า 3 วัย หมายถึง วัยเด็กถึงวัยครองคู่, วัยกลางคนคือวัยพ่อแม่ และวัยสูงอายุ

          ซึ่งกระทรวงสาธารณสุข มีบทบาทและหน้าที่สนับสนุนการพัฒนาตนเองของประชาชนในเรื่องปัจจัยที่เป็นสิ่งจำเป็นขึ้นพื้นฐานของการดำรงชีวิต (Basic human need) และความมั่นคงปลอดภัยด้านสุขภาพ (Safety & Security of Health) ปัจจัยเหล่านี้เป็นพื้นฐานของความผูกพันในครอบครัว (Bonding of Family) อันจะนำไปสู่การมีสุขภาพดี การมีจิตใจ การมีความฉลาดทางปัญญาและอารมณ์ (IQ&EQ) ซึ่งเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของการเป็นครอบครัวอบอุ่น

          น.พ.ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ทรงมีรับสั่งถึงแนวทางกรดำเนินงานว่า "ควรมีศูนย์กลางในการพัฒนาคุณภาพชีวิต เน้นความต่อเนื่องเชื่อมโยงเป็นวงจรของทุกช่วงวัย ภายใต้การดำเนินงานของหลักเหตุผล ตั้งแต่การสร้างความคิดรวบยอด (Concept) การกำหนดคำจำกัดความที่ชัดเจน (Definition) การถ่ายทอดลงสู่ระดับต่างๆ เพื่อนำไปสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม (Implementation) โดยคำนึงถึงปัจจัยที่จะนำไปสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม (Implementation) โดยคำนึงถึงปัจจัยที่จะนำไปสู่ความสำเร็จตลอดจน ข้อดีและข้อเสียต่างๆ" กระทรวงสาธารณสุขจึงได้น้อมนำกระแสรับสั่งในการดำเนินงานโครงการศูนย์

3 วัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว

          โครงการศูนย์สามวัยฯ จึงได้จำลองวิถีความเป็นอยู่ของบุคคล 3 วัย เกี่ยวโยงความผูกพัน รักใคร่ จัดกิจกรรมเชื่อมโยงแต่ละวัย เพื่อส่งเสริมสุขภาพกาย ใจมอบความรัก ความอบอุ่นแก่วัยเด็กใส ใส่ใจต่อสุขภาพพ่อ แม่ อีกทั้งมีการใช้สถานีอนามัย หรือโรงพยาบาล จัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพอย่างต่อเนื่อง เช่น การ ตรวจสุขภาพ แลกเปลี่ยนความรู้ตามหลักสูตรโรงเรียน พ่อ แม่ การออกกำลังกาย การประชุมพบปะของชมรมผู้สูงอายุ การเข้ารับปรึกษาปัญหาครอบครัวของพ่อ แม่ การให้ความรู้ในการเลี้ยงดูแลส่งเสริมพัฒนาการเด็กเล็ก การเล่านิทาน การร้องเพลงกล่อมเด็ก ให้ความรู้แก่วัยเยาวชนในกิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อนประกอบกับมีการนำกิจกรรมที่ได้ดำเนินการมาบริหารจัดการใหม่ด้วยการจัดกิจกรรมร่วมกัน เพื่อสร้างสายสัมพันธ์ในครอบครัว ส่งเสริมให้บุคคลในครอบครัวนำวิธีการที่ได้เรียนรู้ไปปรับใช้ในการดำเนินชีวิตเพื่อนำมาสู่ครอบครัวอบอุ่น โดยมีวัตถุประสงค์ประกอบด้วยจุดรวมของครอบครัวของสมาชิก 3 วัย ปฏิบัติกิจกรรมร่วมกันเพื่อสุขภาพดีของคน 3 วัย ก่อให้เกิดสายใยรักแห่งครอบครัว "ครอบครัวอบอุ่น"

          โดยจุดเด่นของโครงการฯ ที่ประชาชนให้ความสนใจ มี 3 ประการหลักคือการบริการที่นัดให้บุคคล 3 วัยได้มารับบริการพร้อมกันเป็นครอบครัว ทำให้ได้รับรู้ปัญหาสุขภาพจิตใจ อารมณ์ และสังคม พร้อมรับฟังวิธีการช่วยเหลือการแก้ไขปัญหาร่วมกัน ส่งผลให้เกิดการดูแล เอื้ออาทร ใส่ใจในเรื่องสุขภาพ ความเป็นอยู่ซึ่งกันและกัน ต่างจากเดิมที่แยกรับบริการ ตามที่เจ้าหน้าที่นัดหมายจึงได้รับบริการครบถ้วน ประการถัดมาเป็นการบริการแบบ One Stop Service โดยเมื่อเข้ารับบริการจะมีทั้งด้านสุขภาพ ด้านสังคม เช่น ตรวจสุขภาพ ตรวจเลืด การรับความรู้ด้านสุขภาพ การสาธิต การฝึกทักษะ การจัดการความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นด้านสุขภาพตนเองและบุคคลในครอบครัว การออกกำลังกายร่วมกัน การประชุมประจำเดือนของชมรมผู้สูงอายุ การถ่ายทอดภูมิปัญญาระหว่างกัน เป็นต้น และประการสุดท้ายเรื่องสถานที่จุดรับบริการเป็นประจำ เดินทางสะดวก มีความคุ้นเคยกับเจ้าหน้าที่อยู่แล้วจึงไม่ต้องปรับตัวแต่อย่างใด

          ส่วนกิจกรรมตัวอย่างภายใต้การให้บริการของศูนย์สามวัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว น.พ.ปราชญ์ กล่าวว่า มีมุมเตรียมพร้อมก่อนครองคู่ การตรวจสุขภาพตรวจโรคถ่ายทอดทางพันธุกรรม การปรึกษาวางแผนครอบครัว การเรียนรู้การครองคู่ บทบาทสามี ภรรยา มุมโรงเรียนพ่อแม่เพื่อลูกเกิดรอดปลอดภัย การตรวจครรภ์ ตรวจเลือด การฝึกจุดกราฟเฝ้าระวังน้ำหนักหญิงตั้งครรภ์ การรับรู้และการปรึกษาในการปฏิบัติตัวหญิงตั้งครรภ์ก่อนคลอด การตรวจเต้านมเพื่อเลี้ยงลูกด้วยนมแม่การทัวร์ห้องคลอดเพื่อสร้างความมั่นใจการคลอดที่ปลอดภัย เป็นต้น ส่วนผู้สูงอายุก็มีมุมเพิ่มคุณค่าผู้สูงวัย มีการตรวจสุขภาพผู้สูงวัย การถ่ายทอดภูมิปัญญาแก่วัยพ่อ แม่ เด็ก การเล่านิทานและประดิษฐ์ของเล่นแก่เด็กการออกกำลังกาย การประชุมชมรมผู้สูงอายุ เป็นต้น

          "ดังนั้นโครงการนี้ถือว่าเป็นโครงการที่สร้างความรักความผูกพันของคนในครอบครัวใช้หลักบริการจัดการให้บุคคล 3 วัย มารับบริการด้านสุขภาพพร้อมกันเปิดโอกาสให้รับทราบปัญหาด้านสุขภาพ จิตใจ อารมณ์ ร่วมกัน ก่อเกิดความเอื้ออาทร ห่วงใย ดูแลซึ่กงันและกัน เป็นพลังแห่งความรักความผูกพันของครอบครัวอย่างต่อเนื่อง" ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าว

          นางพรรณี หนูแดง อายุ 74 ปี ชาว จ.นครศรีธรรมราช ผู้เข้าร่วมโครงการศูนย์สามวัยฯ กล่าวถึง การเข้าเป็นสมาชิกผู้สูงอายุของศูนย์สามวัย สานสายใยรักแห่งครอบครัว ว่า ก่อนหน้านี้ใช้บริการตรวจสุขภาพที่สถานีอนามัยบ้านสระพัง จ.นครศรีธรรมราชเป็นประจำ เมื่อทางเจ้าหน้าที่ชักชวนให้เข้าร่วมเป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุของศูนย์สามวัยฯ จึงตอบตกลงเข้าร่วมเป็นสมาชิกทันที เวลาที่มาร่วมกิจกรรมภายในศูนย์สามวัยฯ รู้สึกมีความสุขมาก มีกิจกรรมออกกำลังกาย เสริมสร้างสุขภาพให้แข็งแรง กิจกรรมเพื่อสังคม การเล่านิทานให้เด็กๆ ฟัง การทำของเล่นให้แก่เด็ก และยังได้พบปะเพื่อนฝูงในวัยเดียวกัน การเข้ามามีส่วนร่วมกับชมรมฯ จึงทำให้มีความรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า มีประโยชน์ต่อชุมชน และสังคมที่อาศัยอยู่ โดยเฉพาะการเล็งเห็นคุณค่าของผู้สูงอายุ

          "ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ พระราชทานศูนย์สามวัยฯ สู่ชาวบ้านส่งเสริมให้คนในครอบครัวรักกัน และหันมาใส่ใจคนในครอบครัว อีกทั้งยังให้ความรู้ในการส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ถูกต้องตามหลักอนามัย ทุกวันนี้ด้วยวัย 74 ปี ไม่ใช่อุปสรรคต่อการดำเนินชีวิต เพราะไม่ได้เจ็บไข้ได้ป่วย ตรงกันข้ามสุขภาพโดยรวมแข็งแรงดีมาก จนสามารถเข้าร่วมทำกิจกรรมที่ศูนย์สามวัยฯ เดือนละครั้ง หรือทุกครั้งที่มีโอกาส" นางพรรณี กล่าว

          ปัจจุบันโครงการศูนย์สามวัย สานสายใยสู่ครอบครัวภายใต้การดูแลของกระทรวงสาธารณสุขได้จัดให้มีกิจกรรมเป็นประจำในพื้นที่ทรงงานพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายา ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร 33 แห่ง ภายในโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช 21 แห่ง ตลอดจนศูนย์สุขภาพชุมชน สถานีอนามัย และโรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขทั่วทั้งประเทศ ซึ่งประชาชนที่สนใจสามารถเข้าร่วมเป็นสมาชิกและดำเนินกิจกรรมภายในศูนย์ได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด

ที่มา : หนังสือพิมพ์บ้านเมือง

Update : 03-11-51